درون و بیرون سحابی عقاب

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

از دور همه چیز مانند یک عقاب دیده می‌شود. ولی به این "سحابی عقاب" که نزدیک‌تر می‌شویم می‌بینیم این منطقه‌ی درخشان در حقیقت پنجره‌ای به مرکز پوسته‌ی تاریک و بزرگ‌تری‌ از غبار کیهانیست.

درون این پنجره، کارگاهی بسیار روشن پدیدار می‌شود که یک خوشه‌ی ستاره‌ایِ باز کامل دارد در آن ساخته می‌شود. ستون‌های بلند و گویچه‌های گِردِ غبار تیره و گاز مولکولی سرد هم هنوز آنجا در کنار ستارگان مانده‌اند.

چندین ستاره‌ی جوان درخشان و آبی با پرتوهای پرانرژی و بادهای خود رشته‌ها و دیواره‌های گاز و غبار باقی‌مانده‌ی پیرامونشان را پس می‌زنند.

سحابی گسیلشی عقاب یا ام۱۶ با فاصله‌ی حدود ۶۵۰۰ سال نوری از ما، پهنایی نزدیک به ۲۰ سال نوری دارد و آن را می‌توان با یک دوربین دوچشمی در صورت فلکی مار مشاهده کرد.

این عکس دستاورد یک تصویربرداری ۲۵ ساعته است و از پیوند سه رنگ که نمایانگر گسیلش‌های گوگرد (رنگ سرخ)، هیدروژن (زرد)، و اکسیژن (آبی) بوده درست شده است.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Eagle Nebula - open cluster - star - globule - molecular gas - emission nebula - M16 - binoculars - constellation of the Serpent - Serpens - sulfur - hydrogen - oxygen

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان

آبشارهای سبز و درخشان در آسمان نروژ

اگر ویدیو اینجا اجرا نشد، می‌توانید آن را در تلگرام، توییتر، و یا فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان ببینید

تاج شفقی در آسمان ترومسوی نروژ- پاییز ۲۰۱۱

در روز ۱۳ اکتبر، شکافی در سپر مغناطیسی زمین گشوده شد و بادهای خورشیدی به درون جریان یافت. این هم هم به نوبه‌ی خود یک توفان زمین‌مغناطیسی از رده‌ی جی۱ به پاکرد که شفق‌های قطبی درخشانی را در دایره‌ی قطبی پدید آورد.

کالین پالمر از ترومسوی نروژ این ویدیو را از نمایش زیبای آن شب گرفت. او می‌گوید: «یک توفان ملایم رده‌ی جی۱ بود، با نمایشی از تاج‌ها و پرده‌های شفقی که تا بیش از ۱۰ دقیقه به درازا کشید.»

در شفق‌های قطبی، یک "تاج" چیزیست که اگر شفق درست بالای سر بیننده پدید بیاید دیده می‌شود و مانند اینست که آبشاری درخشان از آسمان بر سر بیننده می‌ریزد. این آبشار در همان راستای باران ذرات پرانرژی‌ایست که از فضا بر سر زمین می‌بارند. در واقع، پرتوهای شفقی همراستا و موازی با هم به زمین می‌آیند ولی اثر چشم‌انداز (پرسپکتیو) باعث می‌شود چنین به نظر برسد که گویی از یک نقطه در اوج (سرسو) آسمان می‌تابند. 

در ویدیوی پالمر چند نمونه از این آبشارها دیده می‌شود. به ویژه از ثانیه‌ی ۲۵ به بعد را ببینید.

-------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Earth - magnetic field - Solar wind - G1-class - geomagnetic storm - aurora - Arctic Circle - Colin Palmer - Tromso - Norway - corona - cascade

منبع: spaceweather

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان

عکسی تازه از زمین و ماه

این تصویر تازه‌ی ماه و زمین در همین هفته به کمک یک دوربین در ریزماهواره‌ی دانشجویی لونگ‌جیانگ-۲ گرفته شده. لونگ‌جیانگ-۲ در روز ۲۵ می ۲۰۱۸، به همراه یک ماهواره‌ی بزرگ‌تر که ویژه‌ی ارتباطات ماه است به فضا رفته بود. این ماهواره‌ برای پشتیبانی از خودروی ماه‌نورد چانگ-ئی ۴ ساخته شده و از آن زمان تاکنون در مدار ماه جای دارد.

ریزماهواره‌ی لانگ‌جیانگ-۲ به دست یک گروه از دانشجویان در بنیاد فناوری هاربین در استان هیلونگ‌جیانگ چین طراحی شده و به آماتورها برای فرستادن پیام‌های رادیویی و دریافت عکس کمک می‌کند.

هنگامی که زمین و ماه هم‌تراز شدند، یک گروه از علاقمندان با فرستادن یک فرمان (پیام)، این عکس را گرفتند و به کمک رصدخانه‌ی رادیویی دوینگ‌لو در هلند دریافتش کردند.

یکی از اعضای دوینگ‌لو می‌گوید: «حس بسیار خوبی داشت، ما از پشت تلسکوپ [کاری که داشت انجام می‌شد را] تشویق می‌کردیم. می‌توانستیم تصویر را ببینیم که ردیف به ردیف داشت شکل می‌گرفت و مطمئن هم نبودیم که زمین در آن خواهد بود یا یا نوردهی مناسب بود یا نه. تا این که یک تیله‌ی آبی در تصویر پدیدار شد بسیار خوشحال شدیم.»

-------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Earth - moon - microsatellite - Longjiang-2 - lunar communications satellit - China - Chang’e 4 - lunar rover - Harbin Institute of Technology - Heilongjiang Province - Dwingeloo radio observatory - Netherlands - blue marble - Tammo Jan Dijkema

منبع: newscientist

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان

رنگ و لعاب یک شکارچی

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

شکارچی آسمان این همه رنگ و لعاب را از کجا آورده؟

این تصویر رنگین بخشی از صورت فلکی شکارچی (به عربی: جبار) را نشان می‌دهد و در آن، رنگ سرخ از پرتوهای گسیلیده از هیدروژن و گوگرد (SII) به دست آمده و رنگ‌های آبی-سبز هم از پرتوهای اکسیژن (OIII) درون این بخش آسمان.

این رنگ‌ها سپس دوباره به طور دیجیتالی پردازش شده‌اند تا بتوانند هم سرچشمه‌ی عنصری اجرام را نشان دهند و هم برای انسان چشم‌نواز باشند. برای پدید آوردن این چشم‌انداز، صدها عکس که در مدت زمانی حدود ۲۰۰ ساعت گرفته شده بودند به هم پیوند داده شده.

در پایین تصویر حلقه‌ی برنارد را می‌بینیم که مانند گهواره‌ای ساختارهای میان‌ستاره‌ای گوناگون، مانند سحابی شکارچی، را در خود جای داده. سحابی شکارچی درست سمت راست مرکز دیده می‌شود.

سحابی شعله را هم به سرعت می‌توان شناسایی کرد ولی برای پیدا کردن بریدگی کوچک و تاریک سحابی کله‌اسبی باید کمی دقیق باشیم.

برترین توضیح برای پدید آمدن حلقه‌ی برنارد -که بخشی از زیبایی و رنگارنگی صورت فلکی شکارچی از آنست- اینست که بازمانده و سماند ابرنواختریست که حدود دو میلیون سال پیش رخ داده بوده.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

constellation of Orion - hydrogen - sulfur - SII - oxygen - OIII - element - Barnard's Loop - Orion Nebula - Flame Nebula - Horsehead Nebula - supernova

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان

پرتوهای داغ X از یک خوشه کهکشانی

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

اخترشناسان به کمک رصدخانه‌ی ایکس‌ام‌ام-نیوتنِ سازمان فضایی اروپا تابش پرتو ایکسی که از گازهای داغ فراگیر درون خوشه‌ی کهکشانی ایکس‌ال‌اس‌اس‌سی۰۰۶ می‌تابد را به تصویر در آورده‌اند- این پرتوها در اینجا با رنگ بنفش نمایانده شده.

این خوشه دارای صدها کهکشان، انبوهی از گازهای داغ و پراکنده‌ای که پرتوی X می‌تابانند، و ماده‌ی تاریک به مقداری از این هم بیشتراست که همه‌ی اینها روی هم جرمی هم‌ارز حدود ۵۰۰ تریلیون خورشید را در بر می‌گیرند. نوری که ما از این خوشه‌ی کهکشانی دریافت می‌کنیم زمانی از آن جدا شده بوده که تنها حدود ۹ میلیارد سال از عمر کیهان می‌گذشت.

کهکشان‌های این خوشه بیشتر درمرکز آن انباشته شده‌اند. خوشه‌های کهکشانی به طور معمول یک کهکشان بزرگ مرکزی دارند، ولی خوشه‌ی ایکس‌ال‌اس‌اس‌سی۰۰۶ دارای دو عضو اصلی است که نشان می‌دهد یک رویداد ادغام دارد در این خوشه رخ می‌دهد.

به جز پرتوهای X، داده‌های پیوندی از سه رنگ در طیف دیدنی (مریی) و فروسرخ-نزدیک از تلسکوپ کانادا-فرانسه-هاوایی هم به این تصویر افزوده شده که چندین و چند کهکشان را نشان می‌دهند. برخی از این کهکشان‌ها عضو خوشه نیستند و یا به ما نزدیک‌ترند (مانند آن کهکشان مارپیچی در بالا، سمت راست چارچوب)، و یا دورتر.

در این تصویر چند ستاره هم دیده می‌شود که عضو کهکشان خودمانند و در پیش‌زمینه‌ی تصویر جای دارند (با تیزی‌های پراش روی تصویرشان).

لکه‌های کوچک و بنفش پراکنده‌ای هم در گوشه و کنار تصویر به چشم می‌خورد که همگی چشمه‌های نقطه‌ایِ پرتو X هستند و بسیاری از آنها بیرون از راه شیری‌اند.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

ESA - XMM-Newton - X-ray - galaxy cluster - XLSSC006 - galaxy - dark matter - infrared - Canada-France-Hawaii Telescope - spiral galaxy - Milky Way galaxy - diffraction spike

منبع: esa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان

چشم‌انداز استثنایی در آسمان شامگاهی

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر (۳.۳ مگ)

کونا، سگ جوانی از گونه‌ی باکسر است که عاشق آب‌بازی در آب‌های ساحلی سولانا بیچ نزدیک سن دیه‌گو در کالیفرنیا است.

ولی در دقیقه‌های پس از غروب آفتاب روز ۷ اکتبر، چیزی باعث شد این حیوان دستکم برای زمانی کوتاه جست و خیزش را متوقف کند.

این چیز موشک فالکون ۹ بود که به فضا پرتاب شده بود و چنانچه اینجا می‌بینید، چشم کونا و دو همراهش را به آسمان خیره کرده بود.

این دودها که از نور خورشید در آن فراز بالا روشن شده بودند در پی روشن شدن موتورهای بخش (مرحله‌ی) نخست موشک برای برگرداندن آن به زمین ایجاد شده بودند. این بخش دقایقی بعد در در پایگاه نیروی هوایی وندنبرگ در ۲۵۰ مایلی شمال این منطقه فرود آمد.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Kona - boxer - Solana Beach - San Diego - planet - Earth - Falcon 9 - Vandenberg Air Force

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان