کوتوله سفید غول‌پیکری که از ادغام دو کوتوله سفید معمولی درست شده
* اخترشناسان کوتوله‌ی سفید شگفت‌آوری را دیده اند که احتمالا دستاورد ادغام چشمگیر دو ستاره‌ی باستانی بوده.
کوتوله‌های سفید هسته‌های کوچک، چگال، و داغ ستارگان میان‌جرمی مانند خورشیدند که در پایان زندگی آنها، پس از آن که سوخت همجوشی‌شان به پایان رسید و لایه‌های بیرونی‌شان را به فضا پس زدند از آنها به جا می‌ماند. این اخگرهای کم‌نورِ ستاره‌ای با گذشت زمان به آهستگی سرد می‌شوند.
 |
| این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر (۵ مگ) |
این کوتوله‌ها در سراسر کیهان فراوانند، ولی اکنون مارک هالندز از دانشگاه واریک بریتانیا به همراه همکارانش نمونه‌ای از این اجرام را با ویژگی‌های شگفت‌انگیز و نامعمول در فاصله‌ی ۱۵۰ سال نوری زمین یافته‌اند.
جرم این کوتوله‌ی سفید که دبلیودی‌جی۰۵۵۱+۴۱۳۵ نام دارد حدود دو برابر جرم میانگین یک کوتوله‌ی سفید است، و همچنین به نظر می‌رسد دارد با سرعتی بی‌اندازه بالا در کهکشان راه شیری جابجا می‌شود- سریع‌تر از ۹۹ درصد همسایگانش.
از همه شگفت‌انگیزتر جو بیرونی آنست که سطح بالایی از کربن و سطح بسیار پایینی از هیدروژن و هلیوم دارد. هالندز می‌گوید: «اینها ویژگی‌هایی نیست که انتظار داریم با نگاه کردن به یک کوتوله‌ی سفید معمولی ببینیم.»
همه‌ی این شگفتی‌ها به یک نتیجه اشاره می‌کنند: این کوتوله‌ی سفید به روش معمولِ شکل‌گیری ستارگان درست نشده. در عوض به گفته‌ی هالندز، باید دستاورد یک برخورد در ۱.۳ میلیارد سال پیش میان دو کوتوله‌ی سفید با اندازه‌ی میانگین بوده باشد.
به گفته‌ی این دانشمندان، این دو ستاره در یک سامانه‌ی دوتایی به گرد هم می‌چرخیده‌اند، ولی با بالا رفتن سن به هم نزدیک و نزدیک‌تر شدند تا این که به هم پیوستند (ادغام شدند).
اخترشناسان برای رسیدن به اطمینان کامل نیاز به این خواهند داشت تا تغییرات کوچک در درخشش سطحی این ستاره را که می‌تواند چیزهای بیشتری درباره‌ی هسته‌اش بگوید به دقت رصد کنند. هالندز می‌گوید ستاره‌ای که دستاورد یک ادغام است باید ساختار مرکزی متفاوتی با آنهایی که در شرایط معمولی‌تر ساخته شده‌اند داشته باشد.
این یافته می‌تواند پیامدها و معناهای مهمی برای شناخت ما از ساختار کیهان داشته باشد. برخی از کوتوله‌های سفید مرگی انفجاری دارند [ابرنواخترهای Ia-م]، و اخترشناسان از این گونه ابرنواخترها برای سنجش فاصله‌ی آنها [و فاصله‌های کیهانی] بهره می‌گیرند.
هالندز می‌گوید: «در دهه‌ی گذشته پرسش‌های تازه‌ای درباره‌ی چیزی که به این رویدادها می‌انجامد پیش کشیده شده.» این واقعیت که این برخورد به یک انفجار نیانجامیده [و تنها یک کوتوله‌ی سفید بزرگ‌تر پدید آورده] می‌تواند چیزی درباره‌ی این که اساسا کوتوله‌های سفید چگونه و چرا منفجر می‌شوند به ما بگوید، و به ما کمک کند نقشه‌های دقیق‌تری از همسایه‌های کهکشانی‌مان پدید بیاوریم.
گزارش این دانشمندان در نشریه‌ی نیچر آسترونومی منتشر شده است.
-------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه نامه:
white dwarf - star - WDJ0551+4135 - sun - Mark Hollands - University of Warwick - UK - Earth - Milky Way - carbon - hydrogen - helium - star formation - binary system - surface brightness - supernova - Nature Astronomy
منبع: نیوساینتیست
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر