کهکشانِ حلقه بر کمر
 |
| این تصویر در اندازه ی بزرگتر |
در این عکس ان‌جی‌سی ۶۶۰ را می‌بینیم، کهکشانی که با فاصله‌ی بیش از ۴۰ میلیون سال نوری از زمین، در مرزهای صورت فلکی ماهی شناور است و به دلیل نمای شگفت‌آور و عجیبش به عنوان یک کهکشان حلقوی قطبی شناخته می‌شود.
حلقوی قطبی‌ها گونه‌ای کمیاب از کهکشان‌ها هستند. در این کهکشان‌ها انبوه چشمگیری ستاره، گاز، و غبار وجود دارد که همگی در حلقه‌هایی بسیار کج نسبت به صفحه‌ی کهکشان (تقریبا عمود بر آن) در چرخش‌اند.
این پیکربندی شگفت‌انگیز می‌تواند زمانی پدید آید که یک کهکشان دیگر از فاصله‌ی نزدیک یک کهکشان قرص‌گون (disk galaxy) معمولی بگذرد یا برخوردی نزدیک با آن داشته باشد. در این حال ممکن است کهکشان معمولی مواد را از کهکشان دوم بگیرد و این مواد هم سرانجام به شکل حلقه‌ای چرخان به گرد آن در آیند. [این تصویر پویا (gif) را ببینید].
برهم‌کنش‌های خشن گرانشی به پیدایش هزاران منطقه‌ی صورتی رنگ ستاره‌زایی انجامیده که در جای جای حلقه‌ی ان‌جی‌سی ۶۶۰ به چشم می‌خورند.
این حلقه‌ی قطبی می‌تواند برای بررسی شکل و ساختار هاله‌ی نادیدنی کهکشان که از ماده‌ی تاریک تشکیل شده نیز به کار رود به این گونه که تاثیر گرانشی ماده‌ی تاریک بر چرخش حلقه و قرص کهکشان را می‌سنجند و از این راه به شکل و شیوه‌ی پراکندگی فضایی ماده‌ی تاریک پی می‌برند.
هر چه میزان ماده‌ی تاریک بیشتر باشد، سرعت چرخش کهکشان و حلقه بیشتر خواهد بود. اگر شکل ماده‌ی تاریک کروی باشد، سرعت چرخش قرص کهکشان میزبان با سرعت چرخش حلقه برابر می‌شود. اگر ماده‌ی تاریک در صفحه‌ی کهکشان، یکدست پخش شده باشد، سرعت چرخش قرص میزبان بیشتر از حلقه خواهد بود و اگر در صفحه‌ی حلقه باشد، سرعت چرخش حلقه بیشتر از قرص میزبان می‌شود. (منبع: obspm)
حلقه‌ی ان‌جی‌سی ۶۶۰ که گسترده‌تر از خود کهکشان است، بیش از ۵۰ هزار سال نوری پهنا دارد.
--------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
واژه نامه:
Polar Ring Galaxy - NGC 660 - broad band - narrow band - Gemini North telescope - constellation Pisces - galaxy - star forming region - dark matter - halo
منبع: apod.nasa.gov
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر