همه زیبایی‌های مشتری در تصویر تازه هابل

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

تصویر تازه‌ای که تلسکوپ فضایی هابل ناسا در روز ۲۷ ژوئن ۲۰۱۹ گرفته زیبایی پیچیده و پرجزییات ابرهای سیاره‌ی مشتری را نشان می‌دهد [۱]. این تصویر لکه‌ی سرخ بزرگ (جی‌آراس) که نشان ویژه‌ی این سیاره است را در بردارد و توفان‌های جو پرآشوب آن را با رنگ‌های تندتری نسبت به گذشته نمایان کرده است.

یکی از خیره‌کننده‌ترین ویژگی‌ها در این عکس رنگ‌های غنی و پرمایه‌ی ابرهاییست که به سوی لکه‌ی سرخ بزرگ روانند. این توفان واچرخندی غول‌پیکر (لکه‌ی سرخ بزرگ) دارای قطری تقریبا به اندازه‌ی زمین است و در جهت پادساعتگرد در میان دو نوار ابری که خلاف جهت یکدیگر به سوی آن حرکت می‌کنند [یکی از چپ به سوی آن می‌آید و یکی از راست] می‌چرخد.

این عکس هم مانند عکس‌های پیشین هابل و همچنین عکس‌هایی که تلسکوپ‌های زمینی گرفته‌اند نشان می‌دهد که این توفان غول‌آسا که دستکم ۱۵۰ سالست روی مشتری می‌خروشد، دارد کوچک و کوچک‌تر می‌شود. دلیل این کوچک شدن همچنان ناشناخته است ولی هابل به امید گشوده شدن این راز توسط دانشمندان، به رصد و تصویربرداری از آن ادامه می‌دهد. توفان‌های بسیار کوچک‌تری هم به شکل بیضی‌های سفید یا قهوه‌ای روی مشتری پدیدار می‌شوند که می‌توانند تنها چند ساعت دوام بیاورند و یا تا سده‌ها به وزیدن ادامه دهند.

ویژگی‌ زالو-مانندی که جنوب لکه‌ی سرخ بزرگ دیده می‌شود یک توفان چرخندی است، تاوه‌ای که جهت چرخشَش خلاف جهت چرخش جی‌آراس است. پژوهشگران طیف گسترده‌ای از چرخندها با نما و ظاهر گوناگون در سرتاسر این سیاره دیده‌اند. آن دو بیضی سفید واچرخندهایی هستند که می‌توان آنها را نمونه‌ی کوچکِ جی‌آراس خواند.

نوارهای ابریِ همراستای مشتری هم در این عکس هابل به خوبی دیده می‌شوند. این نوارها دربردارنده‌ی هواهایی در فرازاهای گوناگون هستند که در جهت‌های مخالف پیش می‌روند. آنها دستاورد تفاوتِ ضخامت و بلندی ابرهای یخ آمونیاکند؛ نوارهای روشن‌تر بالاترند و ابرهایشان ضخیم‌تر از ابرهای نوارهای تیره‌تر است. بادهای پرسرعتی که سرعتشان تا ۶۵۰ کیلومتر بر ساعت هم می‌رسد، غلظت‌های گوناگون را از هم جدا نگه داشته.

این تصویر از پیوند عکس‌هایی که تلسکوپ فضایی هابل در ۲۷ ژوئن ۲۰۱۹ از مشتری گرفته بود درست شده و مناطق قطبی سیاره (بالای عرض ۸۰ درجه) را هم نشان می‌دهد. این تصویر در اندازه‌های بزرگ‌تر: ۱.۷ مگ، ۱۳.۲ مگ، ۵.۳ مگ

این تصویربرداری‌های هابل بخشی از برنامه‌ی "میراث جو سیاره‌های بیرونی" (اوپال، OPAL) هستند و به هابل اجازه می‌دهند زمانی از هر سال را به رصد سیاره‌های بیرونی اختصاص دهد. مجموعه‌ی نقشه‌هایی که با گذشت زمان در این برنامه گرد می‌‌آیند به دانشمندان کمک خواهند کرد تا نه تنها جو سیاره‌های غول‌پیکر سامانه‌ی خورشیدی، بلکه جو سیاره‌ی خودمان و سیاره‌هایی که پیرامون ستارگان دیگر یافته می‌شود را نیز بهتر بشناسند.

این مدل سه‌بعدی از پیوند و پردازش رایانه‌ای عکس‌ها و نقشه‌هایی که تلسکوپ فضایی هابل در روز ۲۷ ژوئن ۲۰۱۹ از سیاره‌ی مشتری گرفته بود درست شده. اگر ویدیو اینجا اجرا نشد می‌توانید آن را در تلگرام یا توییتر یک ستاره در هفت آسمان ببینید

--------------------------------------------

یادداشت:

۱] تلسکوپ هابل این عکس را با دوربین میدان‌گسترده‌ی شماره ۳ی خود، و هنگامی که این سیاره در فاصله‌ی ۶۴۴ میلیون کیلومتری زمین بود گرفته.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

NASA - ESA - Hubble Space Telescope - Jupiter - Great Red Spot - planet - anticyclone - Earth - vortex - cyclone - latitude - ammonia - Outer Planet Atmospheres Legacy - OPAL - Solar System - planetary system - Wide Field Camera 3

منبع: spacetelescope

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان