وجود "آب یخ‌زده" در قطب‌های ماه تایید شد

پراکندگی یخ روی سطح قطب‌های ماه: قطب شمال (راست) و قطب جنوب (چپ). رنگ آبی جای یخ‌ها را نشان می‌دهد. تصویر زمینه یک تصویر سیاه و سفید از سطح ماه است که در آن شدت تیرگی، دمای سطح را نشان می‌دهد: هر چه تیره‌تر، سردتر. یخ‌ها در تاریک‌ترین و سردترین جاها انباشته شده‌اند، در سایه‌های دهانه‌ها. این نخستین بارست که دانشمندان به طور مستقیم نشانه‌های قطعی یخ آب را بر سطح ماه می‌بینند.

گروهی از دانشمندان توانسته‌اند در تاریک‌ترین و سردترین بخش‌های مناطق قطبی ماه، به طور مستقیم شواهدی قطعی از آب یخ‌زده‌ی سطحی بیابند. این ته‌نشست‌های یخی یکپارچه نبوده و به طور لکه لکه بر روی سطح پخش شده‌اند، و احتمالا باستانی هستند. در قطب جنوب، بیشتر این یخ در دهانه‌ها انباشته شده. در قطب شمال این لکه‌ها در سطحی گسترده‌تر، ولی بسیار جدا از همند.

داده‌های این پژوهش به کمک یکی از دستگاه‌های ناسا به نام نقشه‌بردار کانی‌شناسی ماه (ام۳) به دست آمد. دانشمندان با بهره از این داده‌ها سه شناسه‌ی طیفی را دیدند که به طور قطعی ثابت می‌کرد روی سطح ماه آب یخ‌زده وجود دارد.

دستگاه ام۳ در سال ۲۰۰۸ به همراه فضاپیمای چاندرایان-۱ متعلق به سازمان کاوش‌های فضایی هند راهی فضا شده بود. این دستگاه نه تنها ویژگی‌های بازتابی‌ای را که از یخ آب انتظار داریم مشاهده کرد، بلکه توانست نشانه‌ی طیفی ویژه‌ی یخ را هم ببیند- نشانه‌های درآشامش (جذب) نور فروسرخ توسط مولکول‌های آب یخ‌زده با آب مایع و بخار آب تفاوت دارد و این چیزی بود که ام۳ به طور مستقیم توانست شناسایی کند.

بیشتر این یخ‌ها در سایه‌های دهانه‌های نزدیک قطبند، جایی که دما هرگز از ۲۵۰- درجه‌ی فارنهایت بیشتر نمی‌شود. کجی (انحراف) محور چرخش ماه بسیار کم است و از همین رو نور آفتاب هرگز به این مناطق نمی‌رسد.

در گذشته نشانه‌های احتمالی نامستقیمی برای آب یخ‌زده در قطب جنوب ماه یافته شده بود [اینجا خوانید]، ولی آن نشانه‌ها را می‌شد با پدیده‌های دیگری هم توضیح داد، از جمله بازتابندگیِ بیش از معمولِ خاک ماه در آن نقاط.

این یخ‌ها بیش از چند میلیمتر زیر خاک نیستند و احتمالا دسترسی به آنها آسان‌تر از دسترسی به آبیست که زیر سطح ماه یافته شده، بنابراین در ماموریت‌های بلندمدتِ آینده در ماه می‌توان از آنها به عنوان منبع آب برای کاوشگران بهره گرفت.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

polar region - water ice - Moon - lunar crater - NASA - Moon Mineralogy Mapper - M3 - Chandrayaan-1 - Indian Space Research Organization - molecule - rotation axis - reflective

منبع: nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان