شراره نیرومند خورشید در سال ۲۰۰۳

 اگر ویدیو اینجا اجرا نشد می‌توانید آن را در فیسبوک، توییتر، و یا تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بینید

چیزی که در این ویدیو می‌بینید یکی از نیرومندترین شراره‌های خورشیدی ثبت شده در تاریخ است.

این شراره که در سال ۲۰۰۳ روی داد، در سرتاسر طیف الکترومغناطیسی دیده شد و در پی آن به مدت کوتاهی، درخشش خورشید در طیف پرتو X تا بیش از ۱۰۰ برابرِ زمان‌های دیگر شد.

این شراره‌ی سهمگینِ رده‌ی "ایکس۱۷" (یا X17) یک فوران تاج خورشیدی (سی‌ام‌بی) هم به دنیال داشت که ذرات پرانرژیِ بیرون زده از انفجار را روانه‌ی زمین کرد. این توده‌ی پلاسما فردای آن روز به زمین رسید و هم شفق‌های قطبی زیبا آفرید و هم بر ماهواره‌ها اثر گذاشت.

دانشمندان، فضاپیمای سوهو که رشته نماهای این ویدیو را گرفته را از روی دوراندیشی و برای آسیب کمتر در این رویداد و توفان ذرات خورشیدی‌ای که در پی‌اش می‌آمد، در حالت امن لاک‌پشتی گذاشته بودند.

آن رویداد ۴ ساعت زمان برد ولی در این ویدیوی زمان‌گریز در ۱۰ ثانیه فشرده شده.

 دایره‌ی مرکز ویدیو قرص خورشید را پوشانده. فوران تاجی که از پشت این دایره بیرون می‌زند تا سه چهارم میدان دید فضاپیما را پر می‌کند. در نماهای پایانی هم ویدیو بسیار شلوغ‌تر می‌شود که دلیلش برخورد پروتون‌های انفجار به آشکارساز لاسکوی سوهو ( LASCO) است.

سال ۱۸۵۹، در همین هفته، شراره‌ای از این هم نیرومندتر فوران کرد که در رویدادی به نام رویداد کاینگتون، باعث جرقه زدن خطوط تلگراف در سراسر جهان شد [این رویداد نامش را از ستاره‌شناس انگلیسی، ریچارد کارینگتون گرفته که عملا برخاستن شراره‌ی توفنده‌ای که آن توفان را به پا کرد را با چشم خود دیده بود. اینجا بیشتر بخوانید: * زیبایی که می‌تواند هیولا شود]

توفان‌های خورشیدی نیرومندی از این دست می‌توانند آسمان را پر از شفق‌های زیبا کنند، ولی خطرهایی واقعی نیز در پی دارند- آنها می‌توانند به ماهواره‌ها و حتی شبکه‌های برق-قدرت روی زمین آسیب برسانند.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

solar flare - electromagnetic spectrum - Sun - X-rays - X17 - Coronal Mass Ejection - CME - Earth - SOHO - safe mode - time-lapse - proton - LASCO - detector - solar storm - telegraph - Carrington Event - aurora - power grid

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان