غروب ابرماه پشت کوه‌های آند

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

این عکس که از فاصله‌ی ۴.۵ کیلومتری ستیغ لاسیا گرفته شده، لحظه‌ی غروب ابرماه در پشت کوه‌های شیلی را نشان می‌دهد. اگر چه ابرماه از دیدگاه علمی چیز چندان هیجان‌انگیزی نیست، ولی در زمان این رویدادِ به نسبت کمیاب، ماه اندکی به زمین نزدیک‌تر می‌شود و قطرش در آسمان حدود ۱۰% بیش از همیشه به نظر می‌رسد.

ابرماه زمانی رخ می‌دهد که ماه تقریبا همزمان با رسیدن به نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدار بیضی‌اش به زمین (پیرازَم، ضیض) به گام کامل نیز می‌رسد. گام ماه به طور میانگین هر ۳۰ روز یک بار کامل می‌شود، و هر ۲۸ روز یک بار هم به نقطه‌ی پیرازم می‌رسد. سالانه سه یا چهار بار این دو رویداد تقریبا همزمان می‌شوند و یک ابرماه پدید می‌آورند. 

نخستین بار بیش از ۳۰ سال پیش یک اختربین به نام ریچارد نول واژه‌ی ابرماه (supermoon) را ساخت، ولی این واژه تا همین اواخر چندان کاربردی در گفتارهای اخترشناسی همگانی نداشت. اخترشناسان تا پیش از آشنایی با واژه‌ی ابرماه، پدیده‌ی همزمانی دو رویداد را "ماه کامل پیرازمی" می‌خواندند ولی هیچ یک از این دو اصطلاح تعریف دقیقی از "زمان" رخ دادن ابرماه ارایه نمی‌دهند.

آنها را هر چه بنامیم، ابرماه‌ها هم مانند همه‌ی ماه‌های شب ۱۴ اثرهای فیزیکی واقعی روی زمین می‌گذارند. ماه‌های کامل همراه با خورشید کشندهایی (جزر و مدهایی) نیرومندتر از همیشه پدید می‌آورند که "مِه‌کشند" خوانده می‌شوند. ولی هنگامی که ماه کامل در نقطه‌ی پیرازم هم باشد، کشش گرانشی‌اش از این هم بیشتر شده، کشندهای زمین از همیشه نیرومندتر می‌شوند- کشندهایی که آنها را "مه‌کشند پیرازمی" می‌خوانند. [در این زمینه: * آیا "ماه" مقصر فاجعه تایتانیک بود؟]

------------------------------------------

کانال تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

واژه نامه:

supermoon - Chilean - La Silla - Moon - Earth - diameter - full Moon - perigee - elliptical - Richard Nolle - Sun - spring tide - tide - perigean spring tide

منبع: eso

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان