یک مستطیل در ژرفای فضا

سحابی راستگوشه‌ی سرخ (یا مستطیل سرخ) چگونه پدید آمده است؟

در مرکز این سحابی یک سامانه‌ی ستاره‌ای دوتایی پیر وجود دارد که شکی نداریم نیروی سحابی از آن گرفته می‌شود، ولی هنوز نمی‌تواند دلیل رنگ‌های آن را برایمان توضیح دهد.

شکل نامعمول راستگوشه‌ی سرخ به احتمال بسیار به دلیل وجود یک چنبره‌ی غلیظ و فشرده‌ی غبار پدید آمده. این چنبره از میانه جلوی جریان‌ها و برون‌ریزی‌های دو ستاره را می‌گیرد و باعث می‌شود این برون‌ریزی‌ها به جای آن که کروی باشند، به گونه‌ی دو مخروط که از سر به هم پیوسته‌اند در آیند. از آن جایی که این چنبره از روی زمین، از لبه دیده می‌شود، ما این دو مخروط را به شکل دو مثلث، و در نتیجه لبه‌های دو مخروط را مانند یک ضربدر (X) می‌بینیم.

نمای آشکارا رگه‌رگه‌ی آن هم نشان می‌دهد که این برون‌ریزی‌ها یکنواخت رخ نداده‌اند بلکه در گام‌ها و زمان‌های گوناگون به بیرون "پاشیده‌اند".

ولی شناخت ما از رنگ‌های نامعمول سحابی کمتر از اینهاست، و گمانه‌ها بر اینست که بخشی از این رنگ‌ها دستاورد مولکول‌های هیدروکربنی‌ست که در واقع می‌توانند پایه‌های سازنده‌ی زندگی باشند.

سحابی راستگوشه‌ی سرخ با فاصله‌ی نزدیک به ۲۳۰۰ سال نوری از زمین، در صورت فلکی تکشاخ دیده می‌شود. این تصویر پرجزییات از بازپرداخت تازه‌ی یکی از عکس‌های تلسکوپ فضایی هابل درست شده.

تا چند میلیون سال دیگر، زمانی که سوخت هسته‌ای یکی از این دو ستاره به پایان برسد، سحابی راستگوشه‌ی سرخ هم احتمالا تبدیل به یک سحابی سیاره‌نما خواهد شد.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Red Rectangle - nebula - binary star system - torus - cone - edge-on - hydrocarbon - molecule - organic life - constellation of the Unicorn - Monoceros - Hubble Space Telescope - planetary nebula

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان