شکوه یک هواپیما در آسمان

اگر شانس بیاورید ممکن است با نگاه کردن به بیرون از پنجره‌ی هواپیما یک پدیده به نام "شکوه" یا "هاله‌ی نور" (glory) را درست در سمت مخالف خورشید ببینید.

این پدیده که به نام "شبح بروکن" یا "هایلیگن‌شاین" (heiligenschein) هم شناخته می‌شود، تا پیش از اختراع هواپیما گاهی از بالای کوه‌ها دیده می‌شد. اگر شرایط در چنین جاهایی مناسب باشد [یعنی در برابر بیننده ابر یا مه باشد-م]، کسی که پشت به خورشید ایستاده می‌تواند چیزی را ببیند که مانند سایه‌ی یک غول است که با هاله‌ای از نور در میان گرفته شده [ببینید: * شبحی بر فراز شهر وسپریم مجارستان].

اکنون می‌دانیم که این غول، سایه‌ی خود بیننده -یا سایه‌ی خود هواپیما- است که بر روی ابر یا مِه افتاده و در مرکز هاله‌ی نور جای گرفته.

این هاله‌ی نور زیبا دو هفته پیش بر فراز میشیگان و از درون هواپیمایی که داشت به فرودگاه بین‌المللی اوهر نزدیک می‌شد به تصویر کشیده شد.

دلیل پیدایش این شکوه‌ها هنوز در دست بررسیست و به نسبت پیچیده است. چیزی که مطمئنیم اینست که قطره‌های ریز آب با بازتاب‌های پیچیده‌ی درونی (بازتاب، شکست و پراش) نور را به سوی خود خورشید می‌پراکنند (پدیده‌ی پس-پراکنش).

این پدیده یک همسان نیز در شاخه‌های دیگر دانش، از جمله در اخترشناسی دارد که بینندگانِ بادقت در آسمان شبانه می‌توانند آن را در فاصله‌ی ۱۸۰ درجه ای خورشید ببینند:

یک روشنایی در صفحه‌ی برجگاهی آسمان (دایره‌البروجی) به نام "پادتاب" یا نور مخالف که در اثر پس-پراکنش نور خورشید توسط ذرات کوچک غبارِ میان‌سیاره‌ای به وجود می‌آید و به نام گگن‌شاین (gegenschein، واژه ی آلمانی به معنای "پادخورشید" یا ضدخورشید") نیز شناخته می‌شود.

--------------------------------------------

به کانال تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:

http://telegram.me/onestar_in_sevenskies

واژه نامه:

airplane - glory - Sun - heiligenschein - Specter of the Brocken - halo - silhouette - Michigan - O'Hare International Airport - reflect - refract - diffract - Earth - gegenschein

منبع: apod.nasa.gov

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان