تصویری که برای نخستین بار گستردگی شگفت‌انگیز کیهان را به ما نشان داد
 |
| این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر |
بزرگی جهان ما چقدر است؟
۱۰۰ سال پیش در روزی چون امروز، این پرسش، به همراه پرسش‌های دیگر توسط دو گروه از اخترشناسانِ پیشگام در چیزی که "مناظره‌ی بزرگ" اخترشناسی نام گرفت به بحث و گفتگو گذاشته شد.
بسیاری از اخترشناسان آن زمان بر این باور بودند که کهکشان راه شیری کل کیهان است. ولی به باورِ بسیاری دیگر، کهکشان ما تنها یکی از کهکشان‌های بسیارِ کیهان بود.
در مناظره‌ی بزرگ هر دو گروه دیدگاه‌هایشان را با جزییات بیان کردند ولی هیچ هم‌رایی و اجماعی به دست نیامد.
پاسخ این پرسش سه سال بعد، با دیدن یک نقطه‌ی متغیر در "سحابی زن در زنجیر" (سحابی آندرومدا) به دست آمد، چنان چه در این تصویر که بازپردازشِ دیجیتالیِ شیشه‌ی نگاتیو اصلی آن است می‌بینید.
ادوین هابل با مقایسه‌ی عکس‌های گوناگون در پی یافتن "نواخترها" بود، ستارگانی که درخشش آنها به طور ناگهانی افزایش می‌یافت. او توانست چند نواختر را بر روی همین عکس بیابد و آن ها را با حرف "N" نشان داد.
وی سپس پی برد که یکی از این Nها، نزدیک گوشه‌ی بالا، سمت راست، تغییر می‌کند و بنابراین N را خط زد و به جای آن نوشت "VAR!". هابل دانست که بهترین توضیح برای این نقطه‌ی متغیر اینست که این نقطه تصویر یک ستاره‌ی متغیر است، آن هم بسیار دور.
پس ام۳۱ در واقع نه سحابی، بلکه کهکشانِ زن در زنجیر (آندرومدا) بود- کهکشانی احتمالا همانند کهکشان خودمان.
این تصویر شاید زیبا نباشد، ولی نقطه‌ی متغیر روی آن دری را گشود که انسان‌ها دانسته و برای نخستین بار، از درون آن به کیهانی با گستردگی شگفت‌انگیز چشم دوختند.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه‌نامه:
Great Debate - Milky Way Galaxy - Andromeda Nebula - Edwin Hubble - VAR! - variable star - M31 - Andromeda Galaxy
منبع: apod.nasa
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر