عدسی گرانشی بزرگی که ۱۲ تصویر از یک کهکشان پدید آورده
 |
| این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر (۵ مگ) |
در این تصویر تلسکوپ فضایی هابل ناسا تاثیر پدیده‌ی همگرایی گرانشی را بر یک کهکشان می‌بینیم؛ این تاثیر به گونه‌ای بوده که مانند یک زیبابین یا کالیدوسکوپِ کیهانی، چندین تصویر از آن کهکشان پدید آورده است.
همگرایی گرانشی به این معنی است که خوشه‌ی کهکشانیِ پیش‌زمینه (به زمین نزدیک‌تر) به اندازه‌ای پرجرم است که با گرانش خود، بافت فضازمان را تاب داده و باعث شده نوری که از کهکشانِ پشتش می‌آید خم شده و در نتیجه تصویر آن کهکشان بزرگنمایی شود. این اثر نه تنها نمایی کش آمده از کهکشان پشتی پدید آورده، بلکه چندین تصویر در گوشه و کنار چشم‌انداز از آن به نمایش گذاشته.
این عدسی گرانشی دستکم ۱۲ تصویر از کهکشانِ پس‌زمینه پدید آورده که در چهار کمان بزرگ پخش شده‌اند. سه تا از این کمان‌ها در بالا، سمت راست تصویر دیده می‌شوند [که دستکم ۱۱ تصویر را از این کهکشان در بر دارند] و یکی هم پایین، سمت چپ که یک ستاره‌ی پیش‌زمینه از کهکشان خودمان بخشی از آن را در نور خود پنهان کرده.
این کهکشان که به نام "کمان خورشیدتافت" (یا Sunburst Arc با نام رسمی پی‌اس‌زی۱ جی۳۱۱.۶۵-۱۸.۴۸) شناخته شده، تقریبا ۱۱ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد، ولی فاصله‌ی خوشه‌ی بزرگ پیش‌زمینه که نقش عدسی را برای آن بازی کرده از زمین ۴.۶ میلیارد سال نوری است.
تلسکوپ هابل از این عدسی‌های بزرگنمای کیهانی برای بررسی اجرامی بهره می‌گیرد که کم‌نورتر و کوچک‌تر از آنند که حتی با دستگاه‌های بی‌اندازه حسمند و دقیق خودش دیده شوند. کمان خورشیدتافت یک نمونه‌ی استثنایی نیست، ولی یکی از درخشان‌ترین کهکشان‌های شناخته شده‌ایست که دستخوش همگرایی گرانشی شده.
تصویرهایی که این عدسی گرانشی از کمان خورشیدتافت پدید آورده ۱۰ تا ۳۰ برابر درخشان‌تر از نمای معمولی آنست. این بزرگنمایی به هابل امکان داده تا ساختارهایی به کوچکیِ ۵۲۰ سال نوری را هم در این کهکشان ببیند، به اندازه‌ای کوچک که بدون توان بزرگنمایی این عدسی کیهانی، امکان دیدنشان نبود. این ساختارها همانند مناطق ستاره‌زایی در کهکشان‌های نزدیکند و از این جهت به اخترشناسان امکان می‌دهند تا بررسی دقیقی روی این کهکشان دوردست و محیطش انجام دهند.
تصاویر هابل نشان می‌دهند که کمان خورشیدتافت همسان با کهکشان‌هاییست که در دوره‌ی بسیار آغازین‌تری از تاریخ کیهان وجود داشته‌اند، شاید در زمانی تنها ۱۵۰ میلیون سال پس از مهبانگ.
 |
| کمان خورشیدتافت ۱- این کمان درخشان از همگرایی گرانشی کهکشان "کمان خورشیدتافت" یا "پی‌اس‌زی۱ جی۳۱۱.۶۵-۱۸.۴۸" پدید آمده و دستکم ۶ تصویر از این کهکشان دوردست را در بر دارد |
 |
| کمان خورشیدتافت ۲- این کمان درخشان از همگرایی گرانشی کهکشان "کمان خورشیدتافت" یا "پی‌اس‌زی۱ جی۳۱۱.۶۵-۱۸.۴۸" پدید آمده و دستکم ۴ تصویر از این کهکشان دوردست را در بر دارد |
 |
| کمان خورشیدتافت ۲- این کمان درخشان از همگرایی گرانشی کهکشان "کمان خورشیدتافت" یا "پی‌اس‌زی۱ جی۳۱۱.۶۵-۱۸.۴۸" پدید آمده و دستکم ۱ تصویر از این کهکشان دوردست را در بر دارد |
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه‌نامه:
NASA - Hubble Space Telescope - kaleidoscope - galaxy - gravitational lensing - funhouse mirror - star - Milky Way - Sunburst Arc - PSZ1 G311.65-18.48 - cluster of galaxies - big bang
منبع: nasa
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر