پرده‌ای که از آغاز کیهان به یادگار مانده
 |
| ین تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر |
جهان ما از چه ساخته شده؟
برای یافتن پاسخ این پرسش، سازمان فضایی اروپا (اِسا) در سال ۲۰۰۹ ماهواره‌ای به نام پلانک را به فضا فرستاد که تا سال ۲۰۱۳ به نقشه‌برداری از آسمان می‌پرداخت. پلانک در این ماموریت، تفاوت‌های جزیی دما در کهن‌ترین سطح نوریِ شناخته شده‌ی کیهان -زمینه‌ی آسمان- را با دقتی بی‌سابقه نقشه‌برداری کرد. نوری که از این زمینه می‌تابد کهن‌ترین نور کیهانست و از زمانی می‌آید که جهان هستی برای نخستین بار نورگذر (شفاف) شده و نور را آزاد کرده بود [روزگار بازمیازش، این مطلب را بخوانید: * ساخته شدن جهان کمی بیش از ۶ روز طول کشید -م].
این نور که به نام زمینه‌ی ریزموج کیهانی شناخته می‌شود و از سرتاسر آسمان می‌آید، پرده‌‌ی نقش‌دار پیچیده‌ایست که تنها می‌تواند الگوهای گرم و سرد را در زمانی از تاریخ نشان دهد، زمانی که جهان هستی از گونه‌های ویژه‌ای از انرژی تشکیل شده بود که به روش‌هایی ویژه تکامل پیدا کردند.
نتیجه‌ی پایانی پیمایش‌های پلانک که هفته‌ی پیش منتشر شد، یک بار دیگر تایید می‌کند که بیشتر جهان هستی به طور عمده از یک انرژی رازگونه و ناآشنا به نام انرژی تاریک تشکیل شده. بخش دیگر کیهان را هم ماده و انرژی ساخته که آن هم بیشترش به گونه‌ی غریبی تاریک است.
افزون بر آن، این داده‌های "پایانی" ۲۰۱۸ پلانک سن کیهان را حدود ۱۳.۸ میلیارد سال، و نرخ منطقه‌ایِ گسترش کیهان یا "ثابت هابل" را هم ۶۷.۴ (با خطای ۰.۵) کیلومتر بر ثانیه بر مگاپارسک نشان می‌دهند.
شگفت این که این ثابت هابل اندکی کمتر از ثابت هابلی‌ست که به روش‌های دیگر و در کیهانِ نزدیک‌تر و تازه‌تر به دست آمده. این ناسازی می‌تواند بحث‌های داغ و گمانه‌زنی‌های بسیاری را در میان دانشمندان به راه بیندازد.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه‌نامه:
ESA - Planck satellite - cosmic microwave background - dark energy - matter dark - Hubble constant -
منبع: apod.nasa
برگدان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر