کوه های یخ زده پلوتو

در تصویر تازه ی نمای نزدیک از یکی از مناطق نزدیک استوای پلوتو، شگفتی بزرگی آشکار شده: یک رشته کوه جوان که بلندیش به ۳۵۰۰ متر بالاتر از سطح این سیاره ی کوتوله ی یخ زده می رسد.

به گفته ی جف مور از گروه تصویربرداری، زمین شناسی، ژئوفیزیک نیوهورایزنز (GGI)، این رشته کوه به احتمال بسیار بیش از ۱۰۰ میلیون سال از عمرش نمی گذرد -که نسبت به سن ۴.۵۶ میلیارد ساله ی سامانه ی خورشیدی بسیار جوانست- و شاید هنوز هم دارد فرآیند ساخته شدن را می گذراند. این نشان می دهد منطقه ی درون عکس که کمتر از یک درصد سطح پلوتو را می پوشاند، شاید هنوز از نظر زمین شناختی فعال باشد.

برآورد مور و همکارانش از جوان بودن این رشته کوه، بر پایه ی اینست که هیچ دهانه ای در عکس دیده نمی شود. این ناحیه هم مانند دیگر جاهای پلوتو احتمالا میلیاردها سال زیر برخورد خرده سنگ های فضایی بوده و زمانی به شدت بمباران می شده، پس تنها دلیل این که روی آن دهانه ای نمی بینیم می تواند تغییر چهره ی آن باشد که باعث زدوده شدن جای این برخوردها شده.

مور می گوید: «این یکی از جوان ترین سطح هاییست که تاکنون در سامانه ی خورشیدی دیده ایم.»

پلوتو بر خلاف ماه های یخ زده ی سیاره های غول پیکر، نمی تواند با برهم کنش های گرانشی از سوی یک جرم بسیار بزرگ تر گرم شود. [پس] فرایندهای دیگری می بایست این چشم انداز کوهستانی را پدید آورده باشد.

جان اسپنسر، دستیار رهبر گروه GGI در بنیاد پژوهشی جنوب باختر در بولدر کلرادو می گوید: «این شاید ما را وادار به بازاندیشی درباره ی فرآیندی کند که به فعالیت های زمین شناختی در بسیاری از اجرام یخ زده دامن می زند.»

این کوه ها ممکن است از "سنگ بستر" پلوتو که از آب و یخ تشکیل شده درست شده باشند.

اگر چه بیشتر سطح پلوتو با یخ های متان و نیتروژن پوشیده شده، ولی این مواد آن چنان سخت و نیرومند نیستند که بتوانند کوه بسازند. ولی یک ماده ی سفت تر، مانند یخ آب، می تواند کوه و ستیغ پدید آورد. ویلیام مک کینان از GGI در دانشگاه واشنگتن در سنت لوییس می گوید: «در دمای پلوتو، آب یخ زده بیشتر رفتاری مانند سنگ پیدا می کند.»

این عکس از فاصله ی ۷۷ هزار کیلومتر، ۱.۵ ساعت پیش از رسیدن فضاپیمای نیوهورایزنز به نزدیک ترین فاصله ی پلوتو گرفته شده و در آن به آسانی می توان ساختارهایی کوچک تر از یک مایل را شناسایی کرد.

واژه نامه:

Pluto - equator - l mountain - solar system - Jeff Moore - New Horizons - Geology, Geophysics and Imaging Team - GGI - crater - icy moon - plane - gravitational interaction - geological activity - John Spencer - Southwest Research Institute - bedrock - water-ice - Bill McKinnon -

منبع: nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان