لکه سرخ بزرگ مشتری دارد قد می‌کشد!

گروهی از دانشمندان به رهبری ایمی سایمون از مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا با بررسی روند دگرگونی‌های لکه‌ی سرخ بزرگ مشتری به کشفی شگفت‌انگیز دست یافته‌اند- قطر این توفان دارد کم می‌شود ولی ابرهایش دارند بالاتر می‌روند.

الیزابت زوبریتسکی از ناسا می‌گوید: «تقریبا مانند گِلی که روی چرخ سفالگری بلند می‌شود. با چرخیدن چرخ، هنرمند می‌تواند با فشار بر یک توده‌ی کوتاه و گرد، آن را به یک گلدان بلند و باریک تبدیل کند. هر چه پایه‌ی گِل کوچک‌تر شود، گلدان بلندتر می‌شود.»

لکه‌ی سرخ بزرگ مشتری زمانی آنقدر بزرگ بوده که سه زمین را در خود جای می‌داده. تا ۳ آوریل ۲۰۱۷، پهنای این توفان به ۱۶۳۵۰ کیلومتر رسیده بود، یعنی کمی بزرگ‌تر از قطر زمین. [خواندید: * بزرگ‌ترین و دیرپاترین توفان منظومه خورشیدی شاید تا ۲۰ سال دیگر فروکش کند]

رنگ این توفان هم دارد دگرگون می‌شود؛ و از سال ۲۰۱۴، نارنجی‌اش پررنگ‌تر شده. پژوهشگران دلیل این تغییر رنگ را نمی‌دانند ولی احتمال می‌دهند رشد عمودی آن دلیلش باشد. هر چه این توفان کش می‌آید و بالاتر می‌رود، مواد شیمیایی که به آن رنگ می‌دهند هم احتمالا به فرازهای بالاتری در جو می‌رسند، جایی که پرتوهای فرابنفش بیشتری از خورشید دریافت کرده و تیره می‌شوند. [همان سال ۲۰۱۴ خوانده بودید: * لکه سرخ بزرگ مشتری از "آفتاب‌سوختگی" به این رنگ در آمده؟]

ریک کازنتینو، یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید: «اگر روندی که در لکه‌ی سرخ بزرگ می‌بینیم ادامه یابد، پنج تا ۱۰ سال آینده از دیدگاه دینامیکی بسیار هیجان‌انگیز خواهد بود. می‌توانیم تماشاگر دگرگونی‌هایی سریع در نمای فیزیکی آن و رفتارش باشیم و چه بسا زمانی را ببینیم که دیگر نتوان این لکه‌ی سرخ را "بزرگ" خواند.»

پژوهشنامه‌ی این دانشمندان در شماره‌ی ۱۳ مارس آسترونومیکال جورنال منتشر شده.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Jupiter - Great Red Spot - Amy Simon - NASA - Goddard Space Flight Center - Greenbelt - Maryland - clay - potter' - Elizabeth Zubritsky - Earth - UV - Rick Cosentino - Astronomical Journal

منبع: Space.com

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان