کشف انبوه مولکول‌های زندگی‌ساز روی سرس

* داده‌های فضاپیمای داون نشانگر وجود مولکول‌های آلی روی سطح سرس است که به نظر می‌رسد بومی خود این سیاره‌ی کوتوله هستند و از بیرون به آنجا نیامده‌اند.

فضاپیمای داون ناسا به تازگی مناطقی سرشار از مواد آلی را روی سرس شناسایی کرده. دانشمندان با ارزیابی زمین‌شناسی مناطق نتیجه گرفته‌اند که این مولکول‌ها به احتمال بسیار بومی خود این سیاره‌ی کوتوله‌اند. داده‌های به دست آمده از فضاپیما نشان می‌دهد که سرچشمه‌ی این مواد آلی، بخش‌های درونی سرس است نه این که سیارک‌ها یا دنباله‌دارها آنها را آورده باشند. این پژوهش در شماره‌ی ۱۷ فوریه‌ی ۲۰۱۷ نشریه‌ی ساینس منتشر شده است.

منطقه‌ای پیرامون دهانه‌ی رنه‌نوتت با انباشت مواد آلی (a تا f). رنگ‌های گوناگون نشانگر شدت طیف درآشامی (جذبی) مولکول‌های آلی است؛ هر چه رنگ گرم‌تر، انباشت بیشتر.

دکتر سیمونه مارکی، پژوهشگر ارشد در بنیاد پژوهشی جنوب باختر و یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید: «یافته شدن این انباشت مواد آلی در یک جا چیز شگفت‌انگیزیست، و پیامدها و مفاهیم گسترده‌ای برای جامعه‌ی اخترزیست‌شناسی دارد. تاکنون شواهد کانی‌های هیدراته‌ی آمونیاک-دار، آب یخ‌زده، کربنات‌ها و نمک‌ها، و اکنون هم مواد آلی در سرس یافته شده. داون با این کشف تازه‌اش نشان داده که سرس اجزای کلیدی برای زندگی را در بر دارد.»

باور بر اینست که سرس حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش، در سپیده‌دم سامانه‌ی خورشیدی پدید آمده. بررسی مواد آلی آن می‌تواند به دانشمندان برای توضیح ریشه‌، فرگشت، و پراکندگی گونه‌های آلی در سرتاسر سامانه‌ی خورشیدی به دانشمندان کمک کند. داده‌های "طیف‌سنج نور دیدنی و فروسرخ" داون انباشت بالایی از مواد آلی را در دهانه‌ی ۵۰ کیلومتری رنه‌نوتت (Ernutet crater) در نیمکره‌ی شمالی سرس نشان می‌دهد. پراکندگی‌ و ویژگی‌های این مواد به نظر می‌رسد مانع از اینست که آنها را وابسته به هیچ تک دهانه‌ای کنیم. بیشترین انباشت گویا به طور ناپیوسته بخش جنوب باختری از کف و لبه‌ی رنه‌نوتت و یک دهانه‌ی کهن‌تر و به شدت ویران شده را پوشانده. دیگر مناطقی که مواد آلی دارند در شمال باختر پراکنده‌اند.

دیگر دانشمندان پراکندگی و طیف این مواد را بررسی کردند ولی دکتر مارکی به سراغ ویژگی‌های زمین‌شناسی رفت. وی می‌گوید: «این منطقه پر از دهانه است و باستانی به نظر می‌رسد؛ ولی لبه‌های دهانه‌ی رنه‌نوتت به نسبت تازه به نظر می‌آیند. این بخش‌های سرشار از مواد آلی گونه‌های کربناته و آمونیاکی را در بر دارند که آشکارا مواد درون‌زاد خود سرس هستند، بنابراین بعید است که این مواد آلی را یک برخوردگر بیرونی به آنجا آورده باشند.»

سرس نشانه‌های روشنی از فعالیت‌های فراگیر آب‌گرمایی (هیدروترمال)، دگرگونی‌های آبی، و حرکت شاره‌ای را نشان می‌دهد، پس این بخش‌های دارای مواد آلی شاید دستاورد فرآیندهای درونی باشند. دانشمندان ماموریت داون به بررسی این سیاره‌ی کوتوله ادامه می‌دهند تا یک روش پایدار برای جابجایی چنین موادی از درون به سطح را در الگوهای دیده شده شناسایی کنند.

--------------------------------------------

به کانال تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:

http://telegram.me/onestar_in_sevenskies

واژه نامه:

Dawn spacecraft - organic material - dwarf planet - NASA - Ceres - asteroid - comet - Science - astrobiology - Simone Marchi - Southwest Research Institute - ammonia - hydrated mineral - carbonate - salt - solar system - visible and infrared mapping spectrometer - Ernutet crater - crater - spectra - endogenous - hydrothermal - aqueous alteration - SwRI - absorption band

منبع: sciencedaily

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان