* به گفتهی اخترشناسان، اومواموا با پیکرهای سیگارمانند، یک لایهی سطحی ضخیم از یخهای آلیِ سوخته از پرتوهای میانستارهای- و احتمالا قلبی از یخ دارد.
جرم میانستارهای اسرارآمیز
اومواموا (ای/۲۰۱۷ یو۱) که اکنون دارد رو به بیرون از
سامانهی خورشیدی به پیش میرود، پوشش کلفتی از مواد
کربنی دارد که در درازنای سفر کیهانیاش ساخته شده.
رصدهای تازه از این جرمِ سیگارمانند نشانگر شواهدی از وجود یک لایهی سطحی کلفت روی آنست که از بمباران یخهای آلی سازندهاش -مانند یخهای
دیاکسید کربن،
متان و
متانول- توسط پرتوهای پرانرژی میان ستارگان پدید آمده است.
این جرم با درازای ۴۰۰ متریاش نخستین مورد تاییدشده از یک مهمان میانستارهای برای خانوادهی خورشید است. این جرم در ماه اکتبر به کمک تلسکوپ
پان-استارز در
هاوایی، پس از دور زدن خورشید یافته شد. نام امواموا از
زبان بومیان هاوایی گرففته شده و به معنای "پیامآور" یا "پیشاهنگ" است.
میشل بنیستر، اخترشناس
دانشگاه کویینز بلفاست که روی این مشاهدات کار کرده میگوید: «این یک جرم آسمانخراش-مانند با پوستهای سطحی به رنگ سرخ-خاکستری و قلبی احتمالا یخی است که به آرامی دارد میچرخد. یخهای کربندار آن که زیر بمباران پرتوهای میانستارهای بودهاند لایهای از "تهماندههای
آلی" ماسیده رویش درست کردهاند.
شاید به دلیل همین لایهی چربی باشد که اومواموا در اوایل امسال با گذشتن از کنار خورشید، آن هم درست از درون سیارهی
تیر، هیچ ابری از گاز و غبار به گرد خود نساخت. بیشتر
دنبالهدارها با نزدیک شدن به خورشید و گرم شدن از گرمای آن، ابرهای گازی گستردهای از خود پس میزنند، مانند دنبالهدار
۶۷پی که فضاپیمای
اروپایی روزتا در سال ۲۰۱۵ آن را در مسیرش به گرد خورشید همراهی کرد.
آلن فیتزسایمونز، اخترشناس دیگری از دانشگاه کویینز بلفاست نیز میگوید: «کاملا امکان ارد که درون این جرم یخی باشد. اگر کلفتی لایهی سطحش چند ده سانتیمتر باشد، یخهای درونش نمیتوانند گرمای کافی از خورشید بگیرند زیرا زمان میبرد تا تپ گرمایی به درونش نفوذ کند.»
اخترشناسان بررسی اومواموا را چند روز پس از یافتنش آغاز کردند، هنگامی که فاصلهاش از ما بیش از ۶۴ میلیون کیلومتر شده بود و داشت با سرعت ۲۰۹ هزار کیلومتر بر ساعت دور میشد. تلسکوپها هیچ نشانهای از کانیهای سنگی یا یخ روی سطح آن ندیدند ولی به شواهدی از پوستهای کربندار دست یافتند.
فیتزسایمونز میگوید: «این لایهی سطحی چیزیست که اگر یخهای یک دنبالهدار و ذرات غبارش را برداریم و به مدت میلیونها یا حتی میلیاردها سال زیر باران ذرات پرانرژی بپزیم پدید میآید.»
پژوهشگران سنجشهایی که روی اومواموا انجام داده بودند را با دادههایشان از دنبالهدارها و
سیارکهای سامانهی خودمان همسنجیدند (مقایسه کردند) و دریافتند که اومواموا همانند اجرامی به نام سیارکهای
تروجان نزدیک مشتری است، ولی با اجرام
کمربند کوییپر در آن سوی
نپتون، دورترین سیارهی سامانهی خورشیدی، نیز همانندی دارد. فیتزسایمونز میگوید: «رصدهای ما نشان میدهد که این جرم به احتمال بسیار در آغاز زندگی در سامانهی خودش، یک جرم یخی بوده، چیزی مانند همان اجرامی که در کمربند کوییپر یا پیرامون مشتری میبینیم.» جزییات این پژوهش
در نشریهی نیچر آسترونومی منتشر شده است.
هفتهی گذشته اخترشناسان در یک پروژهی شکار بیگانگان به نام
Breakthrough Listen، با بهره از تلسکوپ غولپیکر
گرینبنک در
ویرجینیای باختری، اومواموا را برای یافتن سیگنالهای
رادیویی از آن بررسی کردند تا ببینند آیا ممکن است این جرم اصولا نه یک سیارک میانستارهای، بلکه یک فضاپیمای گذری باشد یا نه. تاکنون که هیچ نشانهای از هوش فرازمینی در آن یافته نشده.
--------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
واژه نامه:
organic ice - Oumuamua - solar system - carbon - cigar - carbon dioxide - methane - methanol - star - Pan-Starrs - Hawaii - sun - William Herschel Telescope - La Palma - Canary Islands - European Southern observatory - Chile - Atacama - Michele Bannister - Queen’s University - Belfast - organic gunk - Mercury - comet - 67P - European Space Agency - Rosetta - Alan Fitzsimmons - heat pulse - mineral - crust - asteroid - Trojan - Jupiter - Kuiper belt - Neptune - Nature Astronomy - Breakthrough Listen - Green Bank telescope - West Virginia - radio