یک سحابی سیاره ای دوتکه شده
 |
| این تصویر در اندازه ی بزرگ تر |
این ابر گازی چشم نواز توسط دوربین و طیف نگار اجرام کم نور (EFOSC2) در رصدخانه ی لاسیای ESO به تصویر کشیده شده. این جرم در صورت فلکی شلوغ قنطورس در آسمان نیمکره ی جنوبی جای دارد.
این ابر گازی با نام NGC ۳۶۹۹ یک سحابی سیاره ای (سیاره نما) است که با نمای نامنظم و لکه لکه، و یک رگه ی غبار تیره که تقریبا آن را دو نیم کرده شناخته می شود.
این اجرام با وجود نامشان، هیچ ربطی به سیاره ها ندارند و در واپسین گام های زندگی ستارگان هم-جرم خورشید پدید می آیند. نام "سحابی سیاره نما" به این دلیل بر آن ها گذاشته شده که یابنده ی آن ها، ویلیام هرشل، از پشت تلسکوپش آن ها را به شکل اجرامی گِرد و کروی می دید که همانند سیاره ها بودند.
ستارگان خورشیدسان در اواخر عمر با ته کشیدن سوخت هیدروژن درون هسته، دچار ایست در واکنش های همجوشی هسته ای می شوند. این باعث می شود هسته زیر بار گرانش خود [که دیگر نیروی هسته ای جلودار آن نیست] برُمبد و گرم شود، و همزمان لایه های بیرونی و خنک تر ستاره هم به گونه ی شگرفی گسترده شده و "پف می کنند". برای نمونه خورشید هنگامی که به این گام از زندگی برسد، سطحش آنقدر گسترده خواهد شد که به احتمال بسیار تا مدار زمین را هم پر کرده و زمین را هم خواهد بلعید. بادهای ستاره ای نیرومندتر از همیشه وزیدن خواهند گرفت و لایه های گازی بیرونی ستاره را به فضا خواهند راند. سرانجام تنها هسته ای برهنه از ستاره به جا می ماند که با تابیدن پرتوهای فرابنفش، این گازهای رانده شده به فضا را یونیده کرده و به تابشی اثیری وا خواهد داشت که به پیدایش چشم اندازهایی زیبا و گونه‌گون، مانند همین چیزی که اینجا می بینید خواهد انجامید.
واژه نامه:
ESO - Faint Object Spectrograph and Camera - EFOSC2 - La Silla Observatory - constellation of Centaurus - NGC 3699 - planetary nebula - star - Sun - William Herschel - planet - hydrogen - core - nuclear reaction - Earth - ultraviolet - ionising
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر