واپسین دیدار کاسینی با ماه اسفنجی کیوان

چرا هایپریون، ماه سیاره ی کیوان به شکل یک اسفنج است؟

ناسا و سازمان فضایی اروپا (اِسا،ESA) برای بررسی بیشتر این موضوع، در اوایل این هفته به فضاپیمای روباتیک کاسینی که در مدار کیوان است ماموریت دادند تا یک بار دیگر [و برای آخرین بار] از نزدیک این ماه بگذرد.

در اینجا یکی از عکس هایی که کاسینی در این دیدار گرفته و به زمین فرستاده را در حالت خام و نپرداخته (پردازش نشده) می بینید. همان گونه که انتظار می رفت، دهانه های پرشماری با شکل هایی نامعمول روی آن دیده می شود که ماده ی سیاه و ناشناخته ای ته آن ها را پوشانده.

اگرچه پهنای هایپریون حدود ۲۵۰ کیلومتر است ولی کشش گرانشی اندکی بر کاسینی وارد می کرد که برای جرمی به این اندازه ناچیز بود. این گرانش اندک نشانگر چگالی بسیار پایین هایپریون است، تقریبا نصف چگالی آب، و این نشان می دهد که بیشتر حجم آن را فضای خالی تشکیل داده و از همین رو گرانش سطحی بسیار پایینی دارد.

پس دلیل نامعمول بودن ساختار بسیاری از دهانه های هایپریون می تواند این باشد که بیشتر برخوردها به سطح آن باعث می شده مواد سطح فشرده شوند و موادی هم که از آن جدا شدند، به ژرفای فضا رفته و هرگز بازنگردند، بر خلاف دهانه های دایره ای آشناتری که در پی یک موج شوک دایره ای پدید می آیند که مواد سطح را به گونه ی انفجاری دوباره روی سطح پخش می کند.

کاسینی در این گذر که روز ۳۱ می ۲۰۱۵ انجام شد، از فاصله ی ۳۴۰۰۰ کیلومتری هایپریون گذشت. نزدیک ترین گذر این فضاپیما از هایپریون به ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۵ بر می گردد. در آن زمان، فاصله ی فضاپیما از سطح هایپریون تنها ۵۰۵ کیلومتر بود. [اینجا ببینید]

فضاپیمای کاسینی اکنون در راهست و تا حدود دو هفته ی دیگر به دیونه، ماه دیگر کیوان می رسد تا یک بار دیگر از کنار آن بگذرد.

واژه نامه:

moon - sponge - NASA - ESA - Saturn - spacecraft Cassini - Hyperion - Earth - crater - gravitational tug - surface gravity - shock wave - Dione

منبع: apod.nasa.gov

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان