یکی از اجزای کلیدی زندگی‌ پیرامون سه ستاره یافته شد

* اخترشناسان یک ماده‌ی کلیدی سازنده‌ی زندگی را در قرص گاز و غبار پیرامون سه ستاره‌ی خورشیدسان جوان یافته‌اند.

سامانه‌ی سه-ستاره‌ای جوان ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ با فاصله‌ی حدود ۴۰۰ سال نوری از زمین، در صورت فلکی مارافسای جای دارد. ستارگان جوانِ این سامانه دارای جرمی هم‌اندازه‌ی خورشیدند ولی هنوز در نخستین گام‌های شکل‌گیری به سر می‌برند.

برداشت هنری از ساختار مولکولی متیل ایزوسیانات که پیرامون ستاره‌ی جوان ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ یافته شده
این تصویر در اندازه‌های بزرگ‌، بزرگ‌تر (۸.۱ مگابایت)، بسیار بزرگ‌تر (۱۰.۳ مگابایت)

بر پایه‌ی گزارش رصدخانه‌ی جنوبی اروپا (ESO)، پژوهشگران یک مولکول آلی پیچیده به نام متیل ایزوسیانات را نزدیک این ستارگان یافته‌اند. این نخستین بارست که این مولکول -که می‌تواند پیش‌ساز زندگی باشد- پیرامون پیش‌ستارگان خورشیدسان یافته می‌شود.

در گذشته اخترشناسان یک مولکول ساده‌ی قند را در قرص گاز و غبار پیرامون ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ یافته بودند [خبرش را اینجا خوانده بودید: * ستاره شناسان در فضا "قند" یافتند!]. این قند که به نام گلیکول آلدئید شناخته می‌شود، در ساخته شدن آران‌ای (RNA) که یکی از بلوک‌های ساختمانی زندگی است نقش دارد.

نیلز لیگترینک و اودری کاتنز، به ترتیب پژوهشگران رصدخانه‌ی لیدن هلند و کالج دانشگاهی لندن در بیانیه‌ای گفتند: «به نظر می رسد بخشندگی این سامانه‌ی ستاره‌ای تمامی ندارد! پس از کشف قند، ما اکنون متیل ایزوسیانات را هم [در آن] یافته‌ایم. این خانواده از مولکول‌های آلی در ساخته شدن پپتیدها و اسید آمینه‌ها نقش دارد، مولکول‌هایی که به شکل پروتئین، پایه‌های زیستی زندگی از آن گونه که ما می‌شناسیم هستند.» گروه لیگترینک و کاتنز یکی از دو گروه اخترشناسانی است که این مولکول تازه را یافته‌اند؛ یافته‌های ‌آنها در دو پژوهشنامه، در ماهنامه‌ی انجمن سطلنتی اخترشناسی منتشر خواهد شد.

به گزارش ESO، این اخترشناسان به کمک رادیوتلسکوپ آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) در شیلی، شناسه‌های مولکول‌های متیل ایزوسیانات را در ناحیه‌ی درونی قرص گاز و غبار پیرامون این ستارگان یافتند. رافائل مارتین-دومنک و ویکتور ام. ریویا، از نویسندگان پژوهشنامه‌ی دوم در این گزارش گفتند: «ما به ویژه برای شرایطی هیجان‌زده شده‌ایم که برای ساخته شدن سیاره‌هایی ماند زمین بسیار مناسب است. با یافتن مولکول‌های پیش‌زیستی (Prebiotic) در این پژوهش، شاید اکنون تکه‌ی دیگری از جورچینی را به دست آورده باشیم که در شناخت چگونگی پیدایش زندگی روی زمین کمکمان می‌کند.»

زمین و دیگر سیاره‌های سامانه‌ی خورشیدی از موادی ساخته شدند که پس از پیدایش خورشید به جا مانده بود. بنابراین، بررسی ستارگان خورشیدسانی مانند ایراس ۱۶۲۹۳-۲۴۲۲ می‌تواند به اخترشناسان کمک کند درباره‌ی نخستین سال‌های سامانه‌ی خورشیدی آگاهی بیشتری پیدا کنند.

برداشت هنری- نمایی بسیار نزدیک از این مولکول‌ها. این تصویر در اندازه‌های بزرگ‌، بزرگ‌تر

این دو گروه پژوهشی افزون بر داده‌های آلما، از مدل‌سازی‌های رایانه‌ای شیمیایی نیز برای بهتر شناختن ریشه‌ی این مولکول‌های متیل ایزوسیانات بهره جستند.

لیگترینک می‌گوید: «مدل‌ها نشان می‌دهند که این مولکول‌ها به احتمال بسیار در ذرات یخی در شرایط بسیار سردی که همسان با شرایط فضای میان‌ستاره‌ای است پدید آمدند.»

وی می‌افزاید: «این نشان می‌دهد که در حقیقت این مولکول -و بنابراین بنیان پیوندهای پپتیدی- به احتمال بسیار نزدیک بیشتر ستارگان جوان و تازه‌ی خورشیدسان یافته می‌شود.»

--------------------------------------------

کانال تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

واژه نامه:

triple-star system - IRAS 16293-2422 - Earth - constellation of Ophiuchus - sun - organic molecule - methyl isocyanate - molecule - protostar - European Southern Observatory - ESO - sugar - glycolaldehyde - RNA - Niels Ligterink - Audrey Coutens - Leiden Observatory - Netherlands - University College London - peptide - amino acid - protein - Monthly Notices of the Royal Astronomical Society - Atacama Large Millimeter/submillimeter Array - ALMA - radio telescope - Chile - protostar - planet - Rafael Martín-Doménech - Víctor M. Rivilla - solar system

منبع: Space.com

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان