قارچ پفی غول‌پیکری که از مرگ یک ستاره به جا مانده
 |
| این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر |
کدام ستاره این قارچ پفی غول‌پیکر را درست کرده؟
آنچه در این تصویر می‌بینید ابرِ رو به گسترشی از پسماندهای ابرنواختر تیکو (اس‌ان ۱۵۷۲) است، مرگ انفجاری یک ستاره که بیش از ۴۰۰ سال پیش نورش به زمین رسید و ستاره‌شناس پرآوازه، تیکو براهه آن را ثبت کرد. این عکس از پیوند دو تصویرِ پرتو X که تلسکوپ فضایی پرتو X چاندرا گرفته بود درست شده.
گازهای درون این سحابی بی‌اندازه داغند و از آنجایی که سرعت گسترش بخش‌های گوناگونش با هم تفاوت دارد، نمایی پف‌آلود پیدا کرده است.
اگرچه ستاره‌ای که ابرنواختر اس‌ان ۱۵۷۲ را پدید آورد به احتمال بسیار کاملا نابود شده، ولی گمان می‌رود ستاره‌ی دیگری به نام تیکو-جی (Tycho G) که به دلیل کم‌نوری در این عکس‌ها دیده نمی‌شود همدم آن بوده و از انفجار جان به در برده است.
یافتن پسماندهای ستاره‌ی آفریننده‌ی ابرنواختر تیکو به ویژه از آن رو مهم است که این ابرنواختر از رده‌ی یکم ای (Ia) بوده، یک پله‌ی مهم از نردبان فاصله‌های کیهانی. این نردبان فرضی برای واسنجی اندازه‌ی کیهانِ دیدارپذیر به کار می‌رود. بیشینه‌ی درخشش ابرنواخترهای رده‌ی یکم ای به خوبی شناخته شده زیرا همه‌ی آنها در زمان اوج درخشش به یک اندازه نور می‌افشانند، و از همین به عنوان شمع‌های استاندارد، برای سنجش رابطه میان دوری (فاصله) و درخشش اجرام در کیهان دوردست بی‌اندازه سودمندند.
پسماند ابرنواختر تیکو حدود ۸۰۰۰ تا ۹۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد و در راستای صورت فلکی خداوند اورنگ (ذات‌الکرسی) دیده می‌شود.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه‌نامه:
nebula - Tycho - supernova remnant - Tycho Brahe - X-ray - Chandra X-ray Observatory - SN 1572 - star - Tycho G - Type Ia
منبع: apod.nasa
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر