راز ابرنواخترهای کلسیم‌دار

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر (۲.۹ مگ)
در این تصویرِ تلسکوپ فضایی هابل کهکشان مارپیچی ان‌جی‌سی ۵۷۱۴ را می‌بینیم که با فاصله‌ی حدود ۱۳۰ میلیون سال نوری از زمین، در صورت فلکی گاوران جای دارد.

ان‌جی‌سی ۵۷۱۴ یک کهکشان مارپیچی رده‌ی اس‌سی (Sc) است، ولی بازوهای مارپیچی‌اش (ساختار اصلی کهکشان‌های مارپیچی) را به سختی می‌توان دید چرا که این کهکشان برای ما یک کهکشان لبه‌نما است، یعنی آن را تقریبا از لبه (پهلو) می‌بینیم.

ان‌جی‌سی ۵۷۱۴ که در سال ۱۷۸۷ توسط ویلیام هرشل یافته شد، در سال ۲۰۰۳ میزبان یک پدیده‌ی شگفت‌انگیز و کمیاب بود. در آن سال، یک ابرنواختر کم‌نور به فاصله‌ی ۸۰۰۰ سال نوری "زیر" کوژ مرکزی ان‌جی‌سی ۵۷۱۴ منفجر شد. ابرنواخترها انفجارهای سهمگین و خشن ستارگانِ رو به مرگند، و ابرنواختری که در ان‌جی‌سی ۵۷۱۴ رخ داد به عنوان ابرنواختری از گونه‌ی یکم بی/یکم سی (Ib/c) شناخته شد و اس‌ان ۲۰۰۳دی‌آر (SN 2003dr) نام گرفت. این ابرنواختر به گونه‌ی ویژه‌ای توجه اخترشناسان را جلب کرد زیرا در طیف آن شناسه‌ی نیرومند کلسیم دیده می‌شد.

ابرنواخترهای پُرکلسیم کمیابند و از همین رو بسیار مورد توجه اخترشناسانند. دانشمندان هنوز در پی یافتن توضیحی برای این گونه انفجارها هستند زیرا وجود آنها هم با مشاهدات و هم با نظریه‌ها در چالش است. از ویژگی‌های گیج‌کننده‌ی آنها می‌توان بیرون بودنشان از کهکشان، درخشندگی کم نسبت به دیگر ابرنواخترها، و دگرگونی سریعشان نام برد که هنوز پژوهشگران پاسخی برایشان نیافته‌اند.

تلسکوپ هابل این عکس را به کمک دوربین پیمایشی پیشرفته‌ی خود (ACS) گرفته. گفتنیست این عکس در زمانی بسیار دیرتر گرفته شده و از همین رو ابرنواختر در آن دیده نمی‌شود.

--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

واژه‌نامه:
Advanced Camera for Surveys - ACS - NASA - ESA - Hubble Space Telescope - spiral galaxy - NGC 5714 - constellation of Boötes - Herdsman - Sc - William Herschel - supernova - star - Type Ib/c - SN 2003dr - spectrum - calcium

منبع: spacetelescope

0 دیدگاه شما:

Blogger template 'Browniac' by Ourblogtemplates.com 2008

بالای صفحه