ستاره زایی بر فراز رادیوتلسکوپ آلما
عکس از: بابک تفرشی
در این تصویر شگفت انگیز و باکیفیت که با یک بار نوردهی و در برنامه ی وضوح بسیار بالای ESO گرفته شده، سه جرم دوردست آسمان را می بینیم که بر فراز بشقاب یکی از آنتن های دقت-بالای آرایه ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما، ALMA) می درخشند.
 |
| این تصویر در اندازه ی بسیار بزرگ تر (۷.۹ مگابایت) |
خیره کننده ترین جرم از این میان، سحابی سرخ فام کارینا یا شاه‌تخته است که به نام NGC ۳۳۷۲ هم شناخته می شود، ابری بزرگ از گاز -بیش از همه، هیدروژن- که به تازگی روند ستاره زایی در آن آغاز شده. ستارگان بزرگ و آبی فامی که در این سحابی به دنیا آمده اند و عمر کوتاهی هم خواهند داشت، مقدار فراوانی پرتوهای فرابنفش می تابانند و با همین پرتوها آن چنان گازهای پیرامونشان را یونیده اند که اتم های هیدروژن را به تابش در رنگ سرخ ویژه ی خود واداشته اند. در پایان، انفجارهای ابرنواختری بزرگ ترین ستارگان و بادهای نیرومندشان گازهای سحابی کارینا را پراکنده خواهد کرد و یک یا چند خوشه ی ستاره ای بر جای خواهد گذاشت.
در این تصویر دو تا از این خوشه های ستاره ای، با نام های NGC ۳۵۳۲ و IC ۲۶۰۲ را می توانید به ترتیب در بالا، راست و پایین، چپ سحابی کارینا ببینید. [درباره ی خوشه ی NGC ۳۵۳۲ اینجا بیشتر بخوانید: * یک خوشه ستاره ای به نام "چاه آرزوها"]
هر سه جرم (یک سحابی و دو خوشه) در صورت فلکی کارینا (شاه‌تخته) جای دارند و نخستین بار توسط اخترشناس فرانسوی، نیکلا-لویی لاکای رده بندی شدند. این اجرام در این تصویر کنار یکدیگر دیده می شوند ولی در عمل، فاصله ی آن ها از ما بسیار متفاوت است. IC ۲۶۰۲ کمتر از ۵۰۰ سال نوری، NGC ۳۵۳۲ حدود ۱۳۰۰ سال نوری، و سحابی کارینا هم نزدیک به ۱۰ هزار سال نوری از زمین دور است.
واژه نامه:
ESO - Ultra HD Expedition - dish - Atacama Large Millimeter/submillimeter Array - ALMA - antenna - Carina Nebula - NGC 3372 - hydrogen - star formation - nebula - ultraviolet - ionise - supernova - stellar wind - star - star cluster - NGC 3532 - IC 2602 - constellation of Carina - The Keel - Nicolas Louis de Lacaille
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر