حلقه ای به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد پرتاب تلسکوپ هابل به فضا

این تصویر در اندازه ی بزرگ تر

چگونه می شود که یک کهکشان پیکره ای مانند یک حلقه پیدا می کند؟

لبه ی کهکشان آبی فامی که در سمت راست این تصویر می بینید یک ساختار حلقه-مانند غول پیکر با قطر ۱۵۰ هزار سال نوری دارد که از ستارگان تازه شکل گرفته ی بزرگ و بسیار درخشان تشکیل شده. این کهکشان که AM 0644-741 نام دارد، به عنوان یک کهکشان حلقه ای شناخته شده و در پی یک برخورد کهکشانی سهمگین پدید آمده.

کهکشان ها به هنگام برخورد از درون یکدیگر می گذرند، هر چند به دلیل بزرگی پهنه ی فضا، ستارگانشان به ندرت با هم رویارو می شوند.
ساختار حلقه-مانند زمانی پدید می آید که یک کهکشان کوچک به طور کامل از درون صفحه ی یک کهکشان بزرگ بگذرد و در پی آن، کِشند گرانشی در کهکشان بزرگ تر رخ دهد. آن چه در این هنگام روی می دهد، همانند افتادن سنگی درون آب یک آبگیر است:

گاز و غبارهای میان‌ستاره ای فشرده می شوند و موجی از ستاره زایی می آفرینند که از نقطه ی فرو رفتن کهکشان کوچک تر رو به لبه های کهکشان گسترش می یابد، درست مانند موجی که از نقطه ی افتادن سنگ رو به کناره های آبگیر جابجا می شود. خود کهکشان کوچک تر در بیرون از چارچوب این تصویرِ تلسکوپ فضایی هابل جای دارد و دیده نمی شود.

* توجه کنید که توده ی زردفام درون حلقه، یک کهکشان جدا از این دو است که تنها به گونه ای شانسی از چشم ما در همان راستای AM 0644-741 دیده می شود. 

این عکس به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد پرتاب تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده. این تلسکوپ در ۲۴ آوریل سال ۱۹۹۰ سوار بر شاتل فضایی دیسکاوری راهی مدار زمین شد. 

کهکشان حلقه ای AM 0644-741 حدود ۳۰۰ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد.

در همین زمینه: * این یک کهکشان است یا دو تا؟ 

واژه نامه:

galax - ring - AM 0644-741 - ring galaxy - galaxy collision - gravitational disruption - wave - star formation - Hubble Space Telescope

منبع: apod.nasa.gov

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان