برخورد یک سنگ به ماه در شب ماه‌گرفتگی
ماه‌گرفتگی چند شب پیش گویا به لطف یک همرویدادی عالی و چشمگیر، یک افزودنی روشن کوچک هم داشته: برق نوری که تقریبا در همان آغازِ گرفتِ کلی دیده شد و دستاورد برخورد شهابی بود که سفرش را با کوبیدن خود به ماه به پایان برد.
چنان چه دراین ویدیوهای ماه‌گرفتگی می‌بینید، این برخورد در منطقه‌ای که سایه‌ی زمین تاریکش کرده بود رخ داد.
اگر ویدیو اینجا اجرا نشد می‌توانید آن را در تلگرام، فیسبوک، و یا توییتر یک ستاره در هفت آسمان ببینید
دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. ماه به طور منظم این برخوردها را تجربه می کند- به طور میانگین در هر سال ۱۴۰ دهانه‌ی برخوردی تازه روی سطح آن پدید می‌آید، و تازه این تنها آمارِ برخوردهاییست که دهانه‌هایی بزرگ‌تر از ۱۰ متر پدید می‌آورند.
دانشمندان گاهی اگر شانس بیاورند ابزار و تلسکوپ‌هایشان درست در زمان برخورد و رو به همان نقطه‌ای که نور چنین برخورد پرسرعتی پدیدار می‌شود تنظیم خواهد بود (در ژوییه‌ی ۲۰۱۸ یک تلسکوپ اسپانیایی دو برخورد که به فاصله‌ی زمانی اندکی رخ دادند را ثبت کرد). ولی این برخورد تازه هنگامی رخ داد که همه از سرتاسر جهان [البته در سمت شبِ زمین!] داشتند ماه را برای تماشای فرو رفتنش در سایه‌ی زمین نگاه کرده و تلسکوپ‌های ویژه آن را به طور زنده پخش می‌کردند. این آخرین ماه‌گرفتگی کلی تا سال ۲۰۲۱ بود.
خوردهای شهابی تنها دیدنی نیستند، دانشمندان می‌توانند آگاهی‌های علمی بسیاری هم از آنها به دست آورند. ناسا یک گروه ویژه برای دیدبانی این نورها دارد زیرا می‌توانند چیزهای بسیاری درباره‌ی این آوارهای سرگردان در سامانه‌ی خورشیدی در خود داشته باشند.
این برخوردها برای نگاه به گذشته هم ارزش دارند. سطح ماه تاریخ پرچزییاتی از برخوردها را در خود ثبت کرده، زیرا آنجا تقریبا هیچ خبری از نیروهایی که روی زمین باعث محو و ناپدید شدن دهانه‌ها می‌شوند جود ندارد- نه باران، نه زمین‌ساخت صفحه‌ای. و بر خلاف زمین، با لایه‌های چگالی از جو هم در بر گرفته نشده که شهاب‌های کوچک‌تر را پیش از رسیدن به سطح بسوزاند و ناپدید کند. این بدان معناست که ماه می‌تواند به عنوان یک بدل و جایگزین به دانشمندانی که می‌خواهند تاریخچه‌ی برخوردها به زمین را بررسی کنند کمک کند.
برخوردِ شب ماه‌گرفتگی یک دهانه‌ی دیگر برای بررسی به دانشمندان خواهد داد.
*****************************
* یک ستاره در هفت آسمان:
شاید این پرسش برایتان پیش بیاید که به چه دلیل برخورد سنگ به ماه باید به انفجار بیانجامد. ناسا به این پرسش چنین پاسخ داده:
شهاب‌هایی که به ماه می‌خورند برای دیده شدن نیازی به اکسیژن و سوخته شدن ندارند.
نخست این که این شهاب‌ها با چنان سرعت و در نتیجه انرژی جنبشی بالایی به سطح برخورد می‌کنند که حتی اگر قلوه سنگی هم باشند، باز می‌توانند گودالی به پهنای چندین فوت پدید بیاورند.
دوم هم این که نور و درخششی که به هنگام برخورد آنها دیده می‌شود، ناشی از سوخته شدن و احتراق نیست، بلکه تابشی گرماییست که از سنگ گداخته و یا بخارهای داغی که در محل برخورد تولید شده‌اند گسیلیده می‌شود.
--------------------------------------------
*****************************
* یک ستاره در هفت آسمان:
شاید این پرسش برایتان پیش بیاید که به چه دلیل برخورد سنگ به ماه باید به انفجار بیانجامد. ناسا به این پرسش چنین پاسخ داده:
شهاب‌هایی که به ماه می‌خورند برای دیده شدن نیازی به اکسیژن و سوخته شدن ندارند.
نخست این که این شهاب‌ها با چنان سرعت و در نتیجه انرژی جنبشی بالایی به سطح برخورد می‌کنند که حتی اگر قلوه سنگی هم باشند، باز می‌توانند گودالی به پهنای چندین فوت پدید بیاورند.
دوم هم این که نور و درخششی که به هنگام برخورد آنها دیده می‌شود، ناشی از سوخته شدن و احتراق نیست، بلکه تابشی گرماییست که از سنگ گداخته و یا بخارهای داغی که در محل برخورد تولید شده‌اند گسیلیده می‌شود.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه‌نامه:
lunar eclipse - meteorite - moon - meteor - Earth - crater - total lunar eclipse - NASA - solar system
منبع: Space.com
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر