فرفره ای که با هزاران یاقوت آراسته شده

این تصویر در اندازه ی بزرگ تر

کهکشان مارپیچی بزرگ، درخشان، و زیبای ام۸۳ که دوازده میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد، در آسمان سیاره ی زمین نزدیک نوک جنوب خاوری صورت فلکی بسیار درازِ مار باریک دیده می شود.

این کهکشان به دلیل داشتن بازوان مارپیچی برجسته ای که با رگه های غبار تیره و خوشه های ستاره ای آبی فام آراسته شده اند، به نام کهکشان فرفره ی جنوبی نامیده شده [زیرا همانند کهکشان فرفره در آسمان نیمکره ی شمالی است-م]؛ ولی با داشتنِ مناطق ستاره زایی سرخ فامی که مانند نگین هایی درخشان در جای جای بازوان پیچیده اش می درخشند، نام برازنده ی دیگری نیز بر آن نهاده اند: کهکشان "هزار یاقوت".

ام۸۳ با حدود ۴۰ هزار سال نوری پهنا، هم‌گروه کهکشان فعال و پرآوازه ی قنطورس آ است. در واقع هسته ی خود ام۸۳ هم در طیف پرتوهای X می درخشد. این نشان می دهد در مرکز ام۸۳ انبوهی از ستارگان نوترونی و سیاهچاله وجود دارد که یادگار یک فوران شدید ستاره فشانی در روزگار گذشته اند.

در این تصویر همنهاده ی رنگی کهکشان های دوردست را هم می بینیم به همراه چند ستاره ی روشن با تیزی های پراش که از خانواده ی کهکشان خودمانند و در پیش زمینه جای دارند.

این تصویر از همگذاری داده های تلسکوپ سوبارو، دوربین میدان گسترده ی رصدخانه ی جنوبی اروپا، و بایگانی میراث هابل پدید آمده است. 

نمای بسیار بازتر این کهکشان را اینجا: * کهکشان هزار یاقوت، و نمای بسته تر آن را هم اینجا دیده بودید: * در آغوش هزار یاقوت 

واژه نامه:

M83 - Thousand-Ruby Galaxy - spiral galaxy - constellation Hydra - spiral arm - dust lane - star cluster - galaxy - The Southern Pinwheel - star forming region - group of galaxies - active galaxy - Centaurus A - core - x-ray - neutron star - black hole - star formation - Milky Way - star - Subaru Telescope - European Southern Observatory - Wide Field Imager - Hubble Legacy Archive

منبع: apod.nasa.gov

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان