برنامه ژاپن برای فرستادن خودرو به ماه‌های مریخ
ماه‌های دوقلوی سیاره‌ی بهرام (مریخ) شاید به زودی پذیرای یک مهمان زمینی شوند. تاکنون هیچ کاوشگری روی فوبوس و دیموس ننشسته، ولی مدارگردهای پیرامون بهرام تاکنون عکس‌های بسیاری از سطح آنها گرفته‌اند. اکنون سازمان فضایی ژاپن (جاکسا، JAXA) برنامه‌ای برای فرستادن کاوشگری به سوی آنها دارد؛ این سازمان بر پایه‌ی برنامه، در سال ۲۰۲۴ یک خودرو را به یکی از این دو ماه کوچک خواهد فرستاد ولی این که کدام یک از این دو، هنوز تعیین نشده.
 |
| فوبوس، ماه بزرگ‌ترِ سیاره‌ی بهرام- تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر |
در این ماموریت که "کاوش ماه‌های بهرام" یا ام‌ام‌ایکس (MMX) نام دارد، فضاپیمایی به گرد هر دو ماه خواهد چرخید. سپس در سال ۲۰۲۵ وارد مدار خود بهرام شده و در سال ۲۰۲۹ با نمونه‌خایی از خاک و سنگ ماه‌ها به زمین بازخواهد گشت. جاکسا همچنین در یک همکاری با سازمان‌های فضایی آلمان و فرانسه، دارد بر روی ساخت خودرویی که یکی از این ماه‌ها را کاوش خواهد کرد کار می‌کند. این نخستین خودرویی خواهد بود که بر روی یکی از اجرام خُرد سامانه‌ی خورشیدی می‌نشیند.
تیم گلاچ از دانشگاه استونی بروک نیویورک می‌گوید: «به گمان من آنها به فوبوس خواهند رفت مگر این که دلیل فنی‌ای در فضاپیما مانع آن شود، زیرا فوبوس هدف بزرگ‌تری است و گرانش بیشتری دارد. فرود در آنجا می‌تواند به ما کمک کند گره از راز ریشه و خاستگاه این ماه‌ها بگشاییم.»
 |
| فوبوس (بالا) و دیموس |
دو نظریه‌ی برتر در این باره اینست: فوبوس یا دستاورد برخورد جرمی به بهرام بوده، یا سیارکی بوده که به دام بهرام افتاده. گلاچ می‌گوید: «بررسی‌های طیفی مواد آن را همانند مواد یک سیارک کندریت کربن‌دار نشان می‌دهد.» این ماه همچنین پیکره‌ای سیب‌زمینی-مانند دارد که یادآور برخی سیارک‌های دیده شده است.
ولی به گفته‌ی گلاچ، ویژگی‌های مداری فوبوس به گونه‌ایست که بعید است آن را جرمی بدانیم که از کمربند سیارک‌ها آمده و به دام بهرام افتاده است. برخی از داده‌ها نشان می‌دهند که این ماه دارای همنهشی مانند همنهش بهرام است، هرچند که این قطعی نیست.
گلاچ می‌گوید: «یک خودرو می‌تواند از سنگ‌های آن نمونه برداشته و به ما بگوید سطح آن از چه ساخته شده. اگر از کانی‌هایی همسان با کانی‌های پوسته‌ی بهرام باشد، این می‌تواند نظریه‌ی نخست را پشتیبانی کند، و اگر کانی‌هایش نزدیک به کندریت‌های کربن‌دار باشد، احتمالش بیشتر است که سیارکی به دام افتاده باشد.»
تا جایی که می‌توانیم بگوییم، فوبوس برخلاف سیارک‌های بن‌نو و ریوگو که به تازگی فضاپیماهایی با آنها دیدار کرده‌اند سنگلاخ نیست. گلاچ می‌گوید: «بیشتر سطح آن پوشیده از مواد خاکی ریزدانه است که نشستن رویش را کمی آسان‌تر می‌کند. راندن روی آن به نسبت ساده است و جاهای امن بسیاری برای فرود دارد.»
شناخت همنهش این ماه‌ها می‌تواند بر شناخت ما از چگونگی پیدایش سامانه‌ی خورشیدی بیفزاید ولی برای ماموریت‌های سرنشین‌دار آینده در بهرام هم سودمند خواهد بود، برای نمونه، فوبوس می‌تواند در این مورد نقش ایستگاه بین راهی داشته باشد.
-------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه نامه:
Mars - moon - Phobos - Deimos - JAXA - Japanese space agency - Martian Moons eXploration - MMX - Earth - German - Frenc - solar system - Tim Glotch - Stony Brook University - New York - asteroid - carbonaceous chondrite - asteroid belt - crust - Bennu - Ryugu
منبع: newscientist
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
پست‌ها
