آیا پلوتو از پیوند یک میلیارد دنباله‌دار درست شده؟

* پلوتو شاید در قلبش یک دنباله‌دار غول‌پیکر پنهان کرده باشد.

پژوهشگران نظریه‌ی تازه‌ای برای پیدایش سیاره‌ی کوتوله‌ی پلوتو ارایه کرده‌اند. این نظریه در پی بررسی دقیق هامونه یا دشت اسپوتنیک پیشنهاد شده، یخچالی گسترده از یخ نیتروژن که نیمه‌ی سمت چپ "قلب" پرآوازه‌ روی سطح پلوتو را ساخته است.

هامونه یا دشت اسپوتنیک، یخچالی گسترده از یخ نیتروژن است که نیمه‌ی سمت چپ "قلب" پلوتو را ساخته. اندازه‌ی بزرگ‌تر

کریس گلن از بنیاد پژوهش جنوب باختر (SwRI) در سن آنتونیو می‌گوید: «ما یک سازگاری فریبنده میان مقدار نیتروژن برآورد شده‌ی درون این یخچال با مقدار نیتروژنی یافتیم که اگر پلوتو از انباشتگی حدود یک میلیارد دنباله‌دار یا دیگر اجرام کمربند کویپر درست شده بود باید می‌داشت؛ اجرامی با همنهش شیمیایی همسان با دنباله‌دار ۶۷پی که فضاپیمای روزتا آن را مدتی بررسی می‌کرد.» (کمربند کویپر حلقه‌ای از اجرام یخ‌زده در آن سوی مدار نپتون است و پلوتو بزرگ‌ترین ساکن آن شناخته می‌شود).

فضاپیمای روزتای سازمان فضایی اروپا از ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ در مدار دنباله‌دار ۶۷پی/چوریموف-گراسیمنکو بود و یک سطح‌نشین به نام فیله را نیز به سوی آن فرستاد که نخستین فرود نرم را بر سطح یک دنباله‌دار انجام داد.

گلن و همکارش، هانتر ویت، این نظریه‌ی تازه درباره‌ی پیدایش پلوتو را پس از بررسی داده‌های روزتا و داده‌های فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا، که در ژوییه‌ی ۲۰۱۵ از کنار پلوتو گذشت پیشنهاد کردند.

آنها در این پژوهش تازه همچنین نتیجه‌گیری‌هایی درباره‌ی روند دگرگونی پلوتو انجام دادند. پژوهشنامه‌ی این دانشمندان روز چهارشنبه، ۲۳ می در نگارش برخط نشریه‌ی ایکاروس منتشر شده.

گلن می‌گوید: «پژوهش‌های ما نشان می‌دهد که ساختار شیمیایی آغازین پلوتو یادگار و میراث قطعه‌های دنباله‌داری، و دستاورد دگرگونی‌های شیمیایی توسط آب مایع است، حتی شاید در یک اقیانوس زیرزمینی.»

گلن و ویت ادعا ندارند که ریشه‌ی قطعی پلوتو را یافته‌اند؛ به گفته‌ی این دو، یک "مدل خورشیدی" که در آن، پلوتو از پیوند اجرام یخی سرد با همنهشی نزدیک‌تر به همنهش خورشید پدید آمده هم هنوز پابرچاست.

گلن می‌گوید: «ما بهره از شیمی به عنوان یک ابزار کارآگاهی، می‌توانیم رد برخی از ویژگی‌هایی که امروزه روی پلوتو می‌بینیم را گرفته و به فرآیندهای پیدایش آن در روزگاران دور برسیم.»

روزتا ماموریت خود را در سپتامبر ۲۰۱۶ با برخوردی برنامه‌ریزی شده به سطح دنباله‌دار ۶۷پی به پایان رساند. ولی نیوهورایزنز هنوز کارهای بسیاری برای انجام دادن دارد. این فضاپیمای ناسا اکنون در راه رسیدن به یک جرم کوچک کمربند کویپر به نام ۲۰۱۴ ام‌یو۶۹ (با نام غیررسمی "اولتیما ثولی") است. گذر از کنار این جرم در ۱ ژانویه‌ی ۲۰۱۹، در فاصله‌ی حدود ۱.۶ میلیارد کیلومتری پلوتو انجام خواهد شد.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Pluto - dwarf planet - Sputnik Planitia - nitrogen - glacier - comet - Kuiper Belt - 67P - Rosetta - Chris Glein - Southwest Research Institute - SwRI - San Antonio - European Space Agency - Comet 67P/Churyumov-Gerasimenko - lander - Philae - Neptune - Hunter Waite - NASA - New Horizons - Icarus - cometary - liquid water - solar model - 2014 MU69 - Ultima Thule

منبع: Space.com

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان