زنبقی در دل گرد و غبار

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

این چه گلی‌ست که در این پهنه‌ی تیره و تار از غبار میان ستارگان شکفته؟ این سحابی آیریس است (سحابی گل زنبق).

رنگ آبی خیره‌کننده‌ی سحابی گل زنبق به دلیل بازتاب نور ستاره‌ی درخشان اس‌ اس‌ای‌او ۱۹۱۵۸ توسط توده‌ی انبوهی از غبار که به طور عادی تاریک و کدر است پدید آمده.

این ستاره خودش بیشتر آبی‌فام است، ولی همچنین نور آبی‌اش بیش از دیگر رنگ‌ها توسط غبار بازتابیده شده و از همین رو غبار به رنگ آبی دیده می‌شود [پس یک سحابی بازتابی‌ست]. این همان پدیده‌ایست که آسمان زمین را به رنگ آبی در آورده.

گرد و غبار فراگیر در پهنه‌ی تصویر ته‌رنگ قهوه‌ای-سرخ کمرنگی دارد که بخشی از آن به دلیل پدیده‌ی نورتابناکی (فوتولومیناسنس) است، پدیده‌ی "گرفتن و تاباندن فوتون": این غبارها تابش نادیدنیِ فرابنفش ستاره را گرفته‌اند و آن را به نور دیدنی (مریی) سرخ تبدیل کرده‌اند.

سحابی گل زنبق که با عنوان ان‌جی‌سی ۷۰۲۳ نیز رده‌بندی شده، به دلیل فراوانی نامعمول مولکول‌های هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای (PAH) در آن، بارها بررسی و پژوهش شده. بر روی زمین، این مولکول‌های پیچیده‌ی کربن در پی سوختن ناقص چوب آزاد می‌شوند.

گستردگی بخش آبی درخشان سحابی گل زنبق که در تصویر بالا می‌بینید حدود ۶ سال نوری است. این سحابی حدود ۱۳۰۰ سال نوری از زمین دور است و با یک تلسکوپ کوچک می‌توانید آن را در راستای صورت فلکی قیفاووس مشاهده کنید.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Iris Nebula - flower - star - SAO 19158 - Earth - dust - photoluminescence - ultraviolet - NGC 7023 - Polycyclic Aromatic Hydrocarbon - PAH - molecule - constellation of Cepheus

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان