خودروی کنجکاوی وارد جایی شده که می‌تواند بهترین نقطه مریخ برای یافتن زندگی باشد

* خودروی کنجکاوی ناسا کاوش منطقه‌ای از سیاره‌ی بهرام (مریخ) را آغاز کرده که شاید بهترین ناحیه‌ی این سیاره برای رشد زندگی در زمان کنون یا گذشته باشد. این نتیجه‌ی آزمایش زمینیِ خاک رسی است که کنجکاوی بررسی خواهد کرد.

خودروی کنجکاوی به تازگی این تصویر را از سطح "گلن توریدون"، روی کوه شارپ در سیاره‌ی بهرام که خاک رس فراوان دارد گرفته

پاتریشیا کریگ از بنیاد علوم سیاره‌ای در آریزونا و همکارانش میکروب‌هایی را به همراه کانی‌های رسی [از همان گونه کانی‌هایی] که در سطح بهرام یافته شده به مدت ۱۹۵ روز در لوله‌های آزمایشگاه گذاشتند تا ببینند آیا زنده می‌مانند یا نه.

کریگ می‌گوید نتیجه دلگرم‌کننده بود: «ما آنها را نکشتیم! [زنده ماندند]» در حقیقت این میکروب‌ها تنها با تغذیه از رس‌های بهرامی-مانند به تولید متان ادامه دادند، که نشان می‌دهد آنها مواد مغذی را از مواد (رس) بیرون می‌کشیده‌اند. گاز متان بارها در هوای بهرام ردیابی شده و برخی از پژوهشگران احتمال می‌دهند یک چنین میکروب‌هایی این گازها را تولید کرده‌.

با این حال، دیدن تغییرات در لوله‌های آزمایشگاهی کار سختی است، بررسی‌هایی که با پرتوهای X و پرتوهای فروسرخ انجام شده هیچ تغییری را در رس‌ها نشان نمی‌دهد. هر تغییری که باشد تنها با یک میکروسکوپ الکترونی روبشی (اس‌ئی‌ام، SEM)، که باریکه‌‌ای از الکترون‌ها بر رس می‌تاباند و تصویری از بازتابش پدید کمی‌آورد می‌تواند دیده شود. اس‌ئی‌ام تفاوت‌هایی را در فاصله‌ی میان لایه‌های کانی‌های رسی نشان داد، و همچنین چیزی که گویا یک میکروب زنده بود را هم به تصویر کشید.

کنجکاوی اکنون وارد منطقه‌ای از بهرام شده که به احتمال بسیار رس‌های بیشتری نسبت به دیگر بخش‌های سطح دارد، بنابراین نتایج این آزمایش به ما می‌گوید که داریم وارد بهترین نقطه برای یافتن زندگی می‌شویم. شوربختانه دستگاه‌های اس‌ا‌ئی‌ام بزرگ‌تر از آنند که در یک خودرو جا شوند، بنابراین کنجکاوی حتی اگر نشانه‌هایی از زندگی را هم ببیند احتمالا نمی‌تواند بگوید چه چیزی هستند.

کریگ می‌گوید متان در هوای بهرام می‌تواند توسط میکروب‌ها و یا فرآیندهای زمین‌شناختی مانند گازدهی (Outgassing) از ته‌نشست‌های یخی پدید آمده باشد، و گفتن این که سرچشمه‌ی این متان کدام یک است بدون دستگاه اس‌ئی‌ام تقریبا کاری ناممکن است. کریگ یافته‌های خود از این آزمایش را در نشست علوم ماه و سیاره‌ای که روز ۱۸ مارس در تگزاس برگزار شد ارایه کرد.

در سال ۲۰۱۳ خودروی کنجکاوی افزایش چند برابری متان را در جو پیرامونش ردیابی کرد که به گمان برخی می‌تواند نشانه‌ی زندگی باشد. بر پایه‌ی پژوهشی تازه که در نشریه‌ی نیچر جئوساینس منتشر شده، فضاپیبمای مدارگرد مارس اکسپرس هم این افزایش ناگهانی را دیده. این متان به نظر می‌رسید درست از خاور دهانه‌ی گیل می‌آید، جایی که کنجکاوی اکنون هست. به نوشته‌ی این پژوهشنامه، شاید ته‌نشست‌هایی یخی در ژرفای کم در این منطقه باشد که می‌توانند به طور دوره‌ای گاز آزاد کنند.

----------------------------------

نوشته‌های پیشین در همین زمینه:

* نخستین مورد شناسایی متان روی سیاره سرخ: چیزی در هوای بهرام "متان" پخش می کند! 

* متان اسرارآمیز سیاره سرخ از کجا آمده؟ 

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

NASA - Curiosity rover - Mars - clay - Patricia Craig - Planetary Science Institute - Arizona - microbe - mineral - methane - X-ray - infrared - scanning electron microscope - SEM - outgassing - Lunar and Planetary Science Conference - Texas - Nature Geoscience - Mars Express - Gale crater - deposit - Glen Torridon

منبع: newscientist

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان