طلوع ماه از درون آتشفشان

مگر می‌شود ماه از "درون" یک کوه طلوع کند؟

نه، چنین چیزی امکان ندارد. آنچه در این تصویر دیده میشود، سر زدن باشکوه ماه از درون "سایه‌ی" یک آتشفشان بزرگ است. آتشفشان "موناکی" یا "مونا کیا" در هاوایی آمریکا که چون احتمالا یکی از برترین جایگاه‌های رصدی بر روی سیاره‌ی زمین است،، نقطه‌ای مناسب برای گرفتن عکس‌های بسیار زیبا به شمار می‌آید.

در این چشم‌انداز باشکوه، خورشید تازه در سمت مخالف و پشت سر بیننده و دوربین غروب کرده است. افزون بر آن، ماه نیز تازه گام "قرص کامل" را گذرانده، اگر ماه دقیقا در گام کامل بود و از مرکز (نوک) این سایه (که همراستا با سایه‌ی خود زمین است) طلوع می‌کرد، شاید یک ماه‌گرفتگی هم رخ می‌داد. [تصویر دوم را ببینید]

ماه اینجا در واقع دارد از درون مخروط سایه‌ی سه‌گوشه‌ای که از مخروط آتشفشان بر روی افق افتاده بالا می‌آید، دالانی از تاریکی که تا افق کشیده و باریک شده، درست مانند ریل‌های راه آهن که در افق به هم می‌رسند. [این کوه یک مخروط ناقص است ولی سایه‌اش سه‌گوش نوک‌تیز شده. در واقع اگر مکعب هم بود، باز سایه‌اش یک سه‌گوش نوک‌تیز می شد، به همان دلیل پدیده‌ی ریل‌های راه‌آهن-م].

نقطه‌ی پادخورشید (نقطه‌ی مخالف خورشید در آسمان که ۱۸۰ درجه با خود آن فاصله دارد) در دوردست چشم‌انداز، نزدیک نوک سایه جای دارد. ماه بسیار بزرگ‌تر و دورتر از آنست که سایه‌ی کوه بر روی آن دیده شود. ولی سایه‌ی مخروطی زمین که همراستا با سایه‌ی کوه است، تا به ماه برسد، چندین برابر قطر ماه را پیدا کرده. در این دو تصویر، سایه‌ی زمین همان بخش افقی تیره‌ایست که همراستا (موازی) با افق دیده می‌شود.

اگر ماه دقیقا در گام کامل بود و از مرکز (نوک) این سایه (که همراستا با سایه‌ی خود زمین است) طلوع می‌کرد، شاید یک ماه‌گرفتگی هم رخ می‌داد. در این تصویر ماه از جایی نزدیک مرکز سایه دارد بالا می‌آیدT در نتیجه یک ماه گرفتگی جزیی رخ داده. اندازه‌ی بزرگ‌تر

شکست نورِ ماه پس از ورود به جو زمین، آن را کمی بیضی نشان داده. مخروط‌های خاکستر به جا مانده از فوران‌های گذشته‌ی آتشفشان را در پیش‌زمینه‌ی عکس می‌بینید. ابرها از قله‌ی کوه پایین‌ترند که این می‌تواند نشان دهنده‌ی کاهش نامعمول نمناکی هوا (در قله) باشد- یک ویژگی مثبت دیگر برای این جایگاه رصد ستارگان.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Enceladus - Saturn - moon - Cassini spacecraft - reflectivity - snow - geyser - global ocean - liquid water - crust

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان