ابری به پهنای ۳ برابر کهکشان راه شیری

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

این توده‌ی رنگارنگِ گاز یونیده که گستردگی‌اش به بیش از ۳۰۰ هزار سال نوری (سه برابر قطر کهکشان راه شیری) می‌رسد، بزرگ‌ترین نمونه از چنین چیزیست که تاکنون یافته شده. این توده‌ی غول‌آسا ۱۰ کهکشان جداگانه را در خود دارد و در یک منطقه‌ی انبوه از یک گروه کهکشانی به نام COSMOS-Gr30، در فاصله‌ی ۶.۵ میلیارد سال نوری زمین، در صورت فلکی ششکان (سکستان) جای دارد. این گروه کهکشانی که به دلیل انباشتگی کهکشان‌هایش شناخته شده، بسیار متنوع و گونه‌گون نیز هست: برخی از کهکشان‌هایش ستاره‌فشانند و برخی خاموش، برخی درخشان و برخی کم‌نور، برخی غول‌پیکر و برخی کوچک.

این ساختار چشمگیر به لطف حسمندی بی‌اندازه بالای دستگاه میوز (MUSE) در تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه‌ی جنوبی اروپا یافته و به دقت بررسی شده. میوز که در طیف دیدنی (مریی) کار می‌کند توانایی یک دستگاه تصویربرداری و یک طیف‌نگار را یکجا در خود دارد و ابزاری نیرومند و بی‌همتا است که می‌تواند اجرامی کیهانی که تاکنون پنهان شده بودند را آشکار کند.

اخترشناسان به کمک چشم پرقدرت میوز پی برده‌اند که این توده‌ی گازی غول‌آسا از همان آغاز اینجا نبوده بلکه ریشه‌اش به کهکشان‌هایی می‌رسد که در فرآیند برهم‌کنش‌های خشن با هم، و یا با وزش ابَربادهایی که دستاورد سیاهچاله‌های فعال و ابرنواخترها بوده‌اند، گازهایی را به فضای میان‌کهکشانی پس زده‌ و این ابر غول‌پیکر را درست کرده‌اند.

دانشمندان همچنین چگونگی یونش این ابر باشکوه را نیز بررسی کردند. به باور آنها، گازهای منطقه‌ی بالایی (که به رنگ آبی نمایانده شده) توسط پرتوهای الکترومغناطیسی نیرومند ستارگان نوزاد و امواج شوکی یونیده شده‌اند که از فعالیت‌های کهکشانی می‌آید. اخترشناسان می‌گویند هسته‌ی کهکشانی بسیار فعال کهکشان سرخ‌فام پایین، سمت چپ تصویر می‌تواند الکترون‌ها را از اتم‌هایشان جدا کرده باشد.

--------------------------------------------

کانال تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

واژه نامه:

Milky Way - ionised - galaxy - galaxy group - COSMOS-Gr30 - Earth - MUSE - ESO - Very Large Telescope - wavelength - spectrograph - superwind - black hole - supernova - electromagnetic radiation - shock wave - star - galactic activity - active galactic nucleus - electron - atom

منبع: eso

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان