یک کارخانه بازیافت مواد ستاره‌ای

این تصویر در انداره‌ی بزرگ‌تر (۵.۵ مگ)

ستارگان بزرگ کهکشان راه شیری زندگی‌هایی تماشایی دارند.

آنها از رُمبش ابرهای بزرگ کیهانی درست شده و با روشن شدن کوره‌های هسته‌ایشان عنصرهای سنگین را در دل خود می‌سازند. پس از چند میلیون سال، با انفجار ستاره، این مواد پرمایه (غنی) شده هم دوباره وارد فضای میان‌ستاره‌ای شده و در ساختن ستارگانی تازه شرکت می‌کنند.

ابر آواریِ رو به گسترشی که اینجا می‌بینید پسماند ابرنواختر "ذات‌الکرسی ای" (Cassiopeia A) نام دارد و نمونه‌ای از این گام پایانی چرخه‌ی زندگی ستاره‌ای است.

نور انفجاری که این پسماند را به جا گذاشت پس از پیمودن ۱۱۰۰۰ سال نوری در فضا، سرانجام ۳۵۰ سال پیش به زمین رسید.

این تصویر رنگ‌ زیف (کاذب) از پیوند داده‌های تصویرِ پرتو X و نور دیدنی (مریی) که از رصدخانه‌ی پرتو X چاندرا و تلسکوپ فضایی هابل به دست آمده درست شده و رشته‌ها و گره‌های همچنان داغِ پسماند "ذات‌الکرسی ای" را نشان می‌دهد.

پهنای سرتاسری این تصویر در فاصله‌ی برآوردی ذات‌الکرسی ای حدود ۳۰ سال نوری است.

برای کمک به پژوهشگران در بررسی بازیافت مواد ستاره‌ای درون کهکشان، پرتوهای پرانرژی‌ X که از عنصرهای گوناگون می‌تابد به رنگ‌های گوناگون نمایانده شده‌اند.حلقه‌ی آبی بیرونی موج انفجار را نشان می‌دهد که همچنان دارد گسترش می‌یاید.

نقطه‌ی روشن نزدیک مرکز چارچوب هم یک ستاره‌ی نوترونی است، هسته‌ی رمبیده و بی‌اندازه چگالی که از این ستاره‌ی منفجرشده بر جای مانده [تصویر دوم].

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Milky Way Galaxy - nuclear furnace - element - core - star formation - Cassiopeia A - supernova - planet - Earth - false-color - X-ray - Chandra X-ray Observatory - Hubble Space Telescope - element - blast wave - center

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان