تکه‌ای از یک پرده ده هزار ساله

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

 ده هزار سال قبل، پیش از آن که تاریخ مدون بشر آغاز شود، نور تازه‌ای به ناگهان در آسمان شبانه‌ی زمین پدیدار شد و پس از چند هفته نیز رو به خاموشی رفت. امروزه ما می‌دانیم که آن نور، نور یک ابرنواختر (انفجار یک ستاره) بود، و ابرهای گسترنده‌ای که از پسماندهای آن به جا مانده را نیز اکنون به نام سحابی پرده می‌شناسیم.

این نمای تلسکوپی واضح، یکی از بخش‌های باختری سحابی پرده را نشان می‌دهد که به عنوان ان‌جی‌سی ۶۹۶۰ رده‌بندی شده ولی به نامِ کمتر رسمیِ سحابی جاروی جادوگر نیز شناخته می‌شود.

موج‌های شوکی که در آن انفجار سهمگین پدید آمد با انتشار در محیط میان ستاره‌ای، فضا را درنوردید و به برافروختگی مواد میان ستاره‌ای انجامید.

در این تصویر که با فیلترهای باند باریک گرفته شده، رشته‌های برافروخته و تابناکی را می‌بینیم که همانند چین و شکن‌هایی بلند در ورقه‌ای که تقریبا از لبه دیده شود به نظر می‌رسند، و در آن، گازهای هیدروژن اتمی (سرخ) و اکسیژن اتمی (آبی-سبز) به خوبی از هم جدا شده‌اند.

پسماند کامل این ابرنواختر حدود ۱۴۰۰ سال نوری از زمین دور است و در صورت فلکی ماکیان (قو، دجاجه) دیده می‌شود. گستردگی واقعی این جاروی جادوگر به ۳۵ سال نوری می‌رسد.

ستاره‌ی پرنوری که درون تصویر دیده می‌شود، ستاره‌ی "۵۲ ماکیان" است و در یک آسمان تاریک از جایی بدون آلودگی نوری، با چشم نامسلح هم دیده می‌شود. این ستاره ارتباطی با آن ابرنواختر باستانی ندارد.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

NGC 6960 - The Witch's Broom Nebula - supernova - Veil Nebula - supernova remnant - shock wave - atomic hydrogen - oxygen - constellation Cygnus - 52 Cygni

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هت آسمان