کهکشان‌های درخشانی که همدم‌هایشان را پنهان کرده‌اند

* پژوهشگران دانشگاه ساسکس دریافته اند تابشی که از غبارهای گرماگرفته در کیهانِ دوردست به زمین می رسد اغلب از سه یا چهار کهکشان می آید نه یک کهکشان.

در این پژوهش از یک روش آماری برای بررسی داده های رصدخانه ی فضایی هرشل جهت حل یکی از چیستان های بزرگ اخترفیزیک بهره گرفته شده.

بخشی از آسمان از چشم هرشل که در این پژوهش بررسی شد. این ناحیه حدود ۱.۵ برابر قرص کامل ماه را در آسمان می پوشاند.

دکتر جیلیان اسکادر، نویسنده ی اصلی و پژوهشگر پسادکترای اخترفیزیک می گوید: «این یک نتیجه ی واقعا هیجان انگیزست زیرا از این فرض که تنها یک کهکشان مسئول همه ی این تابش های غبار است چنین بر می آید که آن کهکشان می بایست به شدت ستاره‌زا بوده و در حال ساختن شمار انبوهی ستاره ی تازه باشد.»

«ساخته شدن این همه ستاره در یک کهکشان آن هم در روزگار آغازین کیهان را به سختی می توان توضیح داد و برایش دلیلی یافت. ما با پی بردن به این که هر یک از چنین کهکشان هایی در حقیقت دو یا سه کهکشان هستند، شمار ستارگانی که در این کهکشان ها ساخته می شده را به یک سوم کاهش داده ایم.»

نماهایی که در طیف فروسرخ-دور گرفته شده وضوح به نسبت کمی دارند، و از همین رو هر جرمی که توسط تلسکوپ هرشل دیده شده در گستره ای به پهنای ۲۶ برابر کل راه شیری تار است، ولی اگر همان بخش آسمان را با وضوح بهتری ببینیم، در این گستره نه فقط یکی، بلکه چند کهکشان پدیدار می شود.

این فراوانیِ کهکشان های احتمالی فهمیدنِ این که تابش غباری از کدام یک می آید را دشوار می کند. بر پایه ی تجربه، نزدیک ترین کهکشان به مرکز تابش غبار به عنوان پدیدآورنده ی همه ی آن تابش شناخته می شود، [بنابراین باید راهی پیدا می شد که بتوان جایگاه هر کهکشان در محدوده ی تابش را شناسایی کرد-م]

در این پژوهش تازه با بررسی آماری جایگاه کهکشان های شناخته شده ی فضای نزدیک، برای یافتن بهترین راه ممکن جهت جدا کردن بخش های نوری که هرشل از فضای دوردست دیده تلاش شد. [بر پایه ی این آمار]، اگر یک کهکشان درست در مرکز تابشی باشد که هرشل دیده، به احتمال بسیار پدیدآورنده ی همه ی آنست . ولی اگر هیچ کهکشانی درست در مرکز نبود، یا اگر تابش به طول کامل گردِ نبود، به احتمال بسیار بیش از یک کهکشان آن را پدید آورده.

دکتر اسکادر می افزاید: «حتی با وجودی که دریافتیم این اجرام بیش از یک کهکشانند، هر یک از آن کهکشان ها باز هم به تنهایی بسیار درخشان است و انبوهی از ستارگان تازه می سازد. این حقیقت که چند کهکشان درخشان تا این اندازه در آسمان به هم نزدیکند می تواند به این معنا باشد که دارند با هم برهمکنش انجام می دهند، که این می تواند توضیح بدهد که چرا از همان نخست آن اجرام را بسیار درخشان یافته بودیم.»

دانشمندان در این پژوهش ۳۶۰ جرم که تلسکوپ هرشل در طول موج ۲۵۰ میکرون، در میدان COSMOS (پیمایش فرگشت کیهانی) را بررسی کرده و نشان دادند که تقریبا همه ی این اجرام (۹۵% آن ها) از دستکم دو کهکشان با غبارهای درخشان درست شده که عکس های کم‌وضوح هرشل آن ها را آشکار نکرده بود.

این پژوهش برای انتشار در ماهنامه ی انجمن سلطنتی اخترشناسی پذیرفته شده و در تارنمای arXiv هم در دسترس است.

--------------------------------------------

کانال تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:

http://telegram.me/onestar_in_sevenskies

واژه نامه:

University of Sussex - planet - statistical method - Herschel Space Observator - conundrums - Jillian Scudder - Postdoctoral Research Fellow - galaxy - star - Far-infrared - Milky Way - COSMOS field - Monthly Notices of the Royal Astronomical Society - full moon

منبع: sciencedaily

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان