آتش بازی کیهانی به مناسبت ۲۵ سالگی تلسکوپ هابل

ناسا به مناسبت بیست و پنج سالگی تلسکوپ فضایی هابل، یکی از تازه ترین تصاویر خود این تلسکوپ را منتشر کرده. در این تصویر، چشم اندازی درخشان و رنگارنگ از ستارگان جوانی که در آغاز زندگی آتشین خود به سر می برند همچون یک نمایش پرزرق و برق آتش بازی، ربع سده تلاش این تلسکوپ در کاوش سامانه ی خورشیدی و فراسوی آن را از زمان پرتابش در ۲۴ آوریل ۱۹۹۰ تاکنون گرامی می دارد.

این تصویر در اندازه های دیگر: بزرگ- بزرگ تر

هابل برای گرفتن این عکس، با بهره از دوربین میدان گسترده ی فروسرخ-نزدیک شماره ۳ی خود به درون پرده ی گرد و غباری که پرورشگاه این ستارگان را پوشانده نفوذ کرده تا بتواند نمایی روشن و آشکار از این سحابی و توده ی پرجمعیت ستارگان مرکز خوشه ی درون پرورشگاه به دانشمندان ارایه کند. پهنای این خوشه چیزی میان ۶ تا ۱۳ سال نوریست.

این خوشه ی ستاره ای غول پیکر با نام "وسترلاند ۲"، حدود ۲ میلیون سال سن دارد و شماری از داغ ترین، درخشان ترین و سنگین ترین ستارگان کهکشان راه شیری را در خود جای داده است. برخی از بزرگ ترین ستارگان آن با پرتوهای نیرومند فرابنفش و تندبادهای سهمگین انباشته از ذرات باردار خود در حال تراشیدن ابری از گاز هیدروژن و غبارند که آن ها را در بر گرفته.

این سحابی نمایی خیال انگیز از ستون ها، کوه ها و دره ها دارد. ستون های آن که از گاز چگال تشکیل شده و مانند دستگاه های جوجه کشی، ستارگانی تازه را در دل خود می پرورانند، بلندیشان به چند سال نوری می رسد و رو به مرکز خوشه برافراشته شده اند. مناطق چگال دیگری هم پیرامون این ستون ها دیده می شوند از جمله رشته های قهوه ای-سرخی از گاز و غبار.

ستارگان درخشان پیکره ی گازیِ سحابی را پس زده و می تراشند و به آفرینش نسل تازه ای از ستارگان کمک می کنند. هنگامی که بادهای ستارگان به دیواره های چگال گازی برخورد می کنند، می توانند با موج شوکی که پدید می آورند دیواره ها را فشرده تر کرده و موجی از ستاره زایی در راستای آن ها به راه بیاندازند. نقطه های سرخ پراکنده در چشم انداز در حقیقت ستارگان نوزاد پرشماری هستند که هنوز در دل پیله های گاز و غبار خود غنوده اند. این ستارگان کوچک و کم نور با سنی میان ۱ تا ۲ میلیون سال، ستارگانی به نسبت جوانند و هنوز کوره ی همجوشی هیدروژن در دلشان برافروخته نشده. بیشتر ستارگان درخشان آبی فامی که در جای جای تصویر دیده می شوند از ستارگان پیش زمینه هستند [میان ما و سحابی جای دارند].

از آنجایی که این خوشه -در استانداردهای ستاره شناسی- بسیار جوانست، هنوز ستارگانش کنار هم هستند و به درون فضای میان‌ستاره ای پراکنده نشده اند. این به اخترشناسان شانس این را می دهد که با بررسی خوشه درون همان محیطی که ستارگانش را به دنیا آورده، درباره ی روند پیدایش آن آگاهی به دست آورند.

نمای منطقه ی مرکزی تصویر که خوشه را در بر دارد از همگذاری داده های نور دیدنی (مریی) دوربین پیمایشی پیشرفته ی هابل با نماهای فروسرخ-نزدیک دوربین میدان گسترده ی شماره ۳ درست شده است. ناحیه های پیرامون هم آمیزه ایست از نماهای نور دیدنی گرفته شده با دوربین پیمایشی پیشرفته. فام های سرخ نشانگر هیدروژنند و فام های آبی-سبز هم بیشتر اکسیژن را می نمایانند.

واژه نامه:

star - NASA - Hubble Space Telescope - solar system - near-infrared - Wide Field Camera 3 - stellar nursery - nebula - galaxy - ultraviolet - hurricane - hydrogen - incubator - star cluster - filament - stellar wind - shockwave - cocoon - core - Hubble’s Advanced Camera for Surveys - oxygen

منبع: nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان