نقشه مغناطیسی پوسته زمین

این پرجزییات‌ترین نقشه‌ایست که تاکنون از سیگنال‌های مغناطیسی کوچکی که توسط سنگ‌کره‌ی (لیتوسفر) زمین تولید می‌شود پدید آمده. این نقشه که برای آگاهی بیشتر درباره‌ی تاریخ زمین‌شناختی سیاره‌مان کاربرد دارد دستاورد سنجش‌های چهارساله‌ی ماهواره‌های سه‌گانه‌ی اروپایی سوارم (Swarm)، داده‌های تاریخی ماهواره‌ی آلمانی چمپ (CHAMP) و مشاهدات کشتی‌ها و هواپیماهاست.

اگر ویدیو اینجا اجرا نشد می‌توانید آن را در فیسبوک، تلگرام، و یا توییتر یک ستاره در هفت آسمان تماشا کنید

اروان تبو از دانشگاه نانت فرانسه می‌گوید: «این پروضوح‌ترین مدلیست که تاکنون برای میدان مغناطیسی سنگ‌کره‌‌ای پدید آمده.»«با مقیاس ۲۵۰ کیلومتریِ این مدل می‌توانیم ساختارهای درون پوسته را به گونه‌ای که تاکنون هرگز ندیده بودیم بیینیم. و در بخش‌هایی از پوسته وضوح ما از این هم فراتر می‌رود، از جمله زیر استرالیا که عکس‌های هوایی وضوح آن را به ۵۰ کیلومتر رسانده‌اند.»«به کار بردنِ داده‌های ماهواره‌ای و نزدیک-سطحی با هم، شناخت تازه‌ای از پوسته‌ی زیر پایمان به ما می‌دهد و ارزش علمی بسیار بالایی هم خواهد داشت.»

بیشتر میدان مغناطیسی زمین در ژرفای آن، در هسته‌ی بیرونی‌اش و توسط اقیانوسی از آهن اَبَرداغ مایع چرخان تولید می‌شود، ولی زمین چشمه‌های مغناطیسی بسیار ضعیف‌تری هم دارد. ناوگان ماهواره‌های سوارم برای یافته‌های بیشتر درباره‌ی همین سیگنال‌های کوچک و کم‌پیدا، از جمله سیگنال‌هایی که از سنگ‌کره‌ی زمین می‌آید به کار می‌روند.

درصد کوچکی از میدان مغناطیسی از سنگ‌های مغناطییده در بخش بالایی سنگ‌کره که پوسته‌ی جامد زمین و گوشته‌ی بالایی هم بخشی از آنست می‌آید. این میدان مغناطیسیِ سنگ‌کره‌ای بسیار ضعیف است و از همین رو از فضا به خوبی ردیابی نمی‌شود. در روزگاران گذشته، به هنگام شکل‌گیری پوسته‌های اقیانوسیِ تازه در اثر فعالیت‌های آتشفشانی، کانی‌های آهن‌داری که در تفتال‌‌ها (ماگماها) بالا می‌آمدند رو به شمال مغناطیسیِ همان دوران تراز شده و با سرد و سفت شدن تفتال، در همان راستا ثابت می‌ماندند.

از آنجایی که قطب‌های زمین در گذر زمان پیوسته جابجا می‌شدند، تفتال‌های سفت شده هم به دلیل بالا آمدن گوشته‌ در پشته‌های میان‌اقیانوسی "نوارهایی" مغناطیسی در بستر دریاها پدید آوردند که یک بایگانی برای تاریخ مغناطیسی زمین را در اختیار ما گذاشته است.

این مُهرهای مغناطیسی در بستر دریاها و اقیانوس‌ها می‌توانند به عنوان گونه‌ای ماشین زمان به کار روند و به دانشمندان امکان دهند دگرگونی‌های گذشته‌ی میدان مغناطیسی زمین را بازسازی کرده و جابجایی صفحه‌های زمین‌ساختی را از صدها میلیون سال پیش تا به امروز نمایان کنند.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Earth - lithosphere - ESA - Swarm - German - CHAMP - Erwan Thebault - University of Nantes - France - magnetic field - crust - Australia - outer core - iron - magnetism - lithosphere - volcanic activity - magma - mantle - time machine - tectonic plate

منبع: esa

برگردان: یک ستاره در هت آسمان