وقتی چهره خورشید پاکیزه می‌شود

چیزی هیجان‌‌انگیز دارد در خورشید روی می‌دهد. روز ۳ ژوئن، شمار لکه‌های خورشیدی به صفر رسید و تا دیروز که ۵ ژوئن بود، چهره‌ی این ستاره پاک و پاکیزه مانده بود. تازه‌ترین عکس‌های دریافتی از رصدخانه‌ی دینامیک خورشیدی ناسا هم هیچ هسته‌ی تاریک چشمگیری را نشان نمی‌دهند.

این به چه معناست؟

چرخه‌ی فعالیت خورشید مانند یک آونگ است و هر ۱۱ سال میان دوره‌هایی با لکه‌های کم و زیاد پس و پیش می‌شود. چهره‌ی خالی امروزِ خورشید نشانه‌ی اینست که این آونگ دارد رو به دوره‌ی لکه‌های کم می‌رود. به بیان دیگر، کمینه‌ی خورشید نزدیک شده.

چهره‌ی پاکیزه و بی‌لکه‌ی خورشید در روز ۳ ژوئن. اندازه‌ی بزرگ‌تر (هرچند که چیز ویژه‌ای ندارد!)

ولی وضعیت بی‌لکه‌ی امروز خورشید گذرا است. در زیر سطح خورشید، دینام آن هنوز دارد گره‌هایی از مغناطیس می‌سازد که به زودی به سطح می‌آیند و لکه‌های تازه می‌سازند. چرخه‌ی کنونی خورشید هنوز به پایان نرسیده ولی به سرعت دارد رو به کاهش می‌رود.

پیش‌بینی کنندگان انتظار دارند کمینه‌‌ی بعدی خورشید در ۲۰۱۹-۲۰۲۰ فرابرسد. از اکنون تا آن زمان بارها بیننده‌ی خورشیدِ بی‌لکه خواهیم بود. در آغاز، مدت بی‌لکه بودن خورشید تا چند روز ادامه می یابد، سپس تا چند هفته و بعدتر هم تا چند ماه.

ولی انتظار نداشته نباشید وضعیت هواشناسی فضا هم آرام شود.

کمینه‌ی خورشید دگرگونی‌های جالبی را هم به همراه می‌آورد. برای نمونه، با کاهش برون‌دهی خورشید در طیف "فرابنفشِ دور"، جو بالایی زمین خنک شده و پایین می‌آید. این به زباله‌های فضایی اجازه می ‌دهد تا گرداگرد سیاره‌مان انباشته شوند [دیرتر به جو برسند و در آن بسوزند-م].

همچنین هورسپهر (هلیوسفر) هم کوچک می‌شود. هورسپهر حبابی مغناطیسی است که خورشید را در بر گرفته و سامانه‌ی خورشیدی را از فضای میان‌ستاره‌ای جدا می‌کند. با کوچک شدن این حباب، فضای میان‌ستاره‌ای هم به زمین نزدیک‌تر می‌شود و باعث می‌گردد پرتوهای [زیانبار] کیهانیِ کهکشان به نسبت گذشته، ساده‌تر به بخش درونی سامانه‌ی خورشیدی نفوذ کنند. در حقیقت موجی از پرتوهای کیهانی در راهست.

پس باید بگوییم خداحافظ لکه‌های خورشیدی، سلام پرتوهای ژرفای فضا!

--------------------------------------------

کانال تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:

http://telegram.me/onestar_in_sevenskies

واژه نامه:

sun - sunspot - NASA - Solar Dynamics Observatory - solar cycle - pendulum - Solar Minimum - solar dynamo - ultraviolet - Earth - plane - heliosphere - interstellar space - cosmic ray - solar system

منبع: spaceweather

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان