سرگذشت توفانی که آمد و مانند ماری خود را بلعید!

این توفان مانند نواری از ابرهای پرپیچ و تاب در قطب شمال کیوان دیده می‌شود

این یکی از بزرگ‌ترین و دیرپاترین توفان‌هایی بود که در سامانه‌ی خورشیدی دیده شده.

این سازند ابری توفانی که نخستین بار در سال ۲۰۱۰ در نیمکره‌ی شمالی سیاره‌ی کیوان (زحل) پدیدار شد، در آغاز پهنه‌ای بزرگ‌تر از زمین را می‌پوشاند ولی به زودی چنان گسترده شد که دور تا دور سیاره حلقه زد.

در آن هنگام، نه تنها تلسکوپ‌های روی زمین این توفان را دنبال می‌کردند، بلکه فضاپیمای کاسینی که آن زمان در مدار کیوان بود هم آن را از نزدیک زیر نظر داشت.

در این تصویرِ فروسرخ با رنگ زیف (کاذب) که در ژانویه‌ی ۲۰۱۱ گرفته شده، رنگ‌های نارنجی نشانگر ابرهای ژرفای جو سیاره‌اند ولی رنگ‌های روشن ابرهای لایه‌ی بالاتر را نشان می‌دهند.

حلقه‌های کیوان اینجا تقریبا از لبه، و مانند یک خط آبی‌رنگ افقی دیده می‌شوند. خورشید در آن هنگام از بالا، سمت چپ می‌تابید و باعث شده بود سایه‌ی تیره‌ی حلقه‌ها مانند نوارهایی تیره بر قله‌ی ابرهای سیاره بیفتد.

این توفان نیرومند که با آذرخش‌هایش، به یک چشمه‌ی نوفه‌های (نویزهای) رادیویی هم تبدیل شده بود، گمان می‌رود یک ارتباطی با تغییرات فصلی کیوان داشت، زمانی که بهار در شمال سیاره آغاز می‌شد.

این توفان پرآوازه پس از شش ماه جوش و خروش، یک دور کامل به گرد سیاره حلقه زد و با کامل شدن حلقه و رسیدن به نقطه‌ی آغازین، شروع به بلعیدن دُم خود نمود و با این کار، به گونه‌ی شگفت‌انگیزی خود را ناپدید کرد [همچون ماری که خود را از دُم ببلعد- گفتنی‌ست به این توفان نام "مار کیوان" هم داده شده بود-م].

--------------------------------------------

آنچه از آغاز درباره‌ی این توفان در وبلاگ یک ستاره در هفت آسمان خواندید، به ترتیب تاریخ:

* لکه‌ای سفید بر کیوان * توفان کیوان به کجا رسید؟ * "مار بزرگ" کیوان * کالبدشکافی توفان بزرگ کیوان * صدای توفان بزرگ کیوان را بشنوید * پانورامای توفان کیوان را نیز ببینید * دویست روز با خشم و خروش کیوان

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

Storm System - Saturn - Solar System - northern hemisphere - planet - Cassini spacecraft - rings - shadow - radio noise - lightning - seasonal change - spring

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان