فضاپیمای داون وارد نخستین مدار علمی خود شد

* فضاپیمای داون ناسا (Dawn) به نخستین مدار علمی خود پیرامون سرس دست یافته و بدین ترتیب، بررسی دقیق این سیاره ی کوتوله ی پرراز و رمز آغاز شده است.

کاوشگر داون ناسا این عکس را در روز ۱۴/۱۵
آوریل ۲۰۱۵ از فاصله ی حدود ۲۲۵۰۰ کیلومتری
از نیمه ی شمالی سیاره ی کوتوله ی سرس گرفت.

به گفته ی مقام های ناسا، داون در روز پنج شنبه ۲۳ آوریل در پی گردش های مارپیچی، به این مدار علمی در فراز ۱۳۵۰۰ کیلومتری سطح سرس رسید. هر چند که دستیابی به این هدف چندان بی ماجرا هم نبود.

مقام های ناسا در به روز رسانی اخبار ماموریت در روز آدینه، ۲۴ آوریل نوشتند: «پس از یک درنگ (تاخیر) که در فرستادن یک رشته فرمان رخ داد، فضاپیما زمان کوتاهی وارد حالت امن (safe mode) شد و در انتظار دستور کارهای بیشتری که توسط گردانندگان ماموریت از روی زمین فرستاده می شد ماند. تا اوایل روز ۲۴ آوریل فضاپیما به حالت عادی بازگشت و اکنون گروه ماموریت، آماده سازی برای گردآوری داده های علمی را پی گرفته اند.»

کاوشگر ۴۶۶ میلیون دلاری داون در سپتامبر ۲۰۰۷ به فضا پرتاب شد و برنامه اش بررسی و گردش به دور دو تا از بزرگ ترین اجرام کمربند اصلی سیارک ها میان بهرام و مشتری بود: سرس و وستا که به ترتیب، دارای قطر ۹۵۰ و ۵۳۰ کیلومترند.

به گفته ی مقام های ناسا، باور بر اینست که هر دوی این اجرام پیش‌سیاره های دست نخورده ی بازمانده از دوران پیدایش سیاره ها هستند، از همین رو بررسی آن ها می تواند آگاهی هایی درباره ی روزگار آغازین سامانه ی خورشیدی و همچنین این که زمین و دیگر سیاره های سنگی چگونه گرد هم آمدند به ما بدهد.

داون از ژوییه ی ۲۰۱۱ تا سپتامبر ۲۰۱۲ به گرد وستا می گشت و سپس آن را ترک کرد و راهی سرس شد. این کاوشگر در ۶ مارس ۲۰۱۵ به سرس رسید و نخستین فضاپیمایی نام گرفت که تاکنون به گرد یک سیاره ی کوتوله چرخیده، و همچنین نخستین فضاپیمایی که به گرد دو جرم آسمانی در بیرون از سامانه ی ماه و زمین گشته.

داون از جزییات سطح سرس نقشه بر خواهد داشت و تلاش خواهد کرد دریابد که این سیاره ی کوتوله از چه ساخته شده. این کاوشگر همچنین برخی از فریبنده ترین رازهای سرس را نیز بررسی خواهد کرد، و برای تایید وجود توده های بخار آب و نیز تعیین سرشت لکه های روشن و رازگونه ی سطح آن خواهد کوشید.

در این تصویر، چهار مدار نقشه برداری فضاپیمای داون بر پایه ی دوری آن ها و بزرگی سرس که ۹۵۰ کیلومتر قطر دارد نشان داده شده اند.
با پایان یافتن کار در هر مدار، داون به گونه ی مارپیچی به مدار بعدی خواهد رفت. پایان ماموریت داون برای ۳۰ ژوئن ۲۰۱۶ برنامه ریزی شده است.

داون همه ی این کارها را از درون چند مدار پی در پی انجام خواهد داد که به ترتیب به سرس نزدیک و نزدیک تر می شوند: مدار RC3 (همین مدار کنونی که نامش کوتاه شده ی "منش‌نمایی چرخشی ۳" است)، مدار پیمایش یا Survey، مدار HAMO (مدار نقشه برداری فراز بلند) و مدار LAMO (مدار نقشه برداری فراز کوتاه). فرازهای (ارتفاع های) سه مدار آخری به ترتیب ۴۴۰۰، ۱۴۵۰، و ۳۷۵ کیلومتر خواهد بود.

داون تا روز ۹ ماه می در مدار RC3 خواهد ماند. سپس به گونه ی مارپیچی به سرس نزدیک تر شده و در ۶ ژوئن وارد مدار بعدی (پیمایش) خواهد شد. داون تا ۳۰ ژوئن در این مدار خواهد ماند و سپس مارپیچ‌وار راهی مدار HAMO خواهد شد. از ۴ اوت تا ۱۵ اکتبر در مدار HAMO خواهد بود، و از ۸ دسامبر تا پایان ماموریت که برای ۳۰ ژوئن ۲۰۱۶ برنامه ریزی شده هم در مدار LAMO به کار خواهد پرداخت (این جدول را ببینید).

البته اعضای گروه ماموریت داون یادآوری کرده اند که این تاریخ مدارها آزمایشی هستند و می توانند بسیار تغییر کنند.

واژه نامه:

NASA - Dawn - Ceres - dwarf planet - safe mode - main asteroid belt - Mars - Jupiter - Vesta - protoplanet - planet-formation - solar system - Earth - moon - water-vapor - RC3 - rotation characterization 3 - Survey - HAMO - LAMO -

منبع: Space.com

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان