فایرفاکس در فضا

این ابرنواختر چه چیزی بر جای گذاشته؟

حدود ۲۰۰۰ سال پیش، نور انفجار مرگبار یک ستاره در ابر ماژلانی بزرگ (ال‌ام‌سی) به زمین رسید.

ال‌ام‌سی یکی از همسایه‌های کهکشانی نزدیک راه شیری است و چیزی که ما اکنون از این رویداد می‌بینیم موج شوکی است که دارد رو به بیرون گسترده می‌شود و با خودش ابرهای گازی محیط را جابجا کرده یا نابود می‌کند و پشت سرش گره‌های به نسبت چگالی از گاز و غبار به جا می‌گذارد.

چیزی که از این هیاهو پدید آمده یکی از بزرگ‌ترین پسماندهای ابرنواختر در ابر ماژلانی بزرگ است با نام "ان۶۳ای" (N63A).

بسیاری از این گره‌های چگال خودشان دارند فشرده‌تر می‌شوند و چه بسا در آینده ستارگانی تازه پدید بیاورند. برخی از این ستارگان هم می‌توانند دچار انفجار ابرنواختری شوند، و بدین گونه این چرخه را ادامه دهند.

تصویری که اینجا از ان۶۳ای می‌بینید از پیوند داده‌های پرتو ایکس تلسکوپ فضایی چاندرا و داده‌های نور دیدنی (مریی) تلسکوپ فضایی هابل به دست آمده است.

توده‌ی بزرگ و برجسته‌ای از گاز و غبار که بالا، سمت راست می‌بینید و به نام غیررسمی فایرفاکس خوانده می‌شود، در طیف نور دیدنی به شدت می‌درخشد ولی خود پسماند ابرنواختر که گسترده‌تر نیز هست بیشتر در طیف پرتو ایکس نورافشانی می‌کند.

ان۶۳ای بیش از ۲۵ سال نوری پهنا دارد و با فاصله‌ی حدود ۱۵۰ هزار سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی جنوبی زرین‌ماهی دیده می‌شود.

--------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies

twitter.com/1star_7sky

واژه‌نامه:

supernova - Large Magellanic Cloud - LMC - planet - Earth - Milky Way Galaxy - supernova remnant - N63A - star - X-ray - Chandra Space Telescope - visible light - Hubble - Firefox - constellation of Dorado

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان