سرگذشت ستاره‌زایی در قلب کهکشان در تصویرهای خیره‌کننده از این بخش
* اخترشناسان با خیره شدن در قلب کهکشان راه شیری سرنخ‌های تازه‌ای درباره‌ی گذشته‌ی پرماجرای این کهکشان دست یافته‌اند.
 |
| این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر (۴.۷ مگ) |
اخترشناسان به کمک تلسکوپ بسیار بزرگ (وی‌ال‌تی) در رصدخانه‌ی جنوبی اروپا (اسو) در بیابان آتاکامای شیلی تصویر پُروضوحی از مرکز کهکشان راه شیری پدید آوردند. این رصدهای تازه فورانی از ستاره‌زایی را در نخستین سال‌های تاریخ کهکشان راه شیری آشکار کرد که به اندازه‌ای شدید و آتشین بوده که به بیش از ۱۰۰ هزار ابرنواختر -انفجار ستاره‌ای- انجامیده بوده.
راینر شودل، پژوهشگر بنیاد اخترفیزیک اندلس (آی‌ای‌ای) در گرانادای اسپانیا که رهبری این رصدها را بر عهده داشت می‌گوید: «پژوهش بی‌سابقه‌ی ما در یک بخش بزرگ از مرکز کهکشان بینش‌های دقیقی درباره‌ی فرآیندهای زایش ستارگان در این منطقه‌ی راه شیری به ما داد.»
فرانسیسکو نوگراس-لارا که رهبری دو پژوهش تازه را بر پایه‌ی این رصدهای آی‌ای‌ای از مرکز کهکشان انجام داده می‌گوید: «ما پی بردیم که برخلاف آنچه تاکنون پذیرفته شده، شکل‌گیری ستارگان یک روند پیوسته و پایدار نبوده.»
یکی از این دو پژوهش که روز ۱۶ دسامبر در نشریه‌ی نیچر آسترونومی منتشر شد نشان داده که حدود ۸۰ درصد ستارگان در هسته‌ی راه شیری در زمانی میان ۸ میلیارد و ۱۳.۵ میلیارد سال پیش ساخته شدند. گفتنی‌ست که به باور دانشمندان، سن کهکشان راه شیری حدود ۱۳.۶ میلیارد سال است.
مقام‌های اسو می‌گویند: «در پی این دوره‌ی آغازینِ ستاره‌زایی یک دوره‌ی تقریبا ۶ میلیارد ساله آمد که ستارگانِ بسیار کمی در آن ساخته شدند. این دوره با یک گام آتشین ستاره‌زایی در حدود یک میلیارد سال پیش به پایان رسید. در این گام که چیزی حدود ۱۰۰ میلیون سال به درازا کید، ستارگانی که جرم کلی‌شان هم هم‌ارز چند ده میلیون خورشید بود در همین بخش مرکزی ساخته شدند.»
نوگراس-لارا می‌گوید: «شرایط منطقه‌ی مورد بررسی در این گام از فعالیت شدید ستاره‌زایی حتما همانند شرایط کهکشان‌های ستاره‌فشان بوده است، کهکشان‌هایی که ستارگان در آنها با نرخ بیش از ۱۰۰ جرم خورشیدی در سال ساخته می‌شود.»
 |
| این تصویر زیبا و پرجزییات از منطقه‌ی مرکزی کهکشان راه شیری به کمک دستگاه هاوک-آی روی تلسکوپ بسیار بزرگ (وی‌ال‌تی) گرفته شده و اینجا بخش‌هایی از آن بزرگنمایی شده‌اند: خوشه‌ی ستاره‌ای هسته‌ای (ان‌اس‌سی) درست در مرکز (هسته‌ی) کهکشان، خوشه‌ی کمان‌ها که انبوه‌ترین خوشه‌ی ستاره‌ای در کهکشان راه شیری است. همچنین خوشه‌ی پنج‌تایی که پنج ستاره‌ی بزرگ و برجسته در خود دارد، و یک منطقه از گاز یونیده‌ی هیدروژن (منطقه‌ی اچ۲). این تصویر در اندازه‌های بزرگ‌تر: ۴.۵ مگ، ۱۱ مگ |
پژوهشگران این رصدها را با بهره از دستگاهی در وی‌ال‌تی به نام هاوک-آی (HAWK-I) انجام دادند، یک تصویرگر میدان-گسترده که آسمان را در طول موج‌های فروسرخ-نزدیک می‌کاود، و بدین گونه می‌تواند در ابرهای فشرده و انبوه گاز و غبار میان‌ستاره‌ای نفوذ کرده و پشت آنها را ببیند. هاوک-آی به پژوهشگران امکان داد تا این تصویر خیره‌کننده‌ی تازه را از راه شیری بگیرند. این عکس نخستین بار در شماره‌ی ماه اکتبر نشریه‌ی آسترونومی اند آستروفیزیکز منتشر شد.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه‌نامه:
Milky Way galaxy - European Southern Observatory - Very Large Telescope - VLT - Chile - Atacama Desert - star formation - supernova - Galactic centre - Rainer Schödel - Institute of Astrophysics of Andalusia - IAA Granada - Spain - Francisco Nogueras-Lara - Nature Astronomy - starburst - HAWK-I - infrared - wavelength - Astronomy & Astrophysics- Nuclear Star Cluster - NSC - Arches Cluster - Quintuplet cluster - ionised hydrogen - HII
منبع: Space.com
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر