کهکشان ما در آینده دو برخورد کهکشانی خواهد داشت، نه یکی!

* پر پایه‌ی پژوهشی تازه، کهکشان راه شیری در آینده بیش از یک برخورد با همسایگانش خواهد داشت.

احتمالا می‌دانید که کهکشان مارپیچی بزرگ و زیبای زن درزنجیر (آندرومدا) تا حدود ۵ میلیارد سال دیگر نبردی را با کهکشان راه شیری آغاز کرده و آسمان هر زمینی‌ای که در آن هنگام زنده باشد را زنده و پرجوش و خروش خواهد کرد. ولی ۱.۵ میلیارد سال پیش از آغاز این نبرد حماسی، راه شیری یک رویارویی دیگر خواهد داشت- با یکی از همسایه‌های کوچکترش، ابر ماژلانی بزرگ (ال‌ام‌سی).

تصویر تلسکوپ فضایی هابل از برخورد کهکشان مارپیچی ام۵۱ای یا گرداب (سمت چپ) و کهکشان ام۵۱بی. کهکشان ما و ابر ماژلانی بزرگ هم تا ۲.۵ میلیارد سال دیگر چنین چشم‌اندازی را خواهند آفرید. تصویر بزرگ‌تر

گروه پژوهشگران می‌گویند کهکشان راه شیری (ام‌دبلیو) با پهنای ۱۰۰ هزار سال نوری‌اش، ال‌ام‌سی با پهنای ۱۴۰۰۰ سال نوری را خواهد بلعید.

نویسنده‌ی اصلی پژوهش، ماریوس کاوتون از دانشگاه دورام انگلستان می‌گوید: «بلعیده شدن ابر ماژلانی بزرگ آشوبی در کهکشان راه شیری به پا کرده و با بیدار کردن ابرسیاهچاله‌ی مرکزی‌اش، آن را به یک "هسته‌ی کهکشانی فعال" (ای‌جی‌ان) یا اختروش تبدیل خواهد کرد.» ابَرسیاهچاله‌ی مرکز کهکشان ما که "کمان ای*" نام دارد، حدود ۴ میلیون بار پرجرم‌تر از خورشید ماست.

کاوتون می‌افزاید: «این پدیده فواره‌های نیرومندی از پرتوهای پرانرژی تولید خواهد کرد که از ابرسیاهچاله‌ی مرکزی به بیرون افشانده خواهند شد.»

نبرد خدایان در آسمان سیاره‌ی زمین. نماهای پی‌درپی از برخورد کهکشان‌های
آندرومدا و راه شیری (چپ به راست، بالا به پایین)

ولی کاوتون می‌گوید نگران نباشید: این فواره‌ها اثری بر سامانه‌ی خورشیدی نخواهند داشت، و اگرچه برهم‌کنش‌های گرانشی در این رویداد می‌تواند ما را به فضای میان‌کهکشانی پرتاب کند، ولی شانس چنین چیزی بسیار ناچیز است. فضا به اندازه‌ای گسترده است و فاصله‌ی میان ستارگان به اندازه‌ای بزرگ است که حتی یک برخورد کهکشانی هم احتمالا نمی‌تواند سامانه‌ی خورشیدی ما را تکانی بدهد.

ال‌ام‌سی با فاصله‌ی ۱۶۳۰۰۰ سال نوری، ماهواره‌ی خانه‌ی مارپیچی ما است. در گذشته گمان نمی‌رفت که این کهکشان نامزد برخورد با راه شیری باشد، بلکه می‌پنداشتند ال‌ام‌سی تا میلیون‌ها سال به چرخش سریع خود به گرد راه شیری ادامه خواهد داد و سرانجام هم از دام آن گریخته و خوش و خرم به راه خود خواهد رفت.

ولی مشاهدات تازه نشان می‌دهند که ماده‌ی تاریک درون ال‌ام‌سی حدود دو برابر چیزیست که پنداشته می‌شد، و بنابراین جرم آن به اندازه‌ی چشمگیری بیشتر از برآوردهای کنونی‌ است. چنین جرمی پیامدهای جدی برای آینده‌ی این کهکشان، و خود ما خواهد داشت.

در گزارش این پژوهشگران که روز ۴ ژانویه، در نگارش برخطِ ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده آمده: «با آن که ال‌ام‌سی اکنون دارد از ما دور می‌شود، ولی اصطکاک دینامیکی که بر چنین کهکشان پرجرمی وارد می‌شود به سرعت انرژی مداری آن را گرفته و تقریبا تا یک میلیارد سال دیگر برگشته و به سوی مرکز [ِ مدارش] بیاید، و تا یک و نیم میلیارد سال دیگر هم با راه شیری ادغام شود.»

کهکشان راه شیری در این رویارویی جرمش افزایش خواهد یافت. ابرسیاهچاله‌ی مرکزی، کمان ای*، هشت برابر، و "هاله"ی ستاره‌ای گرداگرد کهکشان هم ۵ برابرِ امروز پرجرم‌تر خواهد شد.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Milky Way galaxy - spiral galaxy - Andromeda - Earth - Large Magellanic Cloud - LMC - black hole - active galactic nucleus - quasar - Marius Cautun - Durham University - England - supermassive black hole - Sagittarius A* - sun - solar system - MW - dynamical friction - Monthly Notices of the Royal Astronomical Society - halo - star

منبع: Space.com

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان