گلوله‌ی پرسرعت گاز از انفجار کیهانی N49

این حباب آبی رنگ عجیب در انتهای راست تصویر چیست؟
هیچکس درست نمی‌داند، ولی احتمال دارد بازمانده‌ی پرسرعت یک ابرنواختر قدرتمند باشد که به شکل غیرمنتظره‌ای نامتعادل شده‌است.
باقیمانده‌های ابرنواختر N49 در اثر انفجار و پخش شدن در فضا، آسمان را در این عکس باشکوه که بر پایه‌ی داده‌های تلسکوپ چاندرا و هابل ترکیب شده، روشن کرده‌است.
افروزه ها (رشته های گداخته)ی مرئی زردرنگ و گازهای داغ آبی رنگی که پرتو ایکس می‌تابانند، بر روی هم فضایی در حدود 30 سال نوری را در کهکشان همسایه‌مان، ابر بزرگ ماژلانی اشغال کرده‌اند.
نور ستاره‌ی اصلی منفجر شده، هزاران سال پیش به زمین رسید ولی N49 اثر انفجار پرانرژی دیگری را نشان می‌دهد: انفجار فوق‌العاده پرانرژی پرتو گاما که ماهواره‌ها آن را 30 سال پیش در 5 مارس 1979 ردیابی کردند.
اکنون می‌دانیم که سرچشمه‌ی رویداد 5 مارس یک "مگنتار" بوده، یک ستاره‌ی نوترونی چرخان و به شدت مغناطیسی که در انفجار ستاره‌ای قدیمی‌ای که به ابرنواختر N49 انجامید، متولد شد.
این مگنتار، که در بالای تصویر دیده می‌شود، با سرعت بیش از 70 هزار کیلومتر در ساعت در لابلای باقیمانده‌های ابرنواختر حرکت می‌کند.
حباب آبی انتهای راست تصویر، گرچه، می‌تواند در اثر انفجار ستاره‌ی پرجرم، به شکلی بی تعادل در فضا پخش شده باشد. در این صورت، سرعت حرکت آن می‌تواند به بیش از 7 میلیون کیلومتر در ساعت برسد.

درختان و آسمان و چشم کهکشانی

چشمتان قشنگ می بیند!
اوایل این ماه، در جزیره‌ی رئونیون در اقیانوس هند، یک عکاس سرزنده، هشت عکس از آسمان را با هم ترکیب کرد و تصویر فریبنده‌ی روبرو را ساخت. 
این نمای کامل چشم ماهی (fisheye)، تمام افق بالای صحنه از جمله منظره‌ی روشن از چراغانیِ نزدیک لبه‌ها و اوج آسمان بر فراز صحنه را در بر گرفته.
البته این عکس، شاید بیش از زیبایی، یک بازی شکار لاشخور نیز باشد!
سعی کنید در آن، چادر عکاس، شیب یک آتشفشان (آتشفشان فعال Piton de la Fournaise)، یک ساحل زیبا، و روشنایی شهر کناری (سن فیلیپ) را بیابید.
نکته‌ی جالب عکس اینست که نقطه‌ی مرکزی آن، شامل مرکزی‌ترین بخش کهکشان راه شیری است.

همین تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر
منبع: http://antwrp.gsfc.nasa.gov/apod/ap100629.html
ترجمه: یک ستاره در هفت آسمان

یک ماه گرفتگی جزئی

چه بر سر ماه آمده؟
آخر هفته‌ی گذشته، بار دیگر، بخشی از ماه وارد سایه‌ی زمین شد. این اتفاق به طور میانگین سالی یکی دو بار روی می‌دهد. دلیل این که این مساله هر ماه پیش نمی‌آید، اینست که مدار ماه به دور زمین اندکی انحراف دارد.
در تصویر امروز، قرص کامل ماه را می‌بینیم که بخشی از آن به وسیله‌ی ابرها و بخشی نیز در بالا سمت راست، به وسیله‌ی بخش درونی سایه‌ی زمین پوشیده شده‌است. این ماه‌گرفتگی جزئی، در صورتی که ابرها اجازه می‎‌دادند، در نیمی از کره‌ی زمین که در زمان ماه‌گرفتگی، رو به ماه بودند از جمله بیشتر کشورهای حاشیه‌ی اقیانوس آرام، دیده می‌شد.
در 11 ژوئیه، ساکنان نواری نازک که از جنوب اقیانوس آرام می‌گذرد، شاهد یک خورشیدگرفتگی کامل خواهند بود.

نخستین عکس‌های ماهواره‌ی TanDEM-X از سطح زمین

ماهواره‌ای جدید که برای رصد و بررسی کره‌ی زمین به فضا فرستاده شده، تخستین تصاویرش را از زمین ارسال کرد.
ماهواره‌ی آلمانی TanDEM-X به منظور تهیه‌ی دقیق‌ترین نقشه‌ی سه بعدی که تاکنون از سطح زمین به دست آمده، روز دوشنبه از پایگاهی در قزاقستان به فضا پرتاب شد. این ماهواره طی یک ماموریت سه ساله، به پیمایش 150 میلیون کیلومتر مربع از سطح خاکی کره‌ی زمین خواهد پرداخت.
نخستین تصاویر ارسالی TanDEM-X نشان می‌دهد که ماهواره به خوبی کار می‌کند و آماده‌ی همکاری با ماهواره‌ی برادرش است!
نخستین تصاویر نشان می‌دهد که TanDEM-X به خوبی کار می‌کند و آماده‌ی همکاری با ماهواره‌ی TerraSAR-X است که در سال 2007 به فضا پرتاب شد. همه چیز مرتب است و TanDEM-X باید بتواند تا ماه اکتبر، یک مارپیچ محکم به دور TerraSAR-X بسازد.
با همکاری دو ماهواره با یکدیگر، طی شش ماه آینده، تولید تصاویر سه بعدی آغاز خواهد شد. آلبرتو موریه‌را، مدیر علمی ماموریت TanDEM-X می‌گوید: «این نخستین بار خواهد بود که ما مدل دیجیتالی سه بعدی (DEM) در حد استاندارد جهانی از زمین خواهیم داشت.»
ماموریت سه ساله: یک موشک بالستیک تغییر کاربری داده، با محموله‌ی "ماهواره‌ی TanDEM-X" دوشنبه‌ی گذشته از پایگاه فضایی بایکونور قزاقستان پرتاب شد.
از DEM برای مقاصد تجاری، پژوهشی و امنیتی بهره‌برداری خواهد شد. یکی از این استفاده‌ها می تواند برنامه‌ریزی کامپیوتری ناوبری جنگنده‌های نظامی باشد که آن‌ها را قادر به پرواز در ارتفاع بسیار پایین می‌کند.
داده‌های این ماهواره همچنین می تواند مورد استفاده‌ی کارکنان امدادرسانی در شرایط اضطراری مانند زلزله قرار بگیرد. آنان با این اطلاعات خواهند توانست محل بیشترین ویرانی را در شهرهای زلزله‌زده پیدا کنند.

منبع: dailymail

خوشه‌ی جوان ستاره‌ای وسترلاند ۲

در این نمای ترکیبی جالب آسمان، پرورشگاه غبارآلود ستاره‌ای RCW 49 که ستارگان جوان خوشه‌ی Westerlund 2 یا وسترلاند ۲ را در بر گرفته، خارج از محدوده‌ی طیف نور مرئی دیده می‌شود.
تصویر سیاه و سفید، داده‌های فروسرخ از تلسکوپ فضایی اسپیتزر بوده و بخش رنگی (نور کاذب)، داده‌های تصویر پرتو ایکس چاندرا از ستارگان داغ و پرانرژی مرکز خوشه  است. این دو مجموعه داده، یکدیگر را کامل کرده‌اند.
این خوشه در صورت فلکی جنوبی بزرگ قنطورس واقع شده و هر دو نما، ستارگان و اجرامی را که به دلیل غبار تیره، در نور مرئی از دید تلسکوپ‌های نوری خارجند آشکار کرده‌است.
Westerlund 2 خود 2 میلیون سال یا کمتر عمر دارد و برخی از پرنورترین، پرجرم‌ترین و در نتیجه، کم‌عمر ترین ستارگان کهکشان ما را در بر گرفته. در محدوده‌ی فروسرخ همچنین آثار قرص‌های پیش‌سیاره‌ای نیز در این منطقه‌ی فشرده‌ی تشکیل ستاره دیده شده‌است.
این خوشه 20,000 سال نوری از ما فاصله دارد و گستردگی نمای این تصویرِ چاندرا، حدود 50 سال نوری می‌باشد.

آنچه خواجه نصیرالدین توسی می دید!

صحنه‌ای خیال‌انگیز از رد یک شهاب‌سنگ و کمان کهکشان راه شیری بر فراز قلعه‌ی باشکوه «الموت».
قلعه‌ی الموت در قرن نهم میلادی در دل صخره‌های مرکز رشته‌کوه البرز ایران بنا شد. این قلعه که معنای نامش "آشیانه‌ی عقاب" می‌باشد، منزلگاه حشاشین افسانه‌ای بوده که در فیلم ماجرایی "شاهزاده‌ی ایران" نیز نقش دارند.
اندازه ی بزرگ تر را اینجا ببینید
الموت همچنین مرکز تاریخی کتابخوانی و آموزش نیز بوده و در دوره‌ای، دانشمند و ستاره‌شناس ایرانی سده‌ی ۱۳ میلادی، خواجه نصیرالدین توسی در آن اقامت داشته‌است.
برای این که بدانید خواجه نصیرالدین چه ستارگانی را بررسی می‌کرده‌است، تصویر روبرو را ببینید.
از جمله اجرام و ستارگانی که خواهید دید، ستارگان سفید و درخشان "دنب" در صورت فلکی ماکیان (دجاجه)، نسر واقع، نسر طایر و سحابی‌های نزدیک مرکز کهکشان راه شیری و همچنین ابرهای تاریک و تیره‌ی درون کهکشان که با نام "شکاف بزرگ" معروفند خواهد بود.
روشنایی‌های پایین و سمت راست عکس از چند روستای کوچک و نیز شهر تهران در جنوب غرب و ۱۰۰ کیلومتر آن‌سوتر ناشی می‌شود.

عکس از: بابک تفرشی
منبع: apod.nasa.gov

برج تاریک در کژدم

این ابر غبار کیهانی، با ایجاد سایه‌ای تاریک در برابر یک منطقه‌ی پرجمعیت ستاره‌ای در صورت فلکی کژدم، نمایی از برجی شوم را تداعی کرده‌است.
در واقع، این یک سحابی تاریک است که در دل آن، توده‌ی غبار و گاز مولکولیِ ستاره‌زا، پنهان شده‌است. ساختاری که در این نمای باشکوه تلسکوپی، نزدیک به 40 سال نوری را در بر گرفته.
این ابر که به عنوان cometary globule (گویچه‌ی دنباله دارگونه) شناخته می‌شود، ابریست که به عقب جاروب شده، از قسمت پایین -سمت چپ تصویر تا بالا و راست مرکز تصویر (سر برج)- کشیده شده و با تابش قوی فرابنفش از انجمن‌ ستاره‌ای بسیار داغ OB در خوشه‌ی باز NGC 6231 (لبه‌ی سمت چپ تصویر) شکلش نمایان شده‌است.
پرتو پرانرژی فرابنفش همچنین به لبه‌های گویچه، رنگی سرخ داده که از تابش گاز هیدروژن ناشی می‌شود. ستارگان داغ درون غبار، به شکل سحابی‌های بازتابی آبی‌رنگ دیده می‌شوند.
این برج تاریک، خوشه‌ی NGC 6231 و سحابی همراهش در حدود 5000 سال نوری از ما فاصله دارند.

کشف اَبَرتوفان در سیاره‌ای که به دور ستاره‌ای دیگر می‌گردد

اخترشناسان، در یک سیاره‌ی یک منظومه‌ی دیگر خورشیدی "اَبَر توفان" کشف کردند.
بادهایی با سرعت بیش از 6,200 مایل بر ساعت در حال وزیدن در سطح سیاره‌ای دوردست که به دور ستاره‌ای شبیه به خورشید ما ولی در 150 سال نوری آن سوتر می‌گردد (سیاره‌ی فراخورشیدی) کشف شد. جرم سیاره‌ی دوردست "HD209458b" در حدود 60 درصد جرم مشتری بوده و نزدیک صورت فلکی اسب بزرگ واقع شده. فاصله‌ی این سیاره با ستاره‌ی مادر، یک بیستم فاصله‌ی زمین تا خورشید بوده و همین باعث شده دمایش نزدیک به 1,000 درجه‌ی سانتیگراد برسد.
برداشت یک هنرمند از "مشتری داغ"
اما از آنجا که این سیاره همیشه یک سمتش رو به ستاره‌ی مادر است، نیمی از آن بسیار داغ و نیم دیگر بسیار خنک‌تر است.
دکتر سیمون آلبرشت، یکی از دانشمندان بنیاد فن‌آوری ماساچوست (MIT) در بوستون آمریکا می‌گوید:
«روی زمین، اختلاف شدید دما، باعث ایجاد بادهای پرسرعت می‌شود و سنجش‌های جدید نشان می‌دهد وضعیت در HD209458b نیز از این نظر چندان تفاوتی ندارد.»
هر 3.5 روز یک بار، این سیاره به دور ستاره می‌گردد و جلوی تابش بخشی کوچک از نور آن را در بازه‌های زمانی 3 ساعته می‌گیرد. همین "گذر" یا "عبور" یا "ترانزیت" به اخترشناسان کمک کرد با بررسی الگوهای تغییر نور ستاره، به اطلاعاتی از جو سیاره دست یابند.
برای بررسی مشاهدات، از دستگاه طیف سنج CRIRES در آرایه‌ی تلسکوپی بسیار بزرگ رصدخانه‌ی جنوبی اروپا واقع در شیلی استفاده شد. این دستگاه نه تنها شواهدی از گاز سمی منوکسید کربن در جو سیاره یافت، بلکه حرکت بسیار سریع آن را نیز نشان داد.
دانشمندان همچنین توانستند با اندازه‌گیری سرعت سیاره، جرم آن را تعیین کنند. به گفته‌ی اخترشناسان، میزان کربن HD209458b به اندازه‌ی مشتری و کیوان در منظومه‌ی خورشیدی خودمان است.
رهبر گروه پژوهشگران، دکتر ایگناس اسنلن از رصدخانه‌ی لیدن در هلند می‌گوید: «این گونه مشاهدات در آینده برای مطالعه‌ی جو سیارات مشابه زمین مورد استفاده‌ی اخترشناسان قرار خواهد گرفت؛ همچنین برای بررسی وجود حیات در نقطه‌ی دیگری از کیهان.»
این پژوهش در مجله‌ی Nature منتشر شده است.

منبع: dailymail

غروب آفتاب از ایستگاه فضایی بین المللی

این نوارهای رنگی که از ایستگاه فضایی دیده می‌شود چیست؟ آفتاب در حال غروب از میان جو زمین!
این عکس را ماه گذشته، اعضای هیات شماره 23 اعزامی به ایستگاه (Expedition 23) از لایه‌های روشن و زنده‌ی جو نازک زمین گرفتند.
در پایین تصویر بخشی از زمین که در شب فرو رفته دیده می‌شود. بالاتر از آن و در رنگ‌های نارنجی پررنگ و زرد، تروپوسفر (گشتکره)ی جو زمین به چشم می‌خورد. این لایه 80 درصد جو زمین را از نظر جرم در بر گرفته و تقریبا همه‌ی ابرهای آسمان در آن قرار دارند. لایه‌ی سفید بالای تروپوسفر، استراتوسفر (پوشکره) است، لایه‌ای از جو زمین که هواپیماها در آن پرواز می‌کنند و برخی باکتری‌های مقاوم در آن شناورند.
بالاتر از استراتوسفر، لایه‌ای به رنگ آبی روشن به چشم می‌خورد که لایه‌های سبک‌تر و نازک‌تر جو زمین را در بر دارد و به تدریج در خلا سرد و تاریک فضای بیرون زمین محو می‌شود.
غروب آفتاب منظره‌ی چندان ناآشنایی برای ساکنان ایستگاه فضایی بین‌المللی نیست، چون منظره‌ایست که آن را روزی 16 بار می‌بینند!

جزایر چهارکوه از بالا

زمین ما پوشیده از آتشفشان‌هاست.
آتشفشان‌ها، شکاف‌هایی در لایه‌ی سطحی سرد زمینند و از آن‌ها، سنگ‌های مذاب داغ از دل زمین به بیرون راه می‌یابد. این اتفاق، گاه ناگهانی هم روی می‌دهد.
تصویر بالا توسط دوربین تابش‌سنج پیشرفته‌ی پرتوهای فضایی (ASTER) از روی ماهواره‌ی مدارگرد ناسا (Terra) گرفته شده و در آن، نوک قله‌های پوشیده از برف آتشفشان‌ها از بالا مشاهده می‌شود و نمایی زیبا از جزایر چهارکوه در Aleutian Islands آلاسکا، آمریکا به وجود آورده‌است.
یکی از کوه‌های این جزایر، آتشفشان ناآرام کلیولند است. آتشفشانی فعال که در حال حاضر نیز از آن خاکسترهایی متصاعد می‌شود که می ‌تواند بر پرواز هواپیماها در آمریکای شمالی اثر بگذارد.
اگر به آتشفشان کلیولند، نزدیک مرکز تصویر، با دقت نگاه کنید، یک پایه‌ی صخره‌ای سرخ‌رنگ، یک قله‌ی پوشیده از برف، توده‌ی روشن گاز و خاکستر، و خطوط تیره‌ای که نشان‌دهنده‌ی مسیر جریان خاکستر و بقایای مذاب آتشفشان است را خواهید دید.
در تاریخ متلاطم و آشفته‌ی سطح زمین، میلیون‌ها آتشفشان فعال وجود داشته، در حالی که امروزه تنها حدود 20 آتشفشان بالقوه در حال فوران است.

درخشش سبز و خیره‌کننده‌ی شفق قطبی جنوبی

این عکس بسیار زیبا که توسط فضانوردان ساکن ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) گرفته شده، نورهای شفق جنوبی را از زاویه‌ای غیرمعمول -از بالا- نشان می دهد که بر پس‌زمینه‌ی افق زمین، مانند نواری سبز و پیچان به سوی فضا می‌رود.
این جلوه‌ی همیشه متحرک را بیشتر می‌شود نزدیک قطب شمال (با نام شفق قطبی شمالی، سپیده‌ی شمالی، فجر یا نور شمالی) و نزدیک قطب جنوب (با نام شفق قطبی جنوبی، سپیده‌ی جنوبی، فجر یا نور جنوبی) تماشا کرد.
تلالو نور سبز: شفق قطبی جنوبی (نورهای جنوبی) از نگاه ساکنان ایستگاه فضایی. انحنای زمین و نور آبی جو را نیز می‌توان دید.
ISS هنگام گرفتن این عکس، بر فراز جنوب اقیانوس هند و در ارتفاع 350 کیلومتری سطح زمین قرار داشت و فضانوردان مشغول تماشای قاره‌ی قطب جنوب بودند. ابرهای فشرده بصورت پوششی تیره از زیر شفق‌ها پیداست. انحنای افق زمین نیز به روشنی همراه خط محو آبی جو فوقانی زمین دیده می‌شود.
منظره‌ی تماشایی شفق زمانی اتفاق می‌افتد که ذرات باردار بادهای خورشیدی وارد میدان مغناطیسی زمین شده و در کُنش با آن موجب برخورد اتم‌های اکسیژن و نیتروژن در جو فوقانی زمین می‌شوند.
این تصویر قابل توجه شفق هم در طی یک توفان ژئومغناطیسی (زمین مغناطیسی) گرفته شد که احتمالا ناشی از فوران‌ تاج خورشیدی در 24 ماه می بوده‌است.
اتم‌ها برای رسیدن به وضعیت پایه‌ی انرژی، فوتون از خود منتشر می‌کنند و همین فوتون‌ها شفقی که می‌بینیم را ایجاد می‌کنند.
از روی زمین: نمای معمول شفق جنوبی بر فراز پایگاه آموندسن-اسکات در قطب جنوب. سال 2002
معمول‌ترین رنگ شفق که تاکنون دیده شده، سبز است که به وسیله‌ی فوتون‌ها (نور) سبزِ منتشر شده از اتم‌های برانگیخته‌ی اکسیژن در طول موج 0.558 میکرون (میلیونیم متر) تولید می‌شود.
این نور مرئی، تقریبا در همین طول موج، همان نوریست که از برگ سبز و شاداب گیاهان بازمی‌تابد.
نور تابیده در طول موج بالاتر (0.630 میکرون)، شفق سرخ را ایجاد می‌کند. در مواردی رنگ‌های دیگر مانند آبی یا ارغوانی نیز دیده شده.
شفق معمولا فقط در قطب‌ها دیده می‌شود ولی توفان‌های شدید مغناطیسی در برخورد با میدان مغناطیسی زمین، می‌تواند شفق را تا استوا نیز بکشد.

منبع: dailymail

بوسه‌ا‌ی از فضا!

این لب‌های بزرگ در فاصله‌ی 16،000 سال نوری از زمین و توسط ستاره‌ای در حال مرگ ایجاد شده. درست مثل این که یکی از همسایگان کیهانی ما، با لب‌های غنچه شده، برایمان بوسه‌ای فرستاده باشد!
این ساختار عجیب، در نور فروسرخ و توسط کاوشگر میدان بازِ فروسرخِ ناسا (Wise) که در سال 2009 به فضا پرتاب شد کشف و مورد عکس‌برداری قرار گرفت.
ستاره‌ی مرکزی (نقطه‌ی سفید در مرکز حلقه‌ی سرخ‌رنگ) یکی از پرجرم‌ترین ستارگان کهکشان راه شیری است. این‌گونه اجرام، پس از آن که چندتایی از آن‌ها کشف شد، به نام ستارگان "ولف رایت" شناخته شدند؛ ستارگانی که خورشید ما در برابرشان یک ستاره‌ی کوچک است. این ستاره، با نام کارینا V385 در صورت فلکی کشتیدم و در فاصله‌ی حدود 16،000 سال نوری از زمین قرار دارد. جرم آن 35 برابر و قطر آن 18 برابر خورشید بوده و علاوه بر داغ‌تر بودن نسبت به خورشید، روشنایی‌ای حدود یک میلیون برابر آن نیز دارد.
بوسه‌ی طولانی خداحافظی: ستاره‌ی رو به مرگ کارینا V385، با دفع گازهای فوق‌العاده داغ، ساختاری به وجود آورده که در تصویر کاوشگر میدان باز فروسرخ ناسا، شبیه به یک جفت لب دیده می‌شود.
به گفته‌ی ناسا، ستارگان داغ‌تر، سریع‌تر می‌سوزند و هر چه پیرتر می‌شوند، اتم‌های سنگین بیشتر و بیشتری در آن‌ها تولید و منتشر می‌شود. این مواد به شکل ابری مانند ابر درخشانِ این تصویر از آن‌ها خارج می‌شود.
به گمان اخترشناسان، این تابش فروسرخ، ناشی از اتم‌های اکسیژنی است که تعدادی از الکترون‌های خود را در اثر تابش فرابنفش ستاره از دست داده‌اند. نورِ آشکار شده در این تصویرِ Wise، ناشی از پیوستن دوباره‌ی الکترون‌ها به اتم‌های اکسیژن می‌باشد؛ فرآیندی مشابه آن چه در لامپ‌های فلورسنت روی می‌دهد.
این تصویر موزائیکی از هم‌پوشانی حدود 300 فریم که در طی نقشه‌برداری Wise از کل آسمان گرفته شده، تشکیل شده.
"چشم خدا": سحابی هلیکس در صورت فلکی دلو که شبیه یک چشم باز و عظیم است.
البته این اولین بار نیست که جرمی آسمانی شبیه یکی از اعضای صورت انسان دیده می‌شود. سحابی هلیکس، با لقب "چشم خدا"، در سال 1924 کشف شد و به تازگی توسط یک تلسکوپ غول‌آسا در کوه‌های شیلی از آن عکس گرفتند. هلیکس، ستاره‌ای رو به مرگ و هم‌اندازه‌ی خورشید است که در فاصله‌ی 700 سال نوری و در صورت فلکی دلو قرار دارد.
خورشید ما نیز در حدود 5 میلیارد سال دیگر، مرگی مشابه خواهد داشت.

منبع: dailymail

آبل 2218: یک عدسی خوشه‌ی کهکشانی

اگر گفتید این رشته‌های عجیب چیست؟ 
کهکشان‌های پس‌زمینه!
گرانش می‌تواند باعث خمیدن نور شود و همین موجب می‌شود خوشه های کهکشانی بزرگ، مانند یک تلسکوپ رفتار کنند و نور کهکشان‌های پشت سرشان را منحرف کرده و به صورت نوارهای باریک و بلند به چشم ما برسانند.
تقریبا همه‌ی اجسام درخشان درون این تصویر تلسکوپ فضایی هابل، کهکشان‌های خوشه‌ی موسوم به آبل 2218 می‌باشند.
این خوشه به حدی بزرگ و فشرده است که گرانش آن باعث خمیدن و کانونی شدن نور کهکشان‌های پشتش شده. نتیجه‌ی این خمش هم اینست که از هر یک از کهکشان‌های پشتی، چندین تصویر، آن هم به صورت کمان‌های بلند و کم‌نور دیده می‌شود؛ یک اثر ساده‌ی همگرایی، مانند تماشای نور چراغ‌های دور خیابان از میان یک جام شراب.
خوشه‌ی آبل 2218 خود به تنهایی حدود 3 میلیارد سال نوری گستردگی داشته و در صورت فلکی شمالی اژدها قرار دارد. قدرت تلسکوپی این خوشه‌ی پرجرم به اخترشنان کمک کرده کهکشانی با  انتقال به سرخ 5.58 را ردیابی کنند.

دنیای کوچک ایتوکاوا

عینک آبی/قرمزتون رو بردارید و در کنار سیارک ایتوکاوا، دنیایی کوچک و حدودا نیم کیلومتری در منظومه‌ی خورشیدی، شناور بشید.
تخته سنگ ها در سطح ناصاف این سیارک پخش شده‌اند و نبود دهانه بر روی آن نشان‌دهنده‌ی این است که این سیارک یک توده‌ی سنگی است که از جمع شدن تکه‌های ریزتر و به هم چسبیدنشان در اثر گرانش ایجاد شده.
این نمای سه بعدی از تصاویری تشکیل شده که فضاپیمای هایوباسا (Hayabusa) به هنگام دیدارش با این سیارک در سال 2005 از آن گرفته بود.
فضاپیمای هایوباسا در 13 ژوئن، پس از سفری طولانی از فراز استرالیا وارد جو زمین شد و از آن‌جا، کپسولی را با چترنجات به سطح زمین فرستاد. این کپسول حاوی نمونه‌های کوچک از خاک و سنگ‌های سیارک Itokawa است.

رد ستارگان و tajinaste

این موجودات بیگانه، ساکن کدام سیاره‌ی غریبند؟ البته سیاره‌ی زمین!
در این نمای خوش‌ترکیب، آسمان پوشیده از رد ستارگان به دور قطب شمال سماوی است.
این منظره برای عکاسانی که دوربین خود را رو به آسمان شب و بر روی سه پایه تنظیم کرده و نوردهی طولانی در طول شب را انتخاب می‌کنند، نمایی آشنا و بازتابی از چرخش روزانه‌ی زمین به دور محورش می‌باشد.
ولی اشکال رو به آسمان در عکس، ممکن است برای بسیاری از ساکنین زمین، عجیب باشد.
این موجودات که در جزایر قناری تنه‌ریف یافت می‌شوند، tajinaste سرخ نامیده می‌شوند، گیاهانی گلدار و کمیاب که بلندیشان به 3 متر نیز می‌رسد.
گل‌های tajinaste در بهار و اوایل تابستان و پس از رسیدن دانه‌هایشان، در لابلای سنگ‌های خاک آتشفشانی پنهان شده و می‌میرند.
در افق دوردست، پایین و سمت چپ قطب کیهانی، آتشفشان Teide قرار دارد.

ستاره‌شناسان لحظه‌ی تولد یک ستاره را ثبت کردند

اخترشناسان، توانستند آنچه را که می تواند جوان‌ترین ستاره‌ی شناخته شده، آن هم در لحظات آغازین تولدش باشد ببینند. این جسم که هنوز به یک ستاره‌ی واقعی تبدیل نشده، در نخستین مراحل تشکیل ستاره به سر می‌برد و تازه شروع به جذب مواد از پوشش گاز و غبار اطرافش کرده‌است. این ستاره‌ی نوزاد با نام L1448-IRS2E، در منطقه‌ی تشکیل ستاره‌ی برساووش، به فاصله‌ی 800 سال نوری و در کهکشان راه شیری خودمان واقع شده.
عکس قبلی که تلسکوپ هابل از تولد یک ستاره در کهکشان راه شیری گرفته بود. 
تصور می‌شود عکس جدید، که هنوز منتشر نشده، متعلق به جوان‌ترین ستاره‌ای باشد که تاکنون توسط اخترشناسان دیده شده.
ستاره‌ها در مناطق بزرگ، سرد و چگال گاز و غبار که به نام "ابرهای مولکولی" معروف بوده و در سراسر کهکشان راه شیری وجود دارند تشکیل می‌شوند. به باور اخترشناسان، L1448-IRS2E در مرحله‌ی پیش‌ستاره‌ای به سر می‌برد. مرحله‌ای که در آن، بخش خاصی از ابر مولکولی چگال، شروع به فشرده شدن می‌کند. این مرحله به عنوان مرحله‌ی پیش‌ستاره شناخته شده و طی آن، گرانش باعث جذب و فشرده شدن ماده از محیط پیرامون به میزان کافی برای تشکیل یک هسته‌ی چگال و داغ می‌کند.

ژوپنگ چن، فوق دکترا از دانشگاه ییل و رئیس گروه نویسندگان مقاله می‌گوید: «تشخیص اجرام در این مرحله از تشکیل ستاره بسیار دشوار است، چون سن بسیار کمی دارند و تابش نور از آنها بسیار اندک است.» گروه، نور ضعیف تابیده شده توسط غبار اطراف ستاره‌ی نوزاد را ردیابی کرد.

بیشتر اجرام "پیش‌ستاره" و ابر بزرگی که احاطه‌شان کرده و در محدوده‌ی فروسرخ می‌تابد، درخششی بین 1 تا 10 برابر خورشید دارند. از آنجایی که درخشش L1448 - IRS2E کمتر از یک دهم خورشید است، اعضای گروه معتقدند که این جرم خیلی کم‌نورتر از آنست که در مرحله‌ی پیش‌ستاره‌ای (protostar) قرار داشته باشد. با این حال آنها کشف کرده‌اند که جریانی از گاز با سرعت بالا از مرکز این جرم به بیرون رانده می‌شود و این تاییدیست بر این که نوعی جرم اولیه تشکیل شده و از مرحله‌ی پیش ستاره نیز گذشته است.

گروه اخترشناسان امیدوار است با استفاده از تلسکوپ فضایی هرشل که ماه می گذشته به فضا پرتاب شد، تعداد بیشتری از این اجسام را که در مرحله‌ی آغازین تشکیل ستاره قرار دارد بیابند و از این طریق درک بهتری ازنحوه‌ی رشد و تکامل ستارگان به دست آورند.

هکتور آرکه، پرفسور دستیار ستاره‌شناسی از دانشگه ییل و یکی از نویسندگان مقاله می‌گوید: «ستارگان با جرمشان شناخته می‌شوند. ولی ما هنوز نمی‌دانیم یک ستاره، در کدام مرحله از تشکیلش، به بیشتر این جرم دست می‌یابد.»«این یکی از بزرگ‌ترین پرسش‌هاییست که ما را به کار واداشته.» این مقاله، در شماره‌ی تازه‌ی نشریه‌ی اخترفیزیک (Astrophysical Journal) چاپ شده‌است.

منبع: dailymail

قدرتمندترین دوربین دیجیتال جهان در پی شکار "ماده‌ی تاریک"

دانشمندان بریتانیایی در تلاش برای کشف بسیاری از اسرار کیهان با استفاده از قوی‌ترین دوربین جهانند.
تلسکوپ نقشه بردار آسمان، Pan-STARRS، که با نام PS1 نیز شناخته می‌شود، به دانشمندان درک بهتری از رازهای ماده‌ی تاریک خواهد داد. اخترشناسان دانشگاه دورهام و ادینبورگ و دانشگاه کوئینز بلفاست، به همراه پژوهشگرانی از سراسر دنیا، از غروب تا طلوع آفتاب هر روز از این تلسکوپ برای سنجش آسمان بهره می‌برند. دوربین 1400 مگاپیکسلی PS1 با طراحی و توسعه و تامین اعتبار از سوی نیروی هوایی ایالات متحده، و با تعداد پیکسلی حدود 150 برابر یک دوربین متوسط، بزرگترین دوربین دنیاست.
تلسکوپ آسمان‌پیمای Pan-STARRS، موسوم به PS1، درست پیش از طلوع آفتاب در هالیکالا، Maui.
آتشفشان‌های Mauna Kea و Mauna Loa ی هاوایی نیز در پس‌زمینه دیده می‌شوند.
این تلسکوپ توانایی گردآوری تصاویر دقیقی از حدود سه چهارم آسمان شب را از پایگاه خود در هاوایی دارد. پروژه‌ی مزبور دانشمندان را قادر خواهد ساخت به مناطق وسیعی از آسمان با جزئیاتی که پیشتر ممکن نبود، دسترسی داشته باشند. دانشمندان بر این باورند که این تلسکوپِ ساخت دانشگاه هاوایی، سرنخ‌های حیاتی از ماهیت انرژی تاریک و ماده‌ی تاریک به دست خواهد داد. آنها امیدوارند با استفاده از تصاویر کهکشان‌ها، اعتبار نظریه‌ی نسبیت عام انیشتین را بررسی کنند. طبق این نظریه، نور در اثر گرانش اجرام در فضا (مثلا ماده‌ی تاریک) می تواند "خم" شود. این تلسکوپ، که ایجاد و گسترش آن یک دهه به طول انجامید، همچنین خواهد توانست ابرنواخترهای جدید (انفجارهای ستاره‌ای) را به دقت سیارک‌های نزدیک زمین ببیند. همچنین توانایی ردیابی اجسامِ به سرعت در حال حرکت و انفجارهای ستاره‌ای در تقریبا سراسر آسمان را خواهد داشت. پردازش داده‌های تلسکوپ توسط رایانه‌های پرقدرت انجام می‌شود. انتظار می‌رود اطلاعاتی که طی یک پروژه‌ی سه ساله گرد می‌آید، برای پر کردن چندین هزار رایانه‌ی شخصی کافی باشد.
پرفسور کارلوس فرنک، عضو بریتانیایی هیات مدیره‌ی Pan-STARRS از دانشگاه دورهام می‌گوید: «PS1 بزرگ ترین نقشه‌ی چند رنگی که تاکنون از کیهان به دست آمده را تولید خواهد کرد. این داده‌ها به همراه شبیه‌سازی‌های کیهان توسط ابررایانه، به ما کمک خواهد کرد چرخه‌ی زندگی کهکشان‌ها، و اگر خیلی خوش‌شانس باشیم، طبیعت ماده‌ و انرژی اسرارآمیز تاریک را که تکامل و گسترش جهان ما را مهار می‌کند، دریابیم.» پرفسور استفن اسمارت از دانشگاه کوئینز بلفاست و رئیس انجمن علمی Pan-STARRS نیز می‌گوید:
«این دوربین عظیم در هر ماه به ما امکان نقشه‌برداری حدود یک ششم آسمان را در 5 رنگ گوناگون می‌دهد. ما هر عکس را با عکسی که پیشتر گرفته شده مقایسه کرده و تلاش خواهیم کرد هر جسم متحرک یا هر برق نوری را در آن پیدا کنیم. تاکنون ما صدها ابرنواختر را کشف کرده‌ایم که برخی، از درخشان‌ترین انفجارهای شناخته شده بوده‌اند.»
پرفسور آلن هِوِنز از دانشگاه ادینبورگ می‌گوید: «Pan-STARRS توانایی بسیار زیادی برای نقشه‌برداری از پخش و توزیع ماده در کیهان دارد، حتی ماده‌ی پنهانِ تاریک. هدف ما انجام این کار در بخش بیشینه‌ی آسمان برای نخستین بار است هرچند که هنوز چالش‌های بسیاری پیش رو داریم.»

منبع: dailymail

یک تلسکوپ زمینی، روی هابل را کم کرد!

یک تلسکوپ روی زمین، شفاف‌ترین تصاویری که تاکنون از فضا دیده شده را گرفت.
سیستم جدید که بر روی تلسکوپ بزرگ دوچشمی (LBT) به ارزش 120 میلیون دلار بر روی کوه گراهام در آریزونای آمریکا نصب شده، تصاویری با وضوح 3 برابر نسبت به تلسکوپ فضایی هابل ارائه کرده‌است. تلسکوپ، این تصویر شفاف و روشن را از کهکشانِ خوشه‌ی M92 واقع در فاصله‌ی 26,000 سال نوری ثبت کرد.

موفقیت فوق‌العاده‌ی این تلسکوپ، بابت فن‌آوری‌ای است که به نام نورشناسی (اپتیک) تطبیقی یا سازگار شناخته می‌شود. یکی از مشکلات اساسی تلسکوپ‌های زمینی، برخلاف تلسکوپ‌های مستقر در فضا، مانند هابل، انحراف تصویر توسط جو زمین است. با حرکت ذرات جو، فوتون‌های نور منحرف می‌شوند و باعث انحراف و تاری تصویر اجسام در آشکارساز حساس به نورِ تلسکوپ می‌شوند. این‌گونه اختلالات جوی، دلیل چشمک زدن ستارگان نیز هستند.
دو عکس از ناحیه‌ی مرکزی خوشه‌ی کروی M92. 
سمت چپ عکسی است که تلسکوپ هابل گرفته و سمت راست عکسی است که با تکنولوژی اپتیک سازگار در LBT گرفته شده. تصویر تلسکوپ زمینی بسیار شفاف‌تر است.
فن‌آوری اپتیک سازگار از یک تحلیلگر تصویر با سرعت بالا برای اندازه‌گیری کیفیت تصویر استفاده می‌کند و سیگنال‌های اصلاح‌کننده را در هر یک هزارم ثانیه به یک آیینه‌ی انعطاف‌پذیر روبروی تلسکوپ گسیل می‌دارد. آینه مرتب تغییر شکل می‌دهد و این مساله به طور موثری باعث رفع انحراف تصویر و بازگرداندن تصویری ترمیم شده و یکنواخت می‌شود.

ستاره‌شناس سیمونه اسپوزیتو، رهبر یک گروه از رصدخانه‌ی ایتالیایی آرچتری در بنیاد ملی اخترفیزیک ایتالیا (INAF) می‌گوید: «نتایج شب نخست به حدی خارق‌العاده بود که ابتدا آن را یک "اتفاق" فرض کردیم ولی شب‌های پس از آن نیز، اپتیک سازگار بیش از انتظارات ما بود.» «این نتایج تنها با استفاده از یکی از آینه‌های LBT به دست آمد. تصور کنید اپتیک سازگار را در هر دو چشم غول‌آسای LBT بکار ببریم!»

این تصاویر باورنکردنی از عمق فضا، پیشرفتی غیرمنتظره برای تلسکوپ‌های زمینی به شمار می‌آیند. تاکنون شفاف‌ترین تصاویر فضا، از رصدخانه‌های فضایی مانند تلسکوپ هابل دریافت شده بود. این تلسکوپها می‌توانستند چندین روز بر ستارگان و سیارات دوردست تمرکز کنند تا نور کافی برای یک تصویر واضح جمع شود. ریچارد گرین، مدیر LBT می گوید: «این لحظه‌ی فوق‌العاده هیجان‌انگیزیست که به کمک اپتیک سازگار توانایی خودمان به عنوان پرقدرت‌ترین تلسکوپ نوری جهان را نشان دهیم.» نتایج موفقیت‌آمیز نشان می‌دهد که نسل بعدی ستاره‌شناسی از راه رسیده‌است. با نگاهی اجمالی به توانایی بالای LBT که تا سال‌ها خود را نشان خواهد داد.

منبع: dailymail

دنباله‌دار مک‌نات از کنار NGC 1245 می‌گذرد

این ماه، دنباله‌دار C/2009 R1، یکی از چندین دنباله‌داری که به نام رابرت مک‌نات به ثبت رسیده، برای رصدگران نیمکره‌ی شمالی، زینت‌بخش آسمان سپیده‌دم است. این عکس تلسکوپی که 13 ژوئن از جنوب نیومکزیکو گرفته شده، دم بلند و یونی دنباله‌دار مک‌نات را به همراه نگاتیوی از آن نشان می‌دهد.
بالا، سمت چپ عکس، بر پس‌زمینه‌ی دم یونی دنباله‌دار، خوشه‌ی ستاره‌ای NGC 1245 در صورت فلکی برساووش دیده می‌شود که حدود 1.5 درجه از گیسوی سبز و دوست داشتنی دنباله‌دار فاصله دارد. گیسو (سر) دنباله‌دار، خود یک دنباله‌ی کوتاه و شاخه‌شاخه‌ی گرد و غبار را نیز به نمایش گذاشته.
البته دنباله‌دار و ستارگان پس‌زمینه، با سرعت‌های متفاوتی در آسمان زمین حرکت می‌کنند. ولی با پردازش دیجیتالی، چندین نمای کوتاه و سریع از دنباله‌دار و ستارگان پس‌‌زمینه، جدا جدا ضبط شده و با هم ترکب شده‌اند. اگر نشانگر ماوس را بر روی تصویر بلغزانید، دنباله‌دار را بدون ستارگان پس‌زمینه خواهید دید.
عکس ترکیب شده‌ی نهایی، هم پس‌زمینه‌ی پر از ستاره را نشان می‌دهد و هم جزئیات محو و کم‌نور دنباله‌دار را.
این روزها، می‌توان این دنباله‌دار را پیش از طلوع خورشید و پیش از محو شدنش در گرگ و میش فلق آسمان با یک دوربین دوچشمی تماشا کرد. دنباله‌دار مک‌نات تا 2 ژوئیه به نزدیک‌ترین فاصله‌اش از خورشید خواهد رسید.

APOD امروز 15 ساله می‌شود

به پانزدهمین سال تصویر نجومی روز خوش آمدید!
APOD به عنوان منبعی پایدار برای بسیاری، همچنان به‌روز می‌شود. آنچه در این عکس دیده می‌شود، رابرت نمیروف (چپ) و جری بونل (راست)، بنیانگذاران APOD می‌باشند که مانند 15 سال گذشته، در حال بررسی و انتخاب تصویر غیرمنتظره‌ی دیگری از کیهانند.
گرچه ممکن است این تصویر شبیه عکس ترکیبی‌ای باشد که در پنجمین سالگرد APOD از روی تابلوی یوهان وارمیر ساخته و ارائه شد، ولی اگر دقت کنید، در خواهید یافت که امسال این عکس، به شکل دیجیتالی، ترکیبی است از بخشی بزرگ از 5000 تصویر 15 سال گذشته‌ی APOD!

سحابی مستطیل سرخ از نگاه هابل

سحابی غیرعادی مستطیل سرخ چگونه به وجود آمده؟ 
در مرکز این سحابی، یک سیستم ستاره‌ای دوتایی جوان وجود دارد که بطور قطع سحابی نیرویش را از آن می گیرد با این وجود، دلیل رنگ‌های آن را بیان نمی‌کند.
احتمالا شکل غیرعادی آن به خاطر وجود قاب ضخیم غباریست که جریان‌های کروی رو به خارج را تحت فشار گذاشته و محدود به دو مخروط هم-راس می‌کند. از آنجایی که ما قاب را از لبه می‌بینیم، لبه‌های دو مخروط در نظرمان تشکیل شکل X را داده‌اند.
دلیل رنگ‌های غیرمعمول سحابی را هنوز درست نمی‌دانیم، گرچه، حدسیات فعلی آن را به وجود مولکول‌های هیدروکربن ربط می‌دهند. مولکول‌هایی که می‌توانند پایه‌ی ایجاد موجودات زنده باشند.
سحابی مستطیل سرخ در حدود 2300 سال نوری از ما فاصله داشته و در صورت فلکی تکشاخ قرار دارد.
این عکس دقیق و با جزئیات بی‌سابقه از سحابی، به تازگی توسط تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده.
سحابی مستطیل سرخ تا چند میلیون سال دیگر و با پایان گرفتن سوخت هسته‌ای یکی از دو ستاره‌ی مرکزیش، تبدیل به یک سحابی سیاره‌ای خواهد شد.

حرکت بازگشتی مریخ

آیا واقعا مریخ رو به عقب حرکت می‌کند؟
در بیشتر مواقع، حرکت ظاهری مریخ در آسمان کره‌ی زمین و بر زمینه‌ی ستارگان دوردست، آرام ولی پیوسته و در یک جهت است. با این وجود، تقریبا هر دو سال یک بار زمین در مسیر حرکتش به دور خورشید، از مریخ جلو می‌افتد.
آخرین بار این اتفاق، اواخر سال گذشته و اوایل امسال رخ داد و طی آن مریخ طبق معمول ابتدا درخشان و بزرگ شد (در این حالت مریخ و زمین به نزدیک ترین فاصله رسیده و در مقابله‌اند) و سپس، حرکت ظاهریش در آسمان، رو به عقب شد. این پدیده با نام حرکت رجعی یا حرکت بازگشتی (پسرفت) شناخته می‌شود.
در این عکس، یک رشته از تصاویر به صورت دیجیتالی کنار هم قرار گرفته‌اند. همانطور که دیده می‌شود، به نظر می‌رسد مریخ مسیر رفت و برگشتی در یک حلقه را طی می‌کند. مرکز حلقه، لحظه و جاییست که زمین از مریخ سبقت می‌گیرد. این تصویر متحرک را ببینید.
حرکت بازگشتی برای دیگر سیاره‌های بیرونی منظومه‌ی خورشیدی نیز قابل مشاهده است.

سحابی ستاره دریایی

این سحابی به دلیل رشته‌های در هم پیچیده‌ی گاز گداخته (افروزه)اش به نام "ستاره‌ی دریایی" (Medusa) معروفست.
سحابی ستاره‌ی دریایی یا مدوزا که به نام آبل 11 نیز شناخته می‌شود، یک سحابی سیاره‌ای کهن‌سال در صورت فلکی جوزا (دو پیکر) است که حدود 1500 سال نوری از ما فاصله دارد.
این سحابی نیز مانند همنام اساطیریش، تغییرات ظاهری زیادی داشته.
سحابی‌های سیاره‌ای در مراحل پایانی زندگی ستارگان کم‌جرم مانند خورشید به وجود می‌آیند. مرحله‌ای که طی آن ستاره، که تبدیل به یک غول سرخ شده، شروع به پخش کردن لایه‌های بیرونی خود در فضا کرده و هسته‌اش را به شکل یک کوتوله‌ی سفید و داغ باقی می‌گذارد. تابش‌های فرابنفش از این ستاره‌ی داغ مرکزی، باعث گداخته و نورانی شدن سحابی می‌شود. ستاره‌ی به وجود آورنده‌ی سحابی مدوزا، نزدیک مرکز این سحابی روشن و هلالی‌شکل واقع شده.
در این نمای تلسکوپی گسترده و عمیق، افروزه‌های کم‌نورتر تا زیرِ سمت چپ هلال نیز کشیده شده‌اند.
طول سحابی مدوزا بیش از 4 سال نوری برآورد شده‌است.

هیدروژن در M51

M51 که احتمالا در آغاز یک سحابی بزرگ بوده، یک کهکشان مارپیچی بزرگ به پهنای 60,000 سال نوری با ساختاری آشکارا مارپیچی است.
M51 یا NGC 5194، و همدمش NGC 5195 (بالای تصویر)، یک زوج کهکشان همدم مشهور می‌باشند که بازوهای مارپیچی و رگه‌های تیره‌ی غبار M51 (کهکشان گرداب) به وضوح در برابر کهکشان همدمش، گسترده شده‌است.
این تصویر ترکیبی که رنگ‌های آن به خوبی پرداخته شده، از ترکیب داده‌های تلسکوپ 1.2 متری رصدخانه‌ی کالار آلتو در جنوب اسپانیا به دست آمده.
تصویر با نوردهی طولانی و با استفاده از فیلتر نازک هیدروژن آلفا برای ردیابی تابش ناشی از هیدروژن اتمی گرفته شده‌است.
مناطق سرخ‌رنگ تابش هیدروژنِ دو بار یونیده، که با نام منطقه ی HII شناخته می شوند، مناطق چگال و متراکم تشکیل ستاره‌ایند که اینجا بیشتر در امتداد بازوهای مارپیچی و درخشان M51 واقع شده‌اند ولی امتداد آن‌ها به شکل کم نورتر، حتی تا فراتر از NGC 5195 نیز کشیده شده‌‌است (بالای تصویر).

ترجمه: یک ستاره در هفت آسمان

نخستین تصویر روشن از یک اختروش توسط LOFAR به دست آمد

رادیوتلسکوپ عظیمی که توسط دانشمندان بریتانیایی برای جستجوی موجودات بیگانه برپا شده، نخستین تصویر روشن از یک اختروش دوردست را ارسال کرد.
کشف این اختروش (کوازار، اخترنما،quasar)، که کهکشانیست در میلیاردها سال نوری آن سوتر، نخستین موفقیت بزرگ آرایه ی تلسکوپ های اروپایی است که قرار است به ستاره شناسان در یافتن پاسخ بسیاری از پرسش های بنیادی در مورد هستی انسان کمک کند.
این رادیوتلسکوپ، نخستین رادیوتلسکوپ ساخته شده در بریتانیا طی چند دهه ی گذشته بوده و برای ساختن آن، دانشگاه های بریتانیا با کارشناسان سراسر کشور همکاری داشتند.
نخستین تصویر با کیفیت بالای یک اختروش دوردست که طی برنامه ی گسترده ی اروپا در استفاده از رادیوتلسکوپ ها به دست آمد.
این تصویر، جزئیات خوبی را از اختروش 3C 196 در طول موج بین 4 تا 10 میکرون نشان می دهد و برای گرفتن آن، تنها از بخشی کوچک از آرایه ی رادیوتلسکوپ LOFAR که قرار است بخش های بزرگی از اروپا را تحت پوشش قرار دهد استفاده شد.
دانشمندان امیدوارند با استفاده از داده های گرد آمده توسط آرایه ی لوفار (The European Low Frequency Array)، به زمان تشکیل نخستین ستارگان کیهان پی ببرند و دورترین کهکشان ها را رصد کنند. لوفار همچنین می تواند نحوه ی گسترش و تکامل کیهان را نیز آشکار سازد.
در نخستین مرحله، در این هفته 96 آنتن رادیویی در محوطه ی رصدخانه ی Chilbolton نزدیک اندوور، همپشایر نصب شد.
در پی این مجموعه، 5000 آنتن دیگر نیز در سراسر اروپا نصب خواهد شد که تعدادی از آنها تاکنون در هلند و آلمان برپا شده و بقیه هم قرار است در فرانسه، سوئد و لهستان نصب شوند.
آنتن های نصب شده در سراسر اروپا در پایین ترین بسامدهای (فرکانس) قابل دسترس FM از زمین کار کرده و مجهز به کامپیوترهای پیچیده و اینترنت سرعت بالا خواهد بود.
پرفسور باب نیکول، از بنیاد کیهان شناسی و گرانش دانشگاه پورتسموث، می گوید:
«حجم عظیم داده هایی که توسط تلسکوپ لوفار به دست خواهد آمد، به طور موثری بر دانش ما خواهد افزود. از نظارت بر فعالیت خورشید و "آب و هوای فضا" گرفته تا جستجوی موجودات بیگانه ی هوشمند.»
«شاید بتوانیم پاسخ این سوال قدیمی را بیابیم: "آیا ما تنهاییم؟"»
بخشی از 96 آنتن نصب شده در رصدخانه ی Chilbolton نزدیک اندوور، همپشایر
ستاره شناسان این تلسکوپ را برای یافتن منشا کیهان و یا حتی کشف موجودات فضایی هوشمند برپا کرده اند. آن هم تنها با گوش دادن به فضا با استفاده از یک گیرنده ی عظیم رادیویی در موج FM!
یک ابرکامپیوتر در هلند با استفاده از الکترونیک دیجیتال، سیگنال های دریافت شده از آنتن ها را با هم ترکیب می کند و از آن ها تصاویر "رادیویی" فضا را خواهد ساخت.
پرفسور راب فندر، از دانشگاه ساوتهامپتون و پژوهشگر اصلی پروژه ی لوفار، می گوید:
«پی بردن به طرز کار لوفار به شکل شگفت انگیزی ساده است چون آنتن ها از اجزای عادی و روزمره ساخته شده اند. ولی بسیار هم پیچیده است چون حجم داده های رادیویی که تولید می کنند بسیار زیاد است.»
سالانه 7 پتا بایت داده ی خام در پایگاه Chilbolton، به دست خواهد آمد که هم زمان به هلند گسیل می شود. انتقال این حجم از اطلاعات همانند انتقال دادن حجم اطلاعات 100 شبکه تلویزیونی HD در هر ثانیه به طور روزانه در مدت 5 سال می باشد.
سرمایه ی پروژه ی Lofar-UK با همکاری دانشگاه های بریتانیا، کنسرسیوم SEPnet و انجمن تجهیزات دانش و فن آوری بریتانیا تامین می شود.
نشانی تارنمای Lofar-UK که داده ها و عکس ها در آن به طور مرتب به روز می شود:

منبع: dailymail
ترجمه: یک ستاره در هفت آسمان

قلب الاسد و سیاره ی سرخ، بر فراز آسمان کردستان ایران

قلب الاسد (آلفا شیر)، ستاره ی شاهانه ی صورت فلکی اسد به همراه سیاره ی سرخ مریخ، زوجی رنگین را بر فراز افق در این نمای آسمان پرستاره به وجود آورده اند.
این عکس در چهارم ژوئن از "اورامان"، منطقه ای کوهستانی در کردستان ایران و نزدیک مرز عراق گرفته شده. تفاوت رنگ بین مریخ و ستاره ی آبی پرنور، کاملا با چشم قابل تشخیص بود ولی استفاده از فیلتر نرم کننده (diffusion) در این عکس، باعث بیشتر شدن این تفاوت شده است.
ناهید پرنور که همچنان در آسمان مغرب فرمانروایی می کند، اینجا تازه غروب کرده و به پشت کوه ها رفته است. کیوان، دورتر و سمت شرق، در امتداد صفحه ی دایرةالبروجی می درخشد.
با حرکت نشانگر ماوس روی عکس، نام سیاره ها، ستارگان صورت فلکی شیر (اسد) و خوشه ی ستاره ای دیرآشنای "گیسو" را خواهید دید.

خورشید جوشان نارنجی

حتی یک خورشید آرام هم می تواند جایی شلوغ باشد.
خورشید ما طی چند سال گذشته، با داشتن کم ترین میزان فعالیت، بطور غیرمعمولی دوران آرامی را گذرانده.
عکس تک رنگ پایین که هفته ی گذشته گرفته شد، در طیفی از نور به نام هیدروژن آلفاست و پس از گرفته شدن، رنگی کاذب به آن داده‌اند. عکس، شامل جزئیات فراوانی از سطح جوشان ستاره ی مادریمان است.
روشناییی که در این عکسِ "واژگونه رنگ" دیده شده و به تدریج به سمت لبه های خورشید بیشتر می شود، به نام "تیرگی کناره ای"(یا لبه ای) خوانده شده و در اثر این به وجود می آید که میزان نسبی جذب گازهای سرد خورشیدی به تدریج به سمت لبه ها بیشتر می شود.
درست روی لبه ها، چندین زبانه ی خورشیدی به چشم می خورد. بالا و سمت راستِ مرکز خورشید هم، دو زبانه به صورت رگه های روشن دیده می شوند.
دو ناحیه ی ویژه ی فعال خورشید نیز به شکل plage های تیره رنگ نشان داده شده اند.
خورشید پس از دوران آرام اخیر، بر فعالیتش افزوده شده و به سمت بیشینه خواهد رفت و شاید تا چند سال در فعالیت شدید بماند.


شاتل آتلانتیس و اف15

نمایی زیبا از لحظه‌ی پرتاب فضاپیمای آتلانتیس.
کمان دودِ شاتل از زمین تا عمق آسمان آبی فلوریدا کشیده شده و سایه‌ی آن بر سطح آبی-سبز اقیانوس اطلس نیز دیده می شود. این در حالیست که حضور جنگنده ی اف15 ایگل در تصویر، جذابیت آن را دوچندان کرده.
این عکس متعلق به روز 14 می است که شاتل آتلانتیس، پایگاه فضایی کندی را برای آخرین ماموریتش و به مقصد ایستگاه فضایی بین المللی در مدار زمین ترک کرد.
در چنین روزی، هواپیماهای جنگنده ی اف15 ایگل وظیفه ی اکید دارند با گشت زنی های خود، از ورود هر نوع هواپیمایی به منطقه ی پرواز ممنوعی که برای پرتاب شاتل در نظر گرفته شده جلوگیری کنند.
این ماموریت به 2 جنگنده محول شده بود و خلبان یکی از این دو، چنین صحنه ای را ثبت کرده‌است.

منبع: dailymail
خلاصه برگردان: یک ستاره در هفت آسمان

فالکون 9 به فضا پرتاب شد

موشک جدید Falcon 9 هفته ی گذشته، با موفقیت از پایگاه فضایی کیپ کاناورال در ایالت فلوریدای آمریکا به فضا پرتاب شد.
موشک فالکون9 به بلندی یک ساختمان 15 طبقه، توسط شرکت بازرگانی SpaceX و به عنوان گامی رو به جلو برای یه راه انداختن سفرهای فضایی نسبتا ارزان قیمت ساخته شده است.
موفقیت Falcon 9 در پی سفرهای موفقیت آمیز سال گذشته ی Falcon 1 است.
اینجا فیلمی از لحظه ی پرتاب فالکون 9 را می بینیم با شرکت یک پشه(!):
فیلم از فاصله ی دور است و تجهیزات اطراف موشک و نحوه ی جدا شدنش از سکو را نیز می توان در آن دید.
فالکون 9 در دهه ی آینده، با همراهی کپسول «اژدها» که آن هم محصول شرکت SpaceX و ویژه ی حمل بار یا انسان است، توانایی جابجایی ماهواره ها و فضانوردان را به مدارهای پایین اطراف زمین و همچنین به ایستگاه فضایی بین المللی خواهد داشت.

دنباله دار "مک نات" را با چشم غیرمسلح تماشا کنید

دنباله داری جدید در حال ظاهر شدن است و انتظار می رود تا اواخر این ماه بتوان آن را با چشم غیرمسلح نیز تماشا کرد.
دنباله دار مک نات (C/2009 R1)، فعلا دم باابهتش را نمایان کرده و با یک دوربین دوچشمی می شود آن را رصد کرد.
عکس بالا که روز گذشته از رصدخانه ی آلتامیرا در جزایر قناری گرفته شده و 5 درجه ی قوس از آسمان را در بر دارد، گیسوی سبز و زیبای ستاره و دنباله ی بلند یونی آن را بر پس زمینه ای از رد ستارگان دوردست نشان می دهد.
با وجودی که پیش بینی میزان درخشش این دنباله دار خیلی دشوار است ولی طبق برآوردهای فعلی، تا اواخر ژوئن در نیمکره ی شمالی، با چشم غیرمسلح قابل دیدن خواهد شد. زمان مناسب هم در اواخر ماه ژوئن، پیش از طلوع آفتاب و در اوایل ژوئیه، پس از غروب آفتاب خواهد بود.
دنباله دار McNaught که سال گذشته توسط رابرت مک نات کشف شد، قطعه یخیست که به دور خورشید می گردد و هفته ی آینده از کنار زمین خواهد گذشت و همچنان که تا اوایل ژوئیه فاصله اش را با خورشید کم می کند، ذوب شده و تکه هایش را  به شکل دنباله پشت سرش خواهد ریخت.
وقتی فاصله اش با خورشید، به حدود نصف فاصله ی زمین با خورشبد رسید و راهش را به خارج از منظومه ی خورشیدی در پی گرفت، خیلی زود ناپدید خواهد شد.

Lunokhod : بازتاب های یک روبات ماه گرد

این ربات در ابتدا ممکن است مثل یک روبات جذاب موجودات فضایی به نظر برسد ولی واقعیت اینست که همین جا، بر روی زمین ساخته شده، در سال 1970 به روی ماه فرستاده شده و در حال حاضر نیز نور لیزر را برای مقاصد علمی بازمی تاباند.
در 17 نوامبر 1970، فضاپیمای روسی لونا17 نخستین روبات کنترل از راه دور را بر روی ماه پیاده کرد.
این روبات که Lunokhod1 نام دارد، با وزنی کمتر از 2,000 پوند (حدود 900 کیلوگرم)، برای یک عملیات 90 روزه طراحی شده بود و در آن زمان توسط تیمی 5 نفره نزدیک مسکو، شوروی هدایت می شد.
Lunokhod1 دریای باران های ماه (Mare Imbrium) را در 11 ماه پیمود و یکی از بزرگترین موفقیت ها ی شوروی در برنامه ی تحقیقاتی ماه را کسب کرد. عملیات Lunokhod در سال 1971 رسما پایان یافت.
اوایل امسال، مدارگرد تحقیقاتی ناسا که در حال گردش به دور ماه است، این روبات را بر روی ماه پیدا کرد. با مشخص شدن مکانش، از زمین به آن لیزر تاباندند و آینه های روبات کهنه هم با موفقیت این پرتوها را بازتاباند.
بازتاب لیزر از این روبات و دیگر بازتابنده های سطح ماه می تواند محدوده ای از داده ها را به دست دهد که با استفاده از آن ها بتوان با دقتی میلیمتری، انحراف های مداری ماه را اندازه گرفت. هچنین گمانه زنی های موثر از ترکیبات ماه و آزمایش نظریه های گرانشی نیز به کمک این بازتاب ها انجام خواهد شد.

کلاهخود "ثور"

این ابر کیهانی کلاهخود شکل، با زائده های "بال" گونه اش به نام "کلاهخود ثور" مشهور بوده و پهنایی در حدود ۳۰ سال نوری دارد، ابعادی که حتی برای یکی از خدایان اسکاندیناوی هم قهرمانانه است..
این کلاهخود بیشتر شبیه یک حباب میان ستاره ایست. این حباب به وسیله ی باد تندی که از ستاره ی درخشان و پرجرم نزدیک مرکزش می وزد به وجود آمده. باد، ابر مولکولی اطراف ستاره را در می نوردد و آن را "باد" می کند.
ستاره ی مرکزی که به عنوان یک ستاره ی "ولف رایت" شناخته می شود، ستاره ای غول فوق العاده داغ است که به نظر می رسد در مرحله ی کوتاه پیش از انفجار و تبدیل شدن به ابرنواختر قرار دارد.
این سحابی با نام علمی NGC ۲۳۵۹ در حدود ۱۵۰۰۰ سال نوری از ما فاصله داشته و در صورت فلکی سگ بزرگ (کلب الاکبر) قرار دارد.
این عکس که با فیلترهای پهن باند و باریک باند تهیه شده، جزئیات قابل توجهی از ساختار افروزه ها (رشته های گداخته) سحابی را نشان می دهد. رنگ آبی-سبز در تصویر، نشان دهنده ی تابش قوی از اتم های اکسیژن در گاز گداخته است.

واژه نامه:
 Thor's Helmet - Norse god - interstellar bubble - Wolf-Rayet star - supernova - NGC 2359 - nebula - constellation Canis Major - broadband - narrowband - oxygen - atom 

منبع: apod.nasa.gov

نشانه های زندگی بر روی تیتان، قمر کیوان

دانشمندان شواهدی از وجود زندگی بر روی تیتان، بزرگ ترین قمر کیوان یافته اند.
آنان به سرنخ هایی دست پیدا کرده اند که نشان می دهد در حال حاضر بر روی این قمر، "بیگانه های ابتدایی" زیسته و در جو آن نفس کشیده و از "سوخت" تغذیه می کنند. این کشف شگفت آور توسط فضاپیمای مدارگرد کاسینی به دست آمده و در دو گزارش جداگانه ارائه شده است. داده های کاوشگر ناسا (کاسینی) تجزیه وتحلیلی از ترکیبات شیمیایی سطح تیتان ارائه می دهد. تیتان تنها قمر منظومه ی خورشیدی است که اتمسفری انبوه و فشرده دارد.
تیتان، قمر کیوان. این عکس توسط دوربین های فروسرخ و فرابنفش کاوشگر کاسینی گرفته شده. 
دانشمندان اینک باور دارند که این قمر می تواند پناهگاهی برای موجودات زنده باشد.
سطح تیتان پوشیده از کوه، دریاچه و رود است که باعث شده ستاره شناسان آن را شبیه ترین دنیا به زمین در منظومه ی خورشیدی بدانند. پیشتر، مواد شیمیایی آلی بر سطح این سیاره ی 5200 کیلومتری کشف شده بود. ولی مایعات بر روی تیتان "آب" نبوده و "متان" می باشد و دانشمندان انتظار دارند زندگی بر روی آن یک زندگی "بر پایه ی متان" باشد.
نخستین مقاله در مجله ی Icarus نشان می دهد که گاز هیدروژن موجود در جو تیتان، رو به پایین می رود ولی در سطح تیتان ناپدید می شود. این می تواند نشانی از وجود موجوداتی عجیب باشد که هیدروژن را "تنفس" می کنند. مقاله ی دوم در نشریه ی تحقیقات ژئوفیزیک (Journal of Geophysical Research) از کمبود و نقصان ماده ی شیمیایی خاصی بر سطح تیتان گزارش می دهد که از نظر دانشمندان، می تواند نشانی از "مصرف شدن" آن توسط موجودات زنده باشد. دانشمندان پیشتر تصور می کردند از برهم کنش نور خورشید با جو تیتان، استیلن تولید می شود و استیلن هم به سمت پایین رفته و سطح تیتان را می پوشاند. ولی کاسینی، شواهدی از استیلین نیافت.
آشنا به نظر می رسد؟
تصور یک هنرمند از سطح زمین-گونه ی تیتان با پس زمینه ی کیوان که از پشت جو فشرده ی تیتان، تاریک و تیره دیده می شود.
کارشناسان یادآوری می کنند که ممکن است همه ی این نتیجه ها، توضیح دیگری داشته باشند. ولی بر روی هم، دو شرط مهم لازم برای وجود زندگی "بر پایه ی متان" برآورده شده است. کریس مک کی، اختر-زیست شناس ناسا می گوید: «اگر این علایم، نشانی از وجود حیات باشند، هیجانش دوبرابر است چرا که نماینده ای از شکل دوم زندگی و مستقل از زندگی "بر پایه ی آب" که روی زمین در جریان است خواهد بود.»
به باور دانشمندان، زمانی که خورشید پف کرده، تبدیل به یک "غول سرخ" شد و زمین را بلعید، تیتان گرم تر شده وشرایط بر روی آن مناسب تر خواهد شد. پرفسور جان زارنکی، از Open University می گوید: « به عقیده ی ما شیمی آنجا مناسب به وجود آمدن زندگیست. برای آغاز فرآیند آن هم تنها نیاز به "گرما" است. 4 میلیارد سال دیگر که خورشید پف کرد و یک غول سرخ شد، تیتان تبدیل به یک بهشت خواهد شد!»

منبع: dailymail
ترجمه: یک ستاره در هفت آسمان

بازیافتی از هابل: کهکشان فعال NGC 1275

کهکشان فعال NGC 1275 (گونه ی سیفرت) عضو مرکزی و برجسته ی خوشه ی بزرگ کهکشانی "برساووش" است. این خوشه از خوشه های نسبتا نزدیک به ماست.
کهکشان NGC 1275 در محدوده ی امواج پرتو x و رادیویی، منبعی شگفت آور و غیرعادی بوده و حتی در نور مرئی نیز "وحشی و پرانرژی" به نظر می رسد.
این کهکشان، با جذب و ترکیب مواد از کهکشان های دیگر، سیاهچاله ای ابرپرجرم را در مرکز خود به وجود آورده است.
این تصویر ترکیبی رنگی که از بازسازی داده های موجود در آرشیو تلسکوپ هابل به دست آمده، باقیمانده های کهکشان ها و رشته های گاز برافروخته را نشان می دهد که برخی تا 20,000 سال نوری درازا دارند. این رشته ها (افروزه ها) در NGC 1275 باقی می مانند حتی اگر آشفتگی ناشی از برخوردهای کهکشانی، آن ها را به هم بریزد. ولی چه چیز این افروزه ها را کنار یکدیگر نگه می دارد؟
مشاهدات نشان می دهد که این ساختارها که به دلیل فعالیت سیاهچاله ی مرکزی از کهکشان به بیرون رانده شده اند، در اثر میدان مغناطیسی در کنار یکدیگر مانده اند.
NGC 1275 با نام "برساووش آ" نیز شناخته می شود، بیش از 100,000 سال نوری گستردگی داشته و در حدوده ی 230 میلیون سال نوری از ما قرار دارد.

مشتری باز هم مورد حمله قرار گرفت!

یک ستاره شناس آماتور برای نخستین بار شیئی را در حال برخورد به سطح مشتری رصد کرد. آنتونی وسلی که برنامه نویس کامپیوتر است، پس از آن که درخششی لحظه ای را بر مشتری دید، همه ی رصدگران آماتور و حرفه ای آسمان را در جریان یک "برخورد منحصر به فرد" قرار داد. وی می گوید: «وقتی نور را دیدم، ابتدا نتوانستم باورش کنم..... روشنایی آن تا 2 ثانیه دوام آورد و بسیار هم روشن بود.»
همزمان، ناسا اعلام کرد پاسخ معمای برخورد عجیبی که توسط آقای ویلی کشف شده را یافته است.
عکسی که آنتونی وسلی گرفت.
نور برخورد سیارک به سطح مشتری، سمت چپ، بالای عکس دیده می شود.
آقای وسلی شهرتش را مدیون کشف سال گذشته اش می باشد. او لکه ای به بزرگی اقیانوس آرام را بر سطح مشتری کشف کرد که تصور می شود در اثر برخورد یک شهاب سنگ با سطح این غول گازی به وجود آمده است. برخورد اخیر نزدیک استوای مشتری بوده و تاکنون اثر قابل مشاهده ای به جای نگذاشته است، با این حال ستاره شناسان همچنان در انتظارند. به جا نماندن اثر و لکه و همچنین کوتاه بودن زمان برخورد، دانشمندان را به این نتیجه رسانده که به احتمال زیاد، مشتری مورد برخورد یک "شهاب" قرار گرفته.
گلن اورتون از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا می گوید: «ما تاکنون برخورد یک شهاب به مشتری را ندیده بودیم.»
این برخورد به ستاره شناسان در یافتن اندازه ی ذرات و خرده سنگ های شناور خارج از منظومه ی خورشیدی کمک خواهد کرد.
در ژوئیه ی 19 سال پیش، جسمی مرموز به مشتری برخورد کرد و لکه ای به پهنای اقیانوس آرام بر جای گذاشت.
 یک راز: تصاویر تلسکوپ هابل نشان می دهد لکه ی تاریکی که ژوئیه ی سال گذشته کشف شد، چگونه در طول زمان ناپدید شد.
دانشمندان از تصاویر تلسکوپ فضایی هابل استفاده کردند تا آسیب وارده به مشتری در برخورد سال پیش را با لکه ی مشابه که در سال 1994 و در اثر برخورد یک دنباله دار ایجاد شده بود مقایسه کنند و به این نتیجه رسیدند که سیارکی به پهنای 50 متر آن لکه را ایجاد کرده. عجیب این بود که برخورد قبلی درست 15 سال پس از برخورد دنباله دار شومیکر لوی9 با مشتری روی داد. دنباله دار شومیکر لوی هنگام برخورد به بیش از 20 تکه تقسیم شد.
ناسا نتایج تجزیه و تحلیل تصاویر هابل را در این هفته منتشر و اعلام کرد قدرت برخورد این سیارک برابر با انفجار چندین هزار بمب هسته ای بوده است. ستاره شناسان معتقدند سیارک برخورد کرده، نزدیک به 50 متر بزرگی داشته و همچنین این نخستین بار است که لحظه ی برخورد یک سیارک (و نه یک ستاره ی دنباله دار) به سیاره ای و پیامدهای بلافاصله ی پس از آن رصد می شود.
آقای وسلی، لکه ی برخوردی را سال پیش از حیاط خانه ی روستاییش در Murrumbateman نزدیک کانبرا و با استفاده از تلسکوپ دست ساز خود کشف کرد. او گفت کشف خود را در حالی انجام داد که تصمیم داشت برای تماشای آخرین دور مسابقات آزاد گلف بریتانیا از تلویزیون به داخل برود. وی در آن زمان گفت: «باورم نمی شد. با خود گفتم:" این قبلا اونجا نبود" و سپس متوجه شدم که واقعا چیزی به مشتری برخورد کرده.»
قدرت برخورد سال 2009 برابر با انفجار چند هزار بمب هسته ای بود.
یک گروه به رهبری هایدی همل از بنیاد علوم فضایی بولدرِ کلرادو، با استفاده از تلسکوپ هابل، عکس های نقطه ی برخورد را تهیه کرد. وی می گوید: «این رویداد منحصر به فرد ما را شگفت زده ساخت، و ما تنها می توانیم پیامدهای برخورد را ببینیم ولی خوشبختانه مشاهدات تلسکوپ هابل در سال 1994 را داریم که همه ی جزئیات رویداد برخورد آن سال را ثبت کرده حتی ساختار جسم پیش از برخورد را.» وی همچنین گفت برخورد 2009 ثابت کرد که چه کارهای مهمی هنوز هم از ستاره شناسان آماتور بر می آید: «این رویداد به زیبایی نشان داد که چگونه ستاره شناسان آماتور و حرفه ای با هم می توانند کار کنند.»
ناسا می گوید : بمباران مشتری نشان داد که منظومه ی خورشیدی مکانی غیرقابل کنترل است. فاصله ی 1994 تا 2009 به ویژه از آن رو شگفتی آفرین بود که انتظار می رفت برخورد به مشتری، هر چندصد تا چندهزار سال یک بار به وقوع بپیوندد.
این ویدئوی 5 ثانیه ای از برخورد شب گذشته را که کریستوفر گو، دوست ستاره شناسِ وسلی در فیلیپین گرفته تماشا کنید:

منبع: dailymail
ترجمه: یک ستاره در هفت آسمان

مشتری از استراتوسفر

SOFIA، رصدخانه ی فروسرخ مستقر در منطقه ی "استراتوسفر" جوِ زمین، نخستین تصاویرش را در 26 می و از ارتفاع 35,000 پایی سطح زمین گرفت. در این ارتفاع، بخار آبِ جذب کننده‌ی نور فروسرخِ در جو وجود ندارد.
در میان نخستین نماهای فروسرخ که SOFIA از کیهان فرستاد، این تصویر عالیِ رنگ کاذب از مشتری دیده می شود (تصویر سمت راست). آن را با تصویری که به تازگی در نور مرئی و از رصدخانه ای بر روی زمین از مشتری گرفته شده مقایسه کنید (تصویر سمت چپ). هر دو، غول گازی منظومه ی خورشیدی را بدون نوار تاریک نیمه ی جنوبی اش نشان می دهند. البته در این تصویر، مانند همه ی عکس های تلسکوپی، شمال و جنوب جایشان را به یکدیگر داده!
این نوار در اوایل ماه می ناپدید شد. ولی نوار روشن سفید در تصویر ارسالی از SOFIA، منطقه ای از ابرهای مشتریست که در محدوده ی فروسرخ، قابل دیدن است و زیر ابرهای بالایی مشتری قرار دارد.


شهاب پیچ خورده بر فراز تنه ریف

آیا واقعا این شهاب سنگ، مسیری پیچ خورده دارد؟ هیچ کس درست نمی داند.
یک شهاب سنگ پرسرعت، مولکول های جو زمین را یونیده می کند (می یوند!) و باعث درخشش این مولکول ها می شود.
شهاب سنگ های پیچ خورده قبلا هم دیده شده و حتی از آن عکس گرفته شده ولی نسبت دادن این رفتار به خود شهاب و نه هوای پشت آنها و نه ناظر، تا حدودی مورد بحث است.
این شهاب دوهفته پیش بر فراز رصدخانه ی Teide تنه ریف، جزایر قناری دیده شد و طولی در حد چند دقیقه ی قوس داشت. ستاره شناسان باتجربه این پدیده را ناشی از رد شهاب یا حرکت دوربین نمی دانند.
اگر این رد واقعا رد پیچ خوره ی یک شهاب باشد، احتمالا دلیل ایجادش یا کروی نبودن شکل آن است، یا غیریکنواخت بودن ساختار ترکیبیش و یا  داشتن بار الکتریکی.
ناهمگون بودن یک شهاب می تواند به عنوان مثال باعث تبخیر بیشتر آن از یک سمت و در نتیجه چرخش و لنگش آن در مسیر حرکت بشود.
بررسی شهاب سنگ ها از این رو اهمیت دارد که گمان می رود نخستین بار مولکول های پیش-زیستی را آنها وارد زمین کرده و باعث به وجود آمدن حیات در کره ی زمین شده اند.

Blogger template 'Browniac' by Ourblogtemplates.com 2008

بالای صفحه