نقشه زمینشناسی برای نیمه چپ "قلب پلوتو"
* چگونه می توان پیچیدگی شگفت انگیز ساختار زمینشناسی پلوتو را درک کرد؟
* دانشمندان ماموریت نیوهورایزنز ناسا برای شناخت گونهگونی سطح این سیاره ی کوتوله و چگونگی شکل گیری و تغییرات آن در گذر زمان، چند نقشه ی زمین شناسی از آن پدید آورده اند که در اینجا به یکی از آن ها می پردازیم.
![]() |
این نقشه ی بخش باختری ساختار قلب-مانند پلوتو است و در آن رنگ هایی برای نشان دادن سطح های گوناگون پلوتو به کار رفته که به دانشمندان در شناخت فرآیندهای زمین شناسی پیچیده ای که این سطح ها را پدید آورده کمک می کند. تصویر بزرگ تر |
این نقشه بخشی از سطح پلوتو به درازای ۲۰۷۰ کیلومتر از بالا تا پایین را می پوشاند، و دشت گسترده ی یخ نیتروژنی که به نام غیررسمی فلاته ی اسپوتنیک شناخته می شود به همراه سطح پیرامونش را در بر دارد. چنان چه می بینید، نقشه با رنگ هایی گوناگون برای نشان دادن زمینه های متفاوت سطح رنگ آمیزی شده. هر زمینه، یا یگان، از روی ریخت شناسی و بافتش تعریف شده، برای نمونه: زمینه های هموار، چاله دار، ناهموار، تپه ای و یا پشته ای.
این که هر زمینه چقدر خوب می تواند تعریف شود بستگی به وضوح تصاویری که از آن دریافت شده دارد. همه ی زمینه های درون این نقشه با وضوحی نزدیک به ۳۲۰ متر بر پیکسل یا بالاتر عکسبرداری شده اند. این بدان معناست که دانشمندان می توانند با اطمینان نسبی از آن ها نقشه برداری کنند.
بخش های آبی فام و سبزفام بخش مرکزی نقشه نمایانگر بافت های گوناگونی هستند که در فلاته ی اسپوتنیک دیده شده، از زمینه های سلولی (خانه خانه) در مرکز و شمال، تا دشت های هموار و چاله دار جنوب. خط های سیاه نشانگر گودی هایی هستند که مرز ناحیه های سلولی در این دشت یخ نیتروژن را پدید آورده (هر سلول یا خانه را از دیگری جدا کرده). رنگ ارغوانی رشته کوه های آشفته و گروهی در مرز باختری فلاته ی اسپوتنیک را نشان می دهد و رنگ صورتی هم تپه های پراکنده و شناور در لبه ی خاوری آن را.
![]() |
نقشه ی فلاته ی اسپوتنیک پلوتو با رنگ هایی که گوناگونی گسترده ی زمینه های سطحش را نشان می دهند. تصویر بزرگ تر |
کوه احتمالا یخفشانی که نام غیررسمی "کوه رایت" بر آن گذاشته شده در گوشه ی جنوبی نقشه به رنگ سرخ خودنمایی می کند. بلندی های ناهموار "ناحیه ی کاتولو" به رنگ قهوه ای سیر در راستای مرز باختری دیده می شود. دهانه های برخوردی بزرگی که در جای جای ناحیه ی کاتولو وجود دارد در این نقشه با رنگ زرد نشان داده شده اند.
دانشمندان ماموریت با بررسی شیوه ی قطع شدن مرزها توسط یکدیگر می توانند بفهمند کدام زمینه روی کدام یک جای گرفته، و از این راه می توانند یک نمودار رخدادنگاری نسبی برای هر زمینه درست کنند. برای نمونه، دهانه های زردرنگ (در سمت چپ، لبه ی باختری نقشه) می بایست پس از سطح پیرامون پدید آمده باشند. درست کردن چنین نقشه هایی برای سنجش و پیمایش این که چه فرآیندهایی روی پلوتو در کار بوده، و این که نسبت به فرآیندهای دیگر در چه زمانی رخ داده مهم است.
نقشه ی پایگاه (نقشه ی مادر) برای این نقشه ی زمین شناسی، یک موزاییک از ۱۲ تصویر بوده که فضاپیمای نیوهورایزنز به کمک دوربین شناسایی برد بلند خود (لوری، LORRI) و با وضوح ۳۹۰ متر بر پیکسل گرفته بود. این عکس ها از فاصله ی تقریبی ۷۷۳۰۰ کیلومتری، حدود یک ساعت و چهل دقیقه پیش از رسیدن نیوهورایزنز به نزدیک ترین فاصله ی پلوتو در ۱۴ ژوییه ی ۲۰۱۵ گرفته شده بودند.
-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
واژه نامه:
Pluto - geological map - nitrogen - Sputnik Planum - terrain - unit - morphology - smooth - pitted - craggy - hummocky - ridged - cellular terrain - cryovolcanic - Wright Mons - Cthulhu Regio - impact crater - chronology - geologic map - Long Range Reconnaissance Imager - LORRI) - New Horizons - heart
منبع: nasa
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر