یافته شدن سیاهچاله کوچکی که خود را پنهان کرده بود
 |
| برداشت هنری از یک ابر گازی که دارد به گرد یک سیاهچاله‌ی میان‌جرم می چرخد |
اخترشناسان سیاهچاله‌ای که خود را پنهان کرده بود را از روی اثرش بر یک ابر گازی میان‌ستاره‌ای شناسایی کرده‌اند. این سیاهچاله‌ی میان‌جرم یکی از بیش از ۱۰۰ میلیون سیاهچاله‌ی خاموش و آرامیست که گمان می‌رود خود را در کهکشان‌مان پنهان کرده باشند. یافته‌های این اخترشناسان روش تازه‌ای را برای جستجوی سیاهچاله‌های پنهان ارایه کرده و به ما در شناخت فرآیندهای رشد و فرگشت سیاهچاله‌ها کمک می‌کند.
سیاهچاله‌ها اجرامی با نیروی گرانشی آنچنان نیرومند هستند که همه چیز، حتی نور هم توان گریز از چنگشان را ندارد و اگر واردشان شود دیگر هرگز راه برگشتی نخواهد داشت. از آنجا که سیاهچاله‌ها نوری نمی‌گسیلند، دانشمندان ناچارند از روی اثری که با گرانش خود بر دیگر اجرام می‌گذارند به وجودشان پی ببرند. آنها جرم‌های گوناگونی دارند، از ۵ برابر جرم خورشید (سیاهچاله‌های ستاره‌ای) گرفته تا میلیون‌ها برابر آن (ابرسیاهچاله‌ها یا سیاهچاله‌های ابرپرجرم). به باور اخترشناسان، فرآیند شکل‌گیری سیاهچاله‌های غول‌پیکر این گونه است که سیاهچاله‌های کوچک به هم می‌پیوندند و کم کم بزرگ و بزرگ‌تر می‌شوند [بنابراین باید تا پیش از تبدیل شدن به ابرسیاهچاله، در زمانی به جرم چند صد تا چند هزار برابر خورشید هم برسند]. ولی تاکنون هیچ کس یک سیاهچاله‌ی میان‌جرم، با جرم چند صد صدها تا چندهزار خورشید را نیافته.
گروهی از پژوهشگران به رهبری شونیا تاکه‌کاوا از رصدخانه‌ی ملی اخترشناسی ژاپن پی بردند که یک ابر گازی به نام اچ‌سی‌ان-۰.۰۰۹-۰.۰۴۴ در فاصله‌ی ۲۵۰۰۰ سال نوری زمین، نزدیک ابرسیاهچاله‌ی مرکز کهکشان در صورت فلکی کمان، حرکتی عجیب و شگفت‌انگیز دارد. آنها به کمک آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) تصاویری پُروضوح از این ابر گرفتند و دریافتند که دارد به گرد یک جسم پرجرم نادیدنی می‌گردد.
تاکه‌کاوا می‌گوید: «بررسی‌های جنبش‌شناختی (سینماتیک) نشان داد که جرمی بزرگ، ۳۰ هزار برابر جرم خورشید آنجاست که در منطقه‌ای بسیار کوچک‌تر از سامانه‌ی خورشیدی متمرکز و انباشته شده است. این موضوع، و همچنین نبودِ هیچ جرمِ دیدارپذیری در آن منطقه گواه نیرومندی بر وجود یک سیاهچاله‌ی میان‌جرم است. امیدواریم با بررسی ابرهای نامعمولِ دیگری از این گونه بتوانیم دستِ سیاهچاله‌های پنهان دیگری را هم رو کنیم.»
توموهارو اوکا، استاد دانشگاه کیئو و یکی از رهبران این گروه پژوهشی هم می‌گوید: «نکته‌ی مهم اینست که این سیاهچاله‌ی میان‌جرم تنها ۲۰ سال نوری با ابرسیاهچاله‌ی مرکز کهکشان فاصله دارد. در آینده این سیاهچاله به درون ابرسیاهچاله فرو خواهد رفت، بسیار مانند گاز که دارد به درون آن کشیده می‌شود. این چیزیست که از "مدل ادغام" ما برای رشد سیاهچاله‌ها پشتیبانی می‌کند.» پژوهشنامه‌ی این دانشمندان در آستروفیزیکال جورنال منتشر شده است.
در همین زمینه: * کشف نیرومندترین شواهد برای سیاهچاله‌های میان‌جرم
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه‌نامه:
black hole - intermediate mass black hole - Sun - supermassive black hole - Shunya Takekawa - National Astronomical Observatory - Japan - HCN-0.009-0.044 - Earth - constellation Sagittarius - ALMA - Atacama Large Millimeter/submillimeter Array - kinematic - Solar System - Tomoharu Oka - Keio University
منبع: sciencedaily
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر