یک کهکشان، سه ابرنواختر

اگر تصویر اینجا باز نشد روی آن بکلیکید. این تصویر در دو اندازه‌ی بزرگ‌تر: ۳.۶ و ۴.۱ مگ

در اخترشناسی جزییات بسیار مهمند- مانند چیزی که این تصویرِ تلسکوپ فضایی هابل دیده می‌شود.

لکه‌های افشان و درخشان پرشماری که در این تصویر دیده می‌شوند با هم یک خوشه‌ی کهکشانی به نام RXC J0949.8+1707 را در صورت فلکی شیر ساخته‌اند. در گوشه‌ی بالا، سمت راست چارچوب یک کهکشان زیبای مارپیچی میله‌ای را می‌بینیم که قرص کاملش رو به ماست و از چشم ما، یک کهکشان به اصطلاح رونما است. در یک دهه‌ی گذشته، اخترشناسان در این کهکشان نه یکی، بلکه سه نمونه‌ی احتمالی از یک رویداد کیهانی به نام "ابرنواختر" را یافته‌اند، انفجار بی‌اندازه درخشان یک ستاره‌ی رو به مرگ.

تازه‌ترین مورد از این نامزدهای ابرنواختر به نام "اس‌ان آنتیکیثرا" شناخته شده و در این تصویر در پایین، سمت راست قرص این کهکشان دیده می‌شود. این ابرنواختر تا چند سال در طیف‌های فروسرخ و دیدنی (مریی) درخشید و سپس کم‌نور شد. دو ابرنواختر دیگر با نام‌های "اس‌ان الینورا" و "اس‌ان الکساندر" در داده‌های سال ۲۰۱۱ دیده می‌شوند ولی در این تصویر که چند سال بعد گرفته شده نه. همین گذرا (موقت) بودن آنها نظریه‌ی ابرنواختر بودنشان را به خوبی تایید می‌کند. اگر اس‌ان آنتیکیثرا هم در عکس‌های آینده ناپدید شود می‌توانیم آن را با احتمال بسیار بالا یک ابرنواختر بدانیم.

تلسکوپ فضایی هابل این عکس را به کمک دوربین پیمایشی پیشرفته‌ (ACS) و دوربین میدان‌گسترده‌ی شماره ۳ی خود (WFC3) و به عنوان بخشی از یک برنامه‌ی رصدی گسترده به نام RELICS گرفته. در این برنامه از ۴۱ خوشه‌ی بزرگ کهکشانی تصویربرداری می‌شود تا با بهره از آنها به عنوان عدسی‌های گرانشی، به جستجوی کهکشان‌های درخشان دوردست بپردازند. این کهکشان‌ها سپس به کمک تلسکوپ‌های کنونی و همچنین در آینده با تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) با جزییات بیشتری بررسی خواهند شد.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

galaxy - supernova - NASA - ESA - Hubble Space Telescope - Advanced Camera for Surveys - Wide-Field Camera 3 - galaxy cluster - RXC J0949.8+1707 - barred spiral galaxy - face-on - star - supernova - SN Antikythera - visible - infrared - SN Eleanor - SN Alexander - RELICS - Reionization Lensing Cluster Survey - CSA - James Webb Space Telescope - JWST

منبع: nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان