سیاهچاله ها را با تلسکوپ های خانگی هم می توان مشاهده کرد
* فعالیت سیاهچاله ها را می توان به کمک نورهای دیدنی (مریی) نیز مشاهده کرد. برای این کار تنها به یک تلسکوپ ۲۰ سانتی نیاز خواهیم داشت.
به گزارش یک گروه پژوهشی بین المللی، چنین پدیده ای را می توان با دریافت نور دیدنی ناشی از برون‌ریزی های سیاهچاله مشاهده کرد، و سوسوی نوری که از گازهای پیرامون ساهچاله می تابد یک نشانگر مستقیم برای آن خواهد بود. بر پایه ی یافته های این گروه که در نشریه ی نیچر منتشر شده، نه تنها پرتوهای X، بلکه پرتوهای طیف دیدنی هم داده های رصدی اعتمادپذیری برای فعالیت های سیاهچاله ها در خود دارند.
ماریکو کیمورا، دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه کیوتو می گوید: «ما اکنون می دانیم که می توانیم رصدهایی بر پایه ی پرتوهای نور دیدنی (مریی) انجام دهیم، و سیاهچاله ها را می توانیم بدون کمک تلسکوپ های پرتو X یا گاما نیز مشاهده کنیم.»
هر چند دهه یک بار، برخی از سیاهچاله های دوتایی دستخوش "برون‌ریزی هایی" می شوند و مقادیر هنگفتی انرژی -از جمله پرتوهای X- از موادی که به سوی سیاهچاله ی آن ها کشیده می شوند آزاد می گردد. این سیاهچاله ها به طور معمول با یک قرص برافزایشی در بر گرفته شده اند. در این قرص، گازهایی گرد آمده که سیاهچاله از ستاره ی همدمش کشیده و کم کم در الگویی مارپیچی از درون این قرص به کام سیاهچاله فرو می روند. دانشمندان معمولا فعالیت های سیاهچاله ها را با رصد پرتوهای X بررسی می کنند که از بخش درونی قرص های برافزایشی تابیده می شود، جایی که دما به ۱۰ میلیون درجه ی کلوین یا بیشتر می رسد.
در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۵، یکی از سیاهچاله های دوتایی به نام "وی۴۰۴ ماکیان" (V404 ماکیان) که گمان می رود نزدیک ترین سیاهچاله ی دوتایی به زمین باشد پس از گذراندن ۲۶ سال در حالت خفتگی، "بیدار شدن" خود را با یکی از همین برون‌ریزی ها اعلام کرد [خبرش را خواندید: * فوران یک سیاهچاله که به شکل یک "هدف تیراندازی" دیده شد]
این گروه پژوهشگران به رهبری دانشگاه کیوتو توانستند داده های بی سابقه ای از وی۴۰۴ ماکیان گرد آورده و الگوهای تکرارشونده ای با بازه های زمانی چند دقیقه تا چند ساعت را در آن شناسایی کنند. بر پایه ی یافته های گروه، این الگوهای نوسان های نوری با آن پرتوهای X همبسته بودند.
اخترشناسان دانشگاه کیوتو و همکارانشان در سازمان فضایی ملی ژاپن (JAXA)، آزمایشگاه ملی ریکن (RIKEN)، و دانشگاه هیروشیما به کمک داده های رصدی نوری و پرتو X نشان دادند که این نورها از پرتوهای ایکسی سرچشمه می گیرند که از درونی ترین ناحیه ی قرص برافزایشی پیرامون یک سیاهچاله می تابد. این پرتوهای X با گرم کردن و برافروختن ناحیه ی بیرونی قرص، آن را به تابش پرتوهای نور دیدنی (مریی) وا داشته و برای چشم انسان دیدارپذیر می سازند. [همان همبستگی پرتوهای X و نوسان های نور که در پاراگراف پیش گفته شد-م]
 |
| نمایی از یک ویدیو که دانشمندان از سیاهچاله ی وی۴۰۴ ماکیان در فاصله ی ۷۸۰۰ سال نوری زمین در طیف نور دیدنی (مریی) گرفتند. این نور را با یک تلسکوپ اندازه ی میانگین هم می شد دید. |
به گفته ی این پژوهشگران، این مشاهدات دستاورد همکاری های بین المللی از کشورهایی با منطقه های زمانی گوناگون بود.
یکی از نویسندگان پژوهش به نام دایسوکه نوگامی می گوید: «ستارگان تنها پس از تاریک شدن هوا می توانند دیده شوند، و هر شب هم تنها چند ساعت به درازا می کشد، ولی با انجام مشاهدات از جاهای گوناگون جهان می توانیم داده های فراگیرتری به دست آوریم. ما بسیار خرسندیم که شبکه ی رصدی بین المللیمان توانست با همکاری یکپارچه، این رویداد کمیاب را مستند کند.»
این پژوهش همچنین نشان داد که این تغییرات تکرارشونده در نرخ برافزایش جرمی کمتر از یک دهم چیزی که پیش این گمان می رفت رخ می دهد. این نشان می دهد که عامل اصلیِ برانگیختن فعالیت تکرارشونده پیرامون سیاهچاله ها، اندازه ی نرخ برافزایش جرم نیست بلکه بلندی دوره های مداری آنست.
-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
واژه نامه:
outburst - black hole - Nature - optical ray - X-ray - gamma-ray - Mariko Kimura - Kyoto University - accretion disk - star - V404 Cygni - Earth - JAXA - RIKEN - Hiroshima University - time zone - Daisuke Nogami - orbital period -
منبع: sciencedaily
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر