منطقه‌ای پر از ستاره و حباب

این ابر گاز و غبار پر از حباب‌هایی‌ست که در اثر بادها و پرتوهای ستارگان بزرگ و جوان باد شده‌اند. در هر حباب صدها تا هزاران ستاره است که از ابرهای چگال و انبوه گاز و غبار پدید آمده‌اند. تصویر بزرگ‌تر

در این تصویر فروسرخِ تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا ابری از گاز و غبار را می‌بینیم که پر از حباب‌هایی‌ست که در اثر بادها و پرتوهای ستارگان بزرگ و جوان باد شده‌اند. در هر حباب صدها تا هزاران ستاره است که از ابرهای چگال و انبوه گاز و غبار پدید آمده‌اند.

پهنای این حباب‌ها بر پایه‌ی شناختی که اخترشناسان از آنها و دیگر حباب‌های کیهانی دارند ۱۰ تا ۳۰ سال نوری برآورد شده. ولی سنجشِ دقیق اندازه‌ی هر حباب می‌تواند دشوار باشد زیرا اندازه‌گیری فاصله‌ی آنها از زمین دشوار است و اجرام هم هر چه دورتر باشند کوچک‌تر به نظر می‌رسند.

جریان ذراتی که از ستارگان دمیده می‌شود یا همان باد ستاره‌ای، و همچنین فشار نوری که ستارگان تولید می‌کنند، می‌تواند مواد پیرامون را رو به پس براند، و گاهی یک محیط با مرز نمایان پدید بیاورد.

در تصویر دوم، دایره‌ها و بیضی‌های زردرنگ محدوده‌ی بیش از ۳۰ حباب را نشان داده‌اند.

جایگاه بیش از ۳۰ حباب در این تصویر با دایره‌ها و بیضی‌های زردرنگ نشان داده شده. این تصویر را به شکل پویا (gif) به بزرگی ۵.۸ مگ اینجا ببینید

این منطقه‌ی فعالِ ستاره‌زایی در همین کهکشان خودمان -راه شیری- جای دارد و در راستای صورت فلکی عقاب دیده می‌شود. رگه‌های تیره‌ در این ابرها منطقه‌هایی از گاز و غبار سرد و چگالند، جاهایی که به احتمال بسیار ستاره‌زایی‌هایی از این هم بیشتر در آنها جریان دارد.

اسپیتزر نور فروسرخ را می‌بیند، طیفی که برای چشم انسان دیدارپذیر نیست. بسیاری از ابرهای گاز و غبار میان‌ستاره‌ای از این دست در طیف فروسرخ بهتر دیده می‌شوند زیرا طول موج‌های فروسرخ می‌توانند در لایه‌های غباری که در کهکشان راه شیری جلوی دید ما را گرفته‌اند نفوذ کنند. ولی طیف دیدنی (مریی) توان کمتری برای گذر از این غبارها را دارد.

رنگ‌های این تصویر نشان‌دهنده‌ی طول موج‌های گوناگونِ فروسرخند. رنگ آبی طول موجی از نور را نشان می‌دهد که عمدتا از ستارگان گسیلیده شده؛ غبارها و مولکول‌های آلی که به نام هیدروکربن شناخته می‌شوند با رنگ سبز، و غبار گرمی که از نور ستارگان گرما گرفته هم به رنگ سرخ نمایانده شده‌اند.

همچنین چهار شوک کمانی هم اینجا دیده می‌شود- کمان‌های سرخی از غبار گرم که دستاورد برخورد بادهای ستارگانِ پرسرعت به غبارهای درون محیط سحابی‌، و کنار زده شدن این غبارها هستند [ستارگان با سرعت در محیط سحابی جابجا می‌شوند و در نتیجه از برخورد بادهایشان به غبارهای محیط، چنین شوک‌های کمانی پدید می‌آید، مانند موج کمانی‌ای که جلوی یک قایق تندرو در آب پدید می‌آید-م]. جای این شوک‌های کمانی با چارگوش‌هایی در تصویر نشان داده شده‌اند.

این چهار تصویر شوک‌های کمانی، یا کمان‌هایی از غبار گرم را نشان می‌دهند؛ این کمان‌ها در اثر برخورد بادهای ستارگانی که به سرعت در محیط سحابی حرکت می‌کنند به غبارهای محیط، و پس رانده شدن آنها پدید آمده [مانند موج کمانی‌ای که جلوی یک قایق تندرو در آب پدید می‌آید-م].

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

NASA - Spitzer Space Telescope - star - Earth - Milky Way galaxy - constellation Aquila - Eagle - infrared - wavelength - organic molecule - hydrocarbon - bow shock - nebula -

منبع: nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان