بزرگ‌ترین و دیرپاترین توفان منظومه خورشیدی شاید تا ۲۰ سال دیگر فروکش کند
* به گفته‌ی دانشمندان در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (جی‌پی‌ال) در کالیفرنیا، لکه‌ی سرخ بزرگ مشتری شاید تا ۲۰ سال دیگر ناپدید شود.
 |
| عکسی که وویجر ۲ در ۷ ژوییه‌ی ۱۹۷۹ از لکه‌ی سرخ بزرگ مشتری گرفت. رنگ‌های تصویر بهبود یافته. اندازه‌ی بزرگ‌تر |
این توفان بزرگ -که از خود زمین هم گسترده‌تر است- نخستین بار در ۱۸۳۰ میلادی دیده شد، ولی رصدهای سده‌ی ۱۶۰۰ هم یک لکه‌ی بزرگ را بر سطح مشتری نشان داده بودند که احتمالا همین سامانه‌ی توفانی بوده. این نشان می‌دهد که لکه‌ی سرخ بزرگ مشتری (جی‌آراس) توفانیست که سده‌هاست دارد می‌خروشد.
به تازگی تارنمای بیزنس اینسایدر، درباره‌ی سرنوشت این توفان غول‌پیکر گفتگویی با گلن اورتون، یکی از اعضای گروه رهبری ماموریت جونو و دانشمند سیاره‌ای در جی‌پی‌ال انجام داده. [متن کامل این گفتگو را می‌توانید اینجا بخوانید]
به گفته‌ی اورتون، جریان چرخشی این توفان قدرتش را به دلیل وجود رودباد‌های (جریان‌های جتی) مشتری که سرعتشان به ۴۸۳-۶۴۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد حفظ کرده، ولی این هم مانند هر توفان دیگری نمی‌تواند برای همیشه پایدار بماند. وی به بیزنس اینسایدر می‌گوید: «واقعیت اینست که لکه‌ی سرخ بزرگ مدت‌هاست که دارد کوچک و کوچک‌تر می‌شود.»
وی می‌افزاید: «لکه‌ی سرخ بزرگ (جی‌آراس) یک تا دو دهه‌ی دیگر به "دایره‌ی سرخ بزرگ" (جی‌آرسی) تبدیل خواهد شد. شاید پس از آن هم روزی برسد که تنها یک جی‌آرام از آن بماند، یعنی یک "خاطره‌ی سرخ بزرگ".»
 |
| همسنجی (مقایسه‌ی) تصویری میان لکه‌ی سرخ بزرگ مشتری با زمین. اگرچه این توفان سرخ‌فام بزرگ است، ولی روزگاری بسیار گسترده‌تر بوده. بر پایه‌ی عکس‌های سده‌ی ۱۹، پهنای جی‌آراس زمانی حدود چهار برابر قطر زمین بوده. |
اورتون می‌گوید درازای این توفان در اواخر سده‌ی ۱۸۰۰ احتمالا ۳۰ درجه بوده. این هم‌ارز بیش از ۵۶۰۰۰ کیلومتر است- چهار برابر قطر زمین. ولی در سال ۱۹۷۹ که فضاپیمای هسته‌ای وویجر ۲ از کنار مشتری گذشت این توفان آب رفته بود و پهنایش به کمی بیش از دو برابر قطر سیاره‌مان رسیده بود.
داده های گرد آمده درباره‌ی این لکه‌ی زرشکی‌رنگ نشان می‌دهد که روند کوچک شدن آن هنوز هم ادامه دارد. تا ۳ آوریل ۲۰۱۷، پهنای جی‌آراس به ۱۶۳۵۰ کیلومتر رسیده بود، کمتر از ۱.۳ برابر قطر زمین. دیرپاترین توفان روی زمین تنها ۳۱ روز پایید [توفند "جان" در سال ۱۹۹۴- م]، ولی مشتری می‌تواند توفان‌هایش را به مدت بیشتری نگه دارد زیرا این غول گازی ده‌ها هزار کیلومتر جو دارد و نیز بسیار سریع‌تر از زمین می‌چرخد.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه‌نامه:
Great Red Spot - Jupiter - NASA - Jet Propulsion Laboratory - JPL - California - storm - Earth - GRS - Business Insider - Glenn Orton - Juno - vortex - jetstream - GRC - Great Red Circle - GRM - Great Red Memory - nuclear - Voyager 2 - crimson
منبع: Space.com
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر