قلب شیر

این تصویر در دو اندازه‌ی بزرگ‌تر: ۳.۷ مگ- ۱۵.۸ مگ

کهکشان بیضیگون ام۱۰۵ شاید در نگاه نخست کهکشانی ساده و بی‌پیرایه، بدون هیچ ساختار ویژه‌ای دیده شود، ولی رصدهای تلسکوپ فضایی هابل نشان داده که ستارگان نزدیک مرکز این کهکشان بسیار سریع حرکت می‌کنند. دانشمندان نتیجه گرفته‌اند که این ستارگان دارند به گِرد ابرسیاهچاله‌ای به جرم ۲۰۰ میلیون برابر خورشید می‌گردند! این سیاهچاله با فروکشیدن موادی که به سویش می‌آیند انرژی بسیار هنگفتی آزاد کرده و باعث شده مرکز کهکشان بسیار درخشان‌تر از پیرامونش شود، چیزی که به نام یک هسته‌ی کهکشانی فعال (ای‌جی‌ان) شناخته می‌شود.

هابل چند ستاره و خوشه‌ی ستاره‌ایِ جوان را هم در ام۱۰۵ آشکار کرده که مایه‌ی شگفتی دانشمندان شده زیرا این کهکشان تاکنون یک کهکشان "مرده" پنداشته می‌شد که توان ستاره‌زایی ندارد، ولی اکنون به نظر می‌رسد ام۱۰۵ هر ۱۰ هزار سال یک ستاره‌ی خورشیدسان می‌سازد. همچنین فعالیت‌های ستاره‌زایی در یک حلقه‌ی گسترده‌ی گاز هیدروژن که مسیه ۱۰۵ و همسایه‌ی نزدیکش، ان‌جی‌سی ۳۳۸۴ را در بر گرفته نیز دیده شده است.

مسیه۱۰۵ در سال ۱۷۸۱ یافته شد. این کهکشان با فاصله‌ی حدود ۳۰ میلیون سال نوری از زمین، در صورت فلکی شیر دیده می‌شود و درخشان‌ترین کهکشان بیضیگون در گروه کهکشانی "شیر آی" یا Leo I [به نام گروه ام۹۶ هم شناخته می‌شود-م] جای دارد.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

NASA - ESA - Hubble Space Telescope - elliptical galaxy - Messier 105 - star - supermassive black hole - Sun - active galactic nucleus - star cluster - star formation - hydrogen - NGC 3384 - constellation of Leo - The Lion - Leo I galaxy group

منبع: spacetelescope

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان