شلوغ ترین جای کهکشان راه شیری

* در این تصویر تازه ی تلسکوپ فضایی اِسا/ناسای هابل، خوشه ی "کمان ها" دیده می شود، پرجمعیت ترین خوشه ی ستاره ای در کهکشان راه شیری.

خوشه ی کمان ها با فاصله ی ۲۵۰۰۰ سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی کمان (قوس) دیده می شود، نزدیک قلب کهکشانمان، راه شیری. ولی نام آن برگرفته از نام این صورت فلکی نیست، بلکه از آن رو چنین نامیده شده که در کنار رشته های کمانی-شکلی که در نقشه های رادیویی مرکز کهکشان دیده می شود جای دارد [منبع].

این تصویر در اندازه ی بزرگ تر

این خوشه ی باز دارای سنی میان دو تا چهار میلیون سال است و مانند همسایه اش، خوشه ی پنج تایی، از دیدگاه اخترشناسی یک جرمِ به نسبت جوان شناخته می شود. خوشه ی کمان ها به اندازه ای چگال است که در ناحیه ای با شعاعی هم ارز فاصله ی خورشید تا نزدیک ترین ستاره به آن، بیش از ۱۰۰ هزار ستاره وجود دارد!

دستکم ۱۵۰ ستاره ی این خوشه از جمله ی درخشان ترین ستارگانی هستند که تاکنون در کهکشان راه شیری یافته شده. این ستارگان به اندازه ی درخشان و پرجرمند که سوخت هسته ای خود را در مدتی که از در استاندارد کیهان شناسی کوتاه است، یعنی تنها چند میلیون سال، خواهند سوزاند و با انفجارهای ابرنواختری سهمگینی خواهد مُرد. به دلیل همین کوتاهی عمر ستارگان این خوشه، فراوانی عنصرهای سنگین تر در گازی که میان ستارگان آنست به اندازه ی نامعمولی بالاست. این عنصرهای سنگین در نسل های پیشین ستارگان خوشه ساخته شده [و در پی انفجار آن ها در فضای خوشه پخش شده اند-م]

خوشه ی کمان ها با وجود درخشندگی‌اش، از روی زمین با چشم نامسلح دیده نمی شود زیرا ابرهای غول پیکر غبار در آن ناحیه از کهکشان، به طور کامل جلوی نور دیدنی (مریی) که از آن گسیلیده می شود را گرفته اند. از همین رو اخترشناسان برای دیدنش نیاز به آشکارسازهایی دارند که می توانند پرتوهای X، فروسرخ، و رادیویی را ببینند زیرا این طول موج ها می توانند از پشت ابرهای غبار هم بگذرند.

این تصویر خوشه ی کمان ها را در طول موج های فروسرخ نشان داده و نمایانگر جهشی است که از زمان گرفتن عکس همین جرم در سال ۱۹۹۹، در کارکرد تلسکوپ هابل پدید آمده (تصویر زیر).

عکسی که تلسکوپ هابل در سال ۱۹۹۹ از همین خوشه گرفت. با همسنجی این تصویر و تصویر بالا، بهبود چشمگیر در کارکرد این تلسکوپ را در می یابیم. تصویر بزرگ تر

در همین زمینه: * دستاورد همکاری تلسکوپ های هابل و اسپیتزر برای تصویرسازی از مرکز کهکشان 

واژه نامه:

NASA - ESA - Hubble Space Telescope - Arches Cluster - star cluster - Milky Way - Earth - constellation of Sagittarius - The Archer - galaxy - Quintuplet Cluster - Sun - star - supernova - element - X-ray - infrared - radio - dust cloud -

منبع: spacetelescope

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان